Hai dự án thủy điện 'treo' 16 năm dính loạt vi phạm, Đắk Nông kiến nghị gì?

TPO - Cách đây 16 năm, Đắk Nông đồng ý cho đầu tư 2 Nhà máy thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3. Tuy nhiên đến nay, hai dự án này vẫn chưa triển khai xong, bị Thanh tra Chính phủ “tuýt còi” vì loạt vi phạm.

Mới thực hiện hơn khoảng 25% khối lượng

Theo tài liệu, ngày 12/11/2007, UBND tỉnh Đắk Nông đồng ý đề nghị của Sở Công thương, cho phép Cty CP Xây dựng COSEVCO 77 làm chủ đầu tư 2 dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức). Tuy nhiên sau đó (ngày 3/12/2008), tỉnh này cho phép chuyển chủ đầu tư 2 dự án sang Cty CP thủy điện Đắk Glun.

Đến tháng 4/2009, UBND tỉnh Đắk Nông đồng ý điều chỉnh công suất dự án thủy điện Đắk Glun 2 từ 4,5MW xuống 3,9MW; thủy điện Đắk Glun 3 từ 6,5MW lên 7,1MW.

Quá trình triển khai, hai dự án thủy điện bị chậm tiến độ. Cụ thể, theo Giấy chứng nhận đầu tư được UBND tỉnh Đắk Nông cấp năm 2009 (điều chỉnh năm 2011) thì đến tháng 3/2022, chủ đầu tư phải hoàn thành xây dựng và đưa công trình vào hoạt động. Tuy nhiên, đến tháng 2/2023, giá trị khối lượng của dự án thủy điện Đắk Glun 2 mới hoàn thành 33,3/144 tỷ đồng, chiếm khoảng 23% tổng mức đầu tư, còn dự án thủy điện Đắk Glun 3 hoàn thành được giá trị khối lượng 33,3/266,43 tỷ đồng, chiếm khoảng 25% tổng mức đầu tư. Sau đó, dự án bị tạm dừng đến nay.

Tiền Phong Nơi thực hiện dự án thủy điện Đắk Glun 1

Nơi thực hiện dự án thủy điện Đắk Glun

Theo cơ quan chức năng tỉnh Đắk Nông, hai dự án Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 chậm tiến độ có nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan.

Trong đó có việc giao, cho thuê đất nằm trong quy hoạch 3 loại rừng; chồng lấn với đất quốc phòng… Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Đắk Nông, năm 2010, UBND tỉnh Đắk Nông giao 208ha đất (thuộc quy hoạch 3 loại rừng) cho Cty CP thủy điện Đắk Glun để thực hiện dự án.

Tại các quyết định giao, cho thuê đất, UBND tỉnh cho phép chuyển mục đích sử dụng diện tích 208ha từ đất lâm nghiệp sang đất chuyên dùng để xây dựng lòng hồ, nhà máy, công trình chính và phụ trợ. Tuy nhiên, bị sai lệch vị trí, diện tích thu hồi đất của các chủ sử dụng đất cũ. Do đó, UBND tỉnh phải điều chỉnh các quyết định thu hồi đất và bản đồ diện tích dự án để có cơ sở nhà đầu tư thực hiện các thủ tục liên quan đến giải phóng mặt bằng, đất đai...

Ngày 17/4/2013, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành Quyết định số 540 giao đất cho Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh này, trong đó có 59,5ha đất được giao bị chồng lấn lên số diện tích 208ha của dự án thuỷ điện. Đến tháng 1/2016, Cty CP thủy điện Đắk Glun tiến hành thi công tại vị trí tuyến Đập chính thì Ban Chỉ huy Quân sự huyện Tuy Đức có lệnh tạm dừng thi công, lý do: Có phần diện tích 59,5ha đất của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chồng lấn với diện tích của dự án.

Tỉnh sẽ xin tiếp tục triển khai dự án

Theo Sở KH&ĐT tỉnh Đắk Nông, do có 59,5ha đất quốc phòng cấp chồng lấn lên diện tích đất của dự án, cũng như đối chiếu quy định tại Thông tư số 43/2012 của Bộ Công Thương quy định về quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng dự án thủy điện và vận hành khai thác công trình thủy điện (trong đó, diện tích chiếm đất trong 1MW không quá 10ha đất), nên nhà đầu tư đã lập hồ sơ đề nghị Bộ Công Thương phê duyệt điều chỉnh quy hoạch dự án (từ 208ha xuống còn khoảng 90ha, giảm 118ha).

Ngoài ra, tại Kết luận thanh tra số 1027 của Thanh tra Chính Phủ ngày 28/4/2023 có nêu, việc quản lý, sử dụng đất thực hiện dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 có 15,3ha đất nằm ngoài diện tích được giao; trong số diện tích đất được giao có 25,23ha rừng tự nhiên chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng sang xây dựng công trình năng lượng.

Tiền Phong Dự án thủy điện đang tạm dừng 1

Dự án thủy điện đang tạm dừng

Sau khi có kết luận của Thanh tra Chính phủ, ngày 20/7, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 472 về việc triển khai thực hiện kết luận, trong đó, có dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3. Theo Sở KH&ĐT Đắk Nông, qua rà soát, hai dự án còn có vướng mắc dẫn đến dự án chậm tiến độ và chưa hoàn thành.

Đối với phần diện tích UBND tỉnh giao, cho thuê để triển khai thực hiện dự án có 25,23ha đất rừng tự nhiên, nhà đầu tư thực hiện các thủ tục chuyển đổi thành đất chuyên dùng để thực hiện dự án. Hiện tại, diện tích trên đã được tích hợp vào quy hoạch tỉnh. Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh thì 25,23ha mới nằm ngoài quy hoạch đất lâm nghiệp.

Về phần diện tích khoảng 15,3ha chồng lấn lên quy hoạch 3 loại rừng, nhà đầu tư đã thực hiện các thủ tục đề nghị đưa ra ngoài quy hoạch và được UBND tỉnh chấp thuận tại Quyết định số 2195 ngày 28/12/2018. Đến nay, phần diện tích này chưa được cấp thẩm quyền giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án.

“Do những vướng mắc trên nên dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 đang tạm dừng, tiến độ dự án cũng bị chậm. Chúng tôi sẽ báo cáo UBND Đắk Nông để tỉnh giải trình và kiến nghị Thanh tra Chính phủ xem xét tháo gỡ cho Cty CP thủy điện Đắk Glun tiếp tục triển khai dự án”, một lãnh đạo Sở KH&ĐT tỉnh Đắk Nông cho hay.