Giải mã tác dụng phụ gây đông máu của vaccine Covid-19 AstraZeneca
Huyết khối tĩnh mạch kèm hội chứng giảm tiểu cầu (TTS) là tác dụng phụ hiếm gặp của vaccine Covid-19 AstraZeneca, song chỉ xuất hiện trong 28 ngày sau tiêm (nếu có).
Hôm 2/5, hãng dược AstraZeneca thừa nhận vaccine của hãng có thể gây ra huyết khối tĩnh mạch kèm hội chứng giảm tiểu cầu (TTS) trong những trường hợp rất hiếm gặp. Dù vậy, hãng lưu ý TTS vẫn có thể xảy ra khi không tiêm vaccine. Đơn vị này cho biết cần điều tra cụ thể về nguyên nhân gây đông máu của từng trường hợp riêng lẻ.
TTS là chứng huyết khối kèm theo hội chứng giảm tiểu cầu. Người bệnh sẽ phát triển cục máu đông trong mạch máu não hoặc những bộ phận khác trên cơ thể, đồng thời có lượng tiểu cầu thấp. Cụ thể, huyết khối là sự hình thành của cục máu đông, có thể làm giảm lưu lượng máu bình thường trong mạch máu. Giảm tiểu cầu là tình trạng thiếu hụt tiểu cầu trong máu. Tiểu cầu thường giúp máu đông lại, khiến mọi người không bị chảy máu quá nhiều.
TTS là tác dụng phụ rất hiếm gặp xảy ra ở một số người sau khi tiêm vaccine AstraZeneca (loại vaccine được sản xuất từ Adenovirus). Chương trình Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI) thống kê chỉ 1 trong 250.000 người Anh gặp tác dụng phụ này. Nguy cơ mắc hội chứng này cao hơn ở người dưới 60 tuổi.
Các cục máu đông có thể hình thành ở nhiều bộ phận khác nhau, gồm:
- não (được gọi là huyết khối xoang tĩnh mạch não)
- bụng (huyết khối tĩnh mạch nội tạng)
- phổi (thuyên tắc phổi)
- tĩnh mạch (huyết khối tĩnh mạch sâu)
- động mạch (huyết khối động mạch)
Các nhà khoa học vẫn chưa hiểu đầy đủ về quá trình hình thành TTS. Một số chuyên gia cho rằng nó tương tự tình trạng giảm tiểu cầu do heparin (HIT). Đây là phản ứng hiếm gặp với thuốc heparin (thuốc chống đông máu), ảnh hưởng đến hoạt động của tiểu cầu.
Các triệu chứng của huyết khối và hội chứng giảm tiểu cầu
Các triệu chứng của TTS ảnh hưởng đến não bộ gồm:
- đau đầu dữ dội, dai dẳng
- mờ mắt
- khó nói
- buồn ngủ
- co giật hoặc nhầm lẫn
Các triệu chứng của TTS ảnh hưởng đến phần còn lại của cơ thể là:
- khó thở
- tức ngực
- sưng tấy chân
- đau bụng dai dẳng
- có đốm máu đỏ dưới da, các xa chỗ tiêm chủng
Các yếu tố rủi ro liên quan đến TTS
Hiện các nhà khoa học chưa phát hiện tình trạng bệnh lý làm tăng nguy cơ phát triển TTS sau khi tiêm chủng. Người trẻ tuổi và phụ nữ thường có triệu chứng nghiêm trọng hơn. Nguy cơ mắc TTS sau liều vaccine thứ hai thấp hơn so với liều đầu tiên.
TTS được chẩn đoán và điều trị thế nào
Một số người bị TTS có sức khỏe rất yếu và cần đến bệnh viện điều trị ngay lập tức. Nếu khi ngờ có cục máu đông trong não, bệnh nhân cần vào khoa cấp cứu để kiểm tra khẩn cấp. TTS được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu và chụp cắt lớp.
Để điều trị TTS, bệnh nhân thường được kê đơn thuốc chống đông máu, Globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch (IVIG) để truyền máu có chứa kháng thể, prednisone liều cao (một loại thuốc steroid).
Thục Linh (Theo Times of India)
Thiếu nhi Nghệ An đồng diễn nghi thức đội, tổ chức trò chơi dân gian hấp dẫn
07:40 02/09/2024Những ngày qua, các cấp bộ Đoàn, Đội trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tổ chức 'Ngày hội thiếu nhi' với sự tham gia của hàng trăm nghìn thiếu nhi bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú với những màn đồng diễn nghi thức đội đẹp mắt và những trò chơi dân gian hấp dẫn.
Gen Z thời hiện đại, không ngại từ chối
10:20 12/07/2024Sẵn sàng nói 'không' trước những nhiệm vụ không thuộc trách nhiệm của mình như một cách để cấp trên đánh giá mình là người làm việc có chọn lọc, sáng suốt. Đây cũng được coi là một trong những đặc trưng khi nói về phong cách làm việc của gen Z thời nay.
Người dân Hội An chưa mặn mà đón khách ăn ở cùng
00:10 02/10/2024Sau gần 5 tháng thí điểm trải nghiệm ăn ở cùng cư dân phố cổ, Hội An ghi nhận một hộ dân đăng ký tham gia, chưa đón khách.
Từng hứa tặng nhà cho đồng nghiệp, cụ ông 'lật lọng' sau khi tái hôn ở tuổi 93
06:30 05/09/2024Cụ ông người Thượng Hải đã ký thỏa thuận tặng nhà cho đồng nghiệp để đổi lấy sự chăm sóc và đồng hành của người này, nhưng lại hối hận về quyết định đó sau khi tái hôn.
Bé gái bị 4 con chó tấn công
21:20 31/10/2023Bé 7 tuổi đến nơi làm việc của bố, bất ngờ bị 4 con chó lao vào cắn gây hàng trăm vết thương trên cơ thể.
Ca ghép tạng cứu 7 người: Thủ tướng gửi thư khen đội ngũ y bác sĩ, tri ân người hiến tạng
20:10 15/04/2024Ngày 15-4, Thủ tướng Chính phủ gửi thư tri ân người hiến tạng và khen cán bộ, nhân viên y tế của các bệnh viện, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia sau thành công của ca điều phối tạng từ người cho chết não cứu sống 7 người vừa qua.
Bệnh viện bị đình chỉ phẫu thuật thẩm mỹ sau ca bệnh nhân hôn mê
10:00 29/08/2024Sở Y tế TP HCM yêu cầu Bệnh viện Răng Hàm Mặt Thẩm mỹ Paris, quận 3, ngưng hoạt động phẫu thuật thẩm mỹ vì không đảm bảo điều kiện an toàn, sau khi một bệnh nhân hôn mê do hút mỡ tại đây.
Đại sứ thiếu nhi nắm tay vun đắp tình cảm hữu nghị Việt Nam - Lào - Campuchia
07:40 14/08/2024Dù có khoảng cách về địa lý, nhưng chính tình đoàn kết và thân ái sẽ làm chúng ta gần gũi hơn. Những cái ôm ấm áp, những nụ cười rạng rỡ, và những cái nắm tay đầy tình cảm sẽ giúp các em gắn kết tình bạn giữa ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia thêm bền chặt.
Lắp thiết bị gì để phát hiện cháy trong nhà?
08:20 25/05/2024Sau nhiều vụ cháy gây thiệt hại nặng nề, tôi muốn lắp đặt hệ thống báo cháy trong gia đình. Nên lắp đặt thiết bị nào và cần chú ý những gì để tránh hỏa hoạn?
