Dấu ấn Việt Nam tại Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 mở rộng 2024

Hội nghị do Phó Thủ tướng, kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Italy Antonio Tanjani chủ trì.

Nhóm G7 bao gồm các nước: Italy, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Mục tiêu chính của Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 mở rộng là giải quyết những căng thẳng và xung đột đang đe dọa thương mại toàn cầu và tăng trưởng bền vững và toàn diện.

Bên cạnh Bộ trưởng của các nước thành viên G7, Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 mở rộng còn có sự tham dự của Bộ trưởng Thương mại và các quan chức Chính phủ từ: Ấn Độ, New Zealand, Argentina, Brazil, Hàn Quốc và Việt Nam cũng như đại diện từ Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

Đây là lần đầu tiên Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 mời Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam tham dự.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Antonio Tanjani, nước chủ nhà của Hội nghị năm nay nhận định rằng, Việt Nam là “tấm gương sáng”, là một hình mẫu thành công trong tăng trưởng kinh tế dựa trên các thành quả của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, từ đó thúc đẩy thương mại và thu hút đầu tư, tham gia thành công vào tiến trình toàn cầu hóa và tái định hình chuỗi cung ứng khu vực và quốc tế.

Tại Hội nghị, Tổng Giám đốc WTO cũng nhấn mạnh, Việt Nam cùng một số thành viên đang phát triển khác là một minh chứng cho sự thành công của quá trình hội nhập quốc tế; và là một ví dụ thành công điển hình về việc thực thi đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Việt Nam đề xuất giải pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa G7 với các nước

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên đã có bài phát biểu tập trung vào các ưu tiên hợp tác với các nước thành viên G7 mở rộng trên nhiều khía cạnh như: Đa dạng chuỗi cung ứng; đổi mới công nghệ, chuyển đổi số chuỗi cung ứng...

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, với một quốc gia đang phát triển như Việt Nam, tự do hoá thương mại được xem như giải pháp quan trọng, động lực chủ yếu cho sự phát triển. Gần 40 năm qua, Việt Nam đã trở thành 1 trong 40 nền kinh tế có quy mô lớn nhất thế giới; thuộc top 20 về thương mại quốc tế, top 15 về thu hút đầu tư nước ngoài và top 45 về Chỉ số đổi mới sáng tạo.

Những năm qua, Việt Nam luôn duy trì mức tăng GDP khá cao và ổn định; giai đoạn 2021 - 2023 đạt trung bình 5,5%/năm; 6 tháng đầu năm 2024 đạt 6,42% và dự báo cả năm có thể đạt 6,5% - 7,0%.

Từ góc độ một quốc gia đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế khu vực và toàn cầu, Việt Nam cho rằng thế giới ngày nay cần hợp tác chặt chẽ, thực chất trên một số mặt:

Thứ nhất, thúc đẩy quan hệ đối tác toàn cầu thực chất, hiệu quả hơn. Kiên trì hợp tác đa phương, coi đó là chìa khóa để giải quyết mọi thách thức phức tạp nảy sinh. Việt Nam đánh giá cao Tuyên bố của Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 vào tháng 2 năm nay về củng cố Hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, bao trùm, tự do và công bằng với WTO là trung tâm. Việt Nam ủng hộ WTO trong thúc đẩy thảo luận các lĩnh vực trọng tâm như trợ cấp thủy sản và nông nghiệp.

Thứ hai, trước xu thế gia tăng áp dụng các biện pháp bảo hộ thương mại, trợ cấp hoặc dựng lên các hàng rào kỹ thuật để thúc đẩy sản xuất trong nước nhằm thay thế hàng nhập khẩu, Việt Nam kêu gọi G7 và các đối tác ngay lập tức hạn chế lập các rào cản thương mại, nhất là biện pháp phi quan thuế làm gián đoạn các chuỗi cung ứng đối với những mặt hàng thiết yếu.

