Đề nghị hủy án vụ Vi Văn Phượng bị cáo buộc giết mẹ mù lòa

Ngày 23/5, TAND Cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo Vi Văn Phượng (SN 1968, ở Lục Nam, Bắc Giang) về tội “Giết người”. Nạn nhân là mẹ đẻ của bị cáo, bà Nguyễn Thị Vui (SN 1926). Phiên tòa được mở theo đơn kháng cáo kêu oan của bị cáo.

Trước đó, vào ngày 19/8/2019, TAND tỉnh Bắc Giang tuyên phạt bị cáo Vi Văn Phượng án tử hình về tội Giết người.

Theo cáo buộc khi đó, bà Vui bị mù lòa và sống chung với gia đình Vi Văn Phượng. Năm 2009, bị cáo và vợ vay 1,5 chỉ vàng của bà Vui để cho con trai đi xuất khẩu lao động. Tháng 8/2011, con về nước trước thời hạn, bị cáo Phượng chưa trả nợ được cho mẹ.

Năm 2011, bị cáo tiếp tục vay tiền của một số người thân quen và Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Lục Nam để cho vợ là chị Nguyễn Thị Mai đi xuất khẩu lao động.

Bốn người con lớn của bị cáo Phượng đi làm ăn và đi học xa nên ở nhà chỉ còn bị cáo, người mẹ mù lòa cùng đứa con trai út. Từ tháng 7/2012, bà Vui nhiều lần đòi con trai trả nợ nhưng bị cáo Phượng chưa trả được.

Tháng 9/2012, bà Vui biết con dâu gửi tiền về để trả nợ nên nhiều lần đòi tiền con trai. Cáo buộc cho rằng, bị cáo Phượng đã bức xúc vì tiền vợ gửi về còn chưa đủ trả nợ người khác, trong khi mẹ đòi vàng.

Hoàn cảnh kinh tế khó khăn, lại phải chăm sóc mẹ đẻ bị mù lòa nhiều năm và bị bà Vui đòi nợ vàng nên bị cáo Phượng đã nảy sinh ý định giết mẹ.

Khoảng 11h ngày 5/10/2012, sau khi ăn cơm tại nhà người quen, bị cáo Phượng về nhà. Thấy mẹ nằm trên giường, bị cáo lấy dao quắm để ở góc phòng, chém nhiều nhát vào cổ, vai bà Vui làm nạn nhân tử vong.

Vụ án kéo dài

Tháng 4/2013, TAND tỉnh Bắc Giang tuyên án tử hình bị cáo Vi Văn Phượng vì tội “Giết người”. Bốn ngày sau, bị cáo Phượng kháng cáo kêu oan. Tòa án cấp phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo kêu oan, tuyên y án sơ thẩm.

Sau đó, Viện trưởng VKSND Tối cao đã kháng nghị bản án hình sự phúc thẩm ngày 28/8/2013 của TAND Tối cao tại Hà Nội, đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy bản án hình sự phúc thẩm và sơ thẩm.

Ngày 7/11/2016, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, quyết định hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm để điều tra lại.

Theo VKSND Tối cao, động cơ giết mẹ của bị cáo chưa thuyết phục vì bị cáo được hàng xóm, bạn bè đánh giá là sống tình cảm, có hiếu với mẹ. Dù bà Vui mù lòa nhiều năm, nhưng con trai vẫn chăm sóc, không ngược đãi. Việc vay vàng bị cáo đã trả cho mẹ trước ngày bà Vui chết. Cần phải làm rõ hơn động cơ, mục đích gây án của bị cáo...

Đưa vụ án ra xét xử ngày 19/8/2019, thêm một lần nữa, bị cáo Vi Văn Phượng không thừa nhận hành vi giết mẹ. Song HĐXX nhận thấy, động cơ gây án của bị cáo là do nợ nần nên tuyên án tử hình đối với Vi Văn Phượng.

Tại phiên tòa phúc thẩm lần này, đại diện VKS cho rằng, chưa đủ căn cứ buộc tội bị cáo Vi Văn Phượng có hành vi giết mẹ đẻ.

Theo đại diện VKS, tòa án cấp sơ thẩm cáo buộc ông Phượng giết mẹ với 2 chứng cứ là chiếc áo trắng dính máu cùng con dao quắm là hung khí. Tuy nhiên, chiếc áo này có nhiều nhân chứng khai ông Phượng không mặc hôm đó.

Về con dao quắm tang vật, nếu dùng công cụ này chém bà Vui khi nạn nhân đang nằm trên giường sẽ để lại dấu vết trên giường, chiếu, nhưng hồ sơ vụ án lại không thể hiện. Các nhân chứng cũng không thấy vết máu trên người bị cáo khi tới hiện trường.

Quan điểm của đại diện VKS cho rằng, động cơ phạm tội của bị cáo bị tòa án cấp sơ thẩm xác định là do mâu thuẫn liên quan vay mượn 1,5 chỉ vàng và “cuộc sống khó khăn mẹ lại không thông cảm”, nhưng gia đình ông Phượng khi đó kinh tế đã ổn định, vợ vừa gửi 50 triệu đồng từ nước ngoài về. Anh trai và hàng xóm cũng nói ông Phượng “là con có hiếu”, chăm sóc mẹ nhiều năm nên động cơ gây án chưa rõ.

Về thời gian nạn nhân tử vong cũng có mâu thuẫn, cần làm rõ. Bị cáo từng có lời khai giết mẹ vào 9h sáng rồi lại đi làm cùng mọi người. Nhưng lời khai này bị các nhân chứng bác bỏ. Nhân chứng cho hay, họ làm cùng ông Phượng cả buổi sáng rồi ăn trưa với nhau, bị cáo chỉ ra về sau 11h trưa.

Theo đại diện VKS, bị cáo Phượng có những lời khai không nhất quán, lúc nhận tội, lúc không. Đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên hủy án bản sơ thẩm quy kết Vi Văn Phượng giết mẹ mù lòa để điều tra lại.