Dự án điện mặt trời, điện gió đắp chiếu: Bộ Công Thương, EVN nói gì?

TP - Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho rằng, thực tế phải ghi nhận, rất nhiều nhà đầu tư điện gió, điện mặt trời không có kinh nghiệm, đặc biệt là về hạ tầng điện. Trong số các dự án đang triển khai đã có vi phạm nên bản thân địa phương và các cơ quan quản lý không thể bỏ qua các sai phạm đó để nghiệm thu cho dự án.

Phải thực hiện theo cơ chế chuyển tiếp

Liên quan đến những kiến nghị của chủ đầu tư 85 dự án điện mặt trời và năng lượng tái tạo không kịp tiến độ, tại cuộc họp được EVN tổ chức cách đây ít hôm, ông Phạm Nguyên Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho rằng, các cơ chế ưu đãi trước đây đã được thực hiện trong thời hạn nhất định nên khi hết giá ưu đãi (giá FIT), sẽ phải thực hiện theo cơ chế chuyển tiếp.

Ông Hùng cũng khẳng định, các doanh nghiệp vẫn đang được hưởng các chính sách ưu đãi năng lượng tái tạo như việc vẫn áp dụng thời hạn giá trong 20 năm với điện gió chuyển tiếp.

“Chúng tôi đề nghị EVN hướng dẫn nhà đầu tư quy trình. Trường hợp tài liệu còn thiếu, sẽ cho phép nhà đầu tư tiếp tục bổ sung, tuân thủ đúng quy định pháp luật”, ông Hùng nói.

Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cũng cho rằng, thực tế phải ghi nhận, rất nhiều nhà đầu tư điện gió, điện mặt trời không có kinh nghiệm, đặc biệt là về hạ tầng điện. Trong số các dự án đang triển khai đã có vi phạm nên bản thân địa phương và các cơ quan quản lý không thể bỏ qua các sai phạm đó để nghiệm thu cho dự án.

Cùng đó, ngay khi lập đề án, chủ đầu tư ngoài tính theo mức giá FIT cũng phải có bài toán nếu không đạt mức giá FIT thì hiệu quả dự án sẽ ra sao, khi bắt tay làm dự án, nếu không kịp tiến độ đề ra của Chính phủ thì phương án của doanh nghiệp thế nào.

“Với những dự án đã đầu tư rồi, giờ phải chấp nhận giảm lợi nhuận xuống. Thay vì theo tính toán chỉ cần 8 đến 10 năm là hoàn vốn thì giờ phải chấp nhận kéo dài thời gian hoàn vốn lên 12, thậm chí 15 năm. Thực tế, qua làm việc, nhiều doanh nghiệp ngoài ngành nhảy vào đầu tư chưa hiểu rõ các quy trình cũng như những vướng mắc trong triển khai dự án. Giờ các dự án phải khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, làm đầy đủ các thủ tục đúng theo quy định”, ông Hùng nói.

Phải tuân thủ quy định

Trao đổi với PV Tiền Phong liên quan đến việc chủ đầu tư các dự án năng lượng tái tạo có đơn kiến nghị gỡ khó gửi Thủ tướng và Bộ Công Thương và các bộ ngành mới đây, một lãnh đạo Bộ Công Thương cho rằng, việc phát triển nóng các nguồn năng lượng tái tạo trong thời gian qua đã kéo tình trạng vỡ quy hoạch cũng như nhiều vấn đề khác liên quan đến việc truyền tải cũng như huy động các nguồn điện. Qua kiểm tra việc phát triển năng lượng tái tạo ở các địa phương, Bộ Công Thương đã phát hiện nhiều dự án năng lượng tái tạo có hàng loạt sai phạm về thiết kế cũng như quy hoạch.

“Vướng mắc nhất hiện nay của các dự án chính là các dự án đã không hoàn thành đúng tiến độ để được hưởng giá điện ưu đãi (giá FIT) do Chính phủ quy định. Những vấn đề vướng mắc của các chủ đầu tư dự án điện gió không kịp vận hành thương mại (COD) trước ngày 31/10/2021 theo quy định của Chính phủ đã được Bộ Công Thương báo cáo xin ý kiến của Chính phủ. Vấn đề hiện tại của các doanh nghiệp, Bộ Công Thương đã có chỉ đạo EVN đàm phán với doanh nghiệp đầu tư dự án điện năng lượng sau khi doanh nghiệp đáp ứng toàn bộ các yêu cầu pháp lý”, lãnh đạo Bộ Công Thương cho hay.

Đại diện Bộ Công Thương cũng cho rằng, các doanh nghiệp được phép làm tất cả những gì pháp luật không cấm. Tuy nhiên, với Bộ Công Thương hay EVN cũng như các cơ quan quản lý Nhà nước, chỉ được phép làm những gì pháp luật quy định. Chính phủ cũng có chỉ đạo Bộ Công Thương phải thực hiện đúng quy định pháp luật. “Giờ công nghệ đã thay đổi, giá thành sản xuất điện năng lượng cũng thay đổi nên các doanh nghiệp cần ngồi cùng EVN tính toán lại mức giá cho phù hợp, không thể đòi hỏi được giá ưu đãi”, vị này nói. Ông cũng cho rằng, ngay như báo cáo của EVN cũng cho thấy, dù đã họp trực tiếp và yêu cầu chủ đầu tư 85 dự án không kịp tiến độ nộp hồ sơ để đàm phán giá nhưng đến hết 31/3/2023 chỉ có 6 doanh nghiệp nộp hồ sơ. Doanh nghiệp kêu nhưng khi yêu cầu nộp đầy đủ hồ sơ để đàm phán thì lại không nộp.

Về các kiến nghị của các chủ đầu tư dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp, ông Trần Đình Nhân - Tổng Giám đốc EVN cho biết, tập đoàn đã lường trước được câu chuyện, sau giá FIT cần có cơ chế điện chuyển tiếp.

Theo ông Nhân, đã nhiều lần có các đề nghị các chủ đầu tư nhanh chóng nộp hồ sơ cho Cty Mua bán điện nhưng đến hết ngày 31/3/2022, mới chỉ có 6/85 chủ đầu tư mới nộp hồ sơ nên các bên cần phải xích lại hợp tác. Tinh thần của EVN sẽ hết sức hợp tác và có gì vướng mắc sẽ báo cáo Bộ Công Thương.