Thứ ba, hãy cùng nhau xây dựng chuỗi cung ứng tự cường, linh hoạt và bền vững, bởi đó được xem như “huyết mạch” của mọi nền kinh tế, có vai trò quan trọng, bảo đảm dòng chảy thương mại hàng hóa và dịch vụ thông suốt.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam mong muốn hợp tác với các thành viên G7 trên các khía cạnh đa dạng hóa chuỗi cung ứng; thúc đẩy đầu tư hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển dịch vụ logistics; đẩy mạnh về đổi mới công nghệ, chuyển đổi số chuỗi cung ứng...

“Chúng tôi mong muốn G7 và các đối tác tăng cường hơn nữa các hoạt động kết nối, hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực thiết thực cho việc đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ để giúp các quốc gia đang phát triển nâng cao khả năng chống chịu thích ứng và tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin.

Ông cũng khẳng định, Việt Nam cam kết tạo thuận lợi nhất để các doanh nghiệp G7 đầu tư, kinh doanh lâu dài, ổn định và hiệu quả tại Việt Nam, bởi thành công của các doanh nghiệp cũng là thành công của Việt Nam.

Bên lề Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 mở rộng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có buổi gặp gỡ và trao đổi song phương với các đối tác nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế thương mại với các nước G7 và các nước khách mời.

Cụ thể, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên gặp gỡ song phương với Phó Thủ tướng Italy - ông Antonio Tajani. Ông Antonio Tanjani khẳng định, Italy luôn coi trọng và mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác giữa hai nước, nhất là trên lĩnh vực kinh tế, thương mại, công nghiệp và năng lượng.

Đặc biệt, Italy coi Việt Nam là đối tác quan trọng trong khu vực ASEAN và đánh giá rất cao vai trò quan trọng của Bộ Công Thương trong Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế đặc biệt trong vai trò là cầu nối của doanh nghiệp hai nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay, Italy là một trong số đối tác quan trọng của Việt Nam tại EU trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại. Italia là đối tác thương mại lớn thứ 3 trong EU của Việt Nam.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất trong ASEAN của Italy. Với tốc độ tăng trưởng kim ngạch song phương hai nước trung bình khoảng trên dưới 10% trong thời gian qua và số lượng các dự án đầu tư của Italia vào Việt Nam tăng trưởng hàng năm chứng tỏ tiềm năng hợp tác của hai bên vẫn còn rất lớn.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã có buổi tiếp Tổng giám đốc WTO - Ngozi Okonjo Iweala. Việt Nam đã ký kết và thực thi 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA); chuẩn bị kết thúc đàm phán 3 FTA với các đối tác quan trọng tại châu Âu, châu Mỹ và Trung Đông để thiết lập các chuỗi cung ứng mở, ổn định và lâu dài.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên mong muốn WTO cũng như các nền kinh tế trên toàn cầu cần thúc đẩy quan hệ đối tác toàn cầu thực chất, hiệu quả hơn. Kiên trì hợp tác đa phương, coi đó là chìa khóa để giải quyết mọi thách thức phức tạp nảy sinh.

Việt Nam đánh giá cao Tuyên bố của Hội nghị Bộ trưởng Thương mại G7 vào tháng 2/2024 về củng cố Hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, bao trùm, tự do và công bằng với WTO là trung tâm. Việt Nam ủng hộ WTO trong thúc đẩy thảo luận các lĩnh vực trọng tâm như trợ cấp thủy sản và nông nghiệp

Tại buổi trao đổi song phương với Bộ trưởng Thương mại New Zealand, hai Bộ trưởng cùng đánh giá cao ý nghĩa chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến New Zealand hồi tháng 3 vừa qua. Bên cạnh những lĩnh vực mà hai nước hợp tác hiệu quả trong thời gian qua, chuyến thăm đã mở ra những không gian hợp tác mới cho hai bên trong các lĩnh vực như: Ứng phó biến đổi khí hậu, kinh tế xanh, chuyển đổi số và công nghệ nông nghiệp...

Hai Bộ trưởng cùng nhấn mạnh hợp tác kinh tế, thương mại còn nhiều tiềm năng, nhất trí triển khai các biện pháp đột phá nhằm đạt mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều 3 tỷ USD vào năm 2025,

Tại Italy, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã có buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Phát triển, Công nghiệp, Thương mại và Dịch vụ Brazil - ông Márcio Elias Rosa.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, quan hệ hợp tác trong lĩnh vực kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Brazil trong những năm gần đây đã có những bước phát triển tốt đẹp, đặc biệt trong bối cảnh năm 2024 hai nước kỷ niệm 35 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao.

Năm 2023 vừa qua, kim ngạch thương mại hai nước đạt 7,1 tỷ USD, tăng 4,8% so với năm 2022. Như vậy sau 7 năm kể từ năm 2016 (đạt 3,05 tỷ USD), kim ngạch song phương đã đã tăng hơn gấp 2 lần và Brazil trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam tại khu vực châu Mỹ (chỉ sau Hoa Kỳ).

Cũng theo Bộ trưởng, Việt Nam đã và đang được gọi là “công xưởng của thế giới”, vì vậy, Việt Nam rất cần hợp tác với các quốc gia (nhất là các quốc gia giàu tiềm năng) để có nguồn cung ổn định về nguồn nhiên liệu, vật liệu cho sản xuất, xuất khẩu; hợp tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đào tạo, cung ứng nguồn nhân lực chất lượng.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, Việt Nam và Brazil là hai nền kinh tế có tính bổ trợ cao và dư địa hợp tác phát triển kinh tế, thương mại giữa hai nước còn rất lớn bởi cả hai nước đều có lợi thế dân số đông và nhu cầu tiêu dùng đang tăng lên nhanh chóng. Dù vậy, hợp tác giữa hai nước vẫn còn những khó khăn, rào cản nhất định do khoảng cách địa lý, ngôn ngữ và phong tục tập quán khác biệt.

Để thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại phát triển, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kiến nghị, đề xuất Brazil thúc đẩy việc khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - MERCOSUR.

“Chúng tôi đánh giá một Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và MERCOSUR sẽ tạo bước đột phá quan trọng cho việc thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Brazil nói riêng, cũng như Việt Nam và Khối Thị trường chung Nam Mỹ MERCOSUR nói chung.

Khi đó, Việt Nam có thể là cửa ngõ để Brazil tăng cường xuất khẩu hàng hoá vào các nước ASEAN và Châu Á - Thái Bình Dương, và thông qua Việt Nam, có thể thâm nhập đến khu vực thị trường rộng lớn mà Việt Nam có quan hệ FTA.

Ở chiều ngược lại Brazil, với vai trò là đầu tàu kinh tế của khu vực Mỹ Latinh, sẽ là cầu nối để Việt Nam thâm nhập thị trường MERCOSUR và cũng là nơi có khả năng cung cấp nguồn nguyên liệu đầu vào cho các ngành sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phân tích.

Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đề nghị phía Brazil sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đa dạng hóa các mặt hàng xuất nhập khẩu; đồng thời gỡ bỏ một số rào cản thương mại cho hàng xuất khẩu của Việt Nam (như việc cấm nhập khẩu đối với sản phẩm cá rô phi hoặc các điều kiện thương mại áp dụng cho sản phẩm cá tra của Việt Nam...).

Năm 2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng tại Hiroshima, Nhật Bản. Đây là lần thứ 3 Việt Nam được mời tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng trong 8 năm trở lại đây.

Điều này phản ánh sự ghi nhận tích cực của các nước G7 và cộng đồng quốc tế đối với vị thế, uy tín, cũng như những nỗ lực và đóng góp tích cực, có trách nhiệm của Việt Nam vào thúc đẩy hợp tác quốc tế trong giải quyết các thách thức toàn cầu trong thời gian qua.