Đại tướng Phan Văn Giang: Tàu bay không người lái tiềm ẩn nguy cơ đe dọa an ninh

Chiều 19/6, thay mặt Chính phủ, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Quốc phòng, trình bày tờ trình về dự án Luật Phòng không Nhân dân trước Quốc hội.

Bộ trưởng Quốc phòng nêu thực tế, ngày nay, trong chiến tranh hiện đại, các phương án tác chiến tiến công đường không và phòng chống tiến công đường không trở thành yêu cầu rất quan trọng, quyết định thành bại trong cục diện chiến trường.

Từ đó đặt ra yêu cầu tiếp tục xây dựng lực lượng Phòng không nhân dân, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để chủ động phòng ngừa, xử lý có hiệu quả các tình huống về quốc phòng, an ninh trên không.

Đại tướng Phan Văn Giang cho biết, công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000 m đang được nhiều quốc gia trên thế giới coi trọng, nhất là giai đoạn hiện nay tàu bay không người lái đang được nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới mang lại hiệu quả chiến đấu cao.

"Ở trong nước, tình trạng sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không", Bộ trưởng Phan Văn Giang nhận định.

Trong khi đó, Luật Quốc phòng và các văn bản pháp luật có liên quan đến nhiệm vụ phòng không nhân dân, quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ mới quy định khung, mang tính nguyên tắc.

Từ những lý do nêu trên, Bộ trưởng khẳng định việc xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân là rất cần thiết, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Vì thế, dự thảo Luật Phòng không nhân dân dành 9 điều (từ điều 27 đến điều 36) quy định về quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không. Cụ thể, tại điều 29, dự thảo luật quy định: tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ phải được đăng ký, quản lý tại các cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật trước khi đưa vào khai thác, sử dụng.

Bộ Công an có trách nhiệm đăng ký tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trừ tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ do Bộ Quốc phòng quản lý.

Cơ quan công an cung cấp thông tin đăng ký tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ gắn với chủ sở hữu phương tiện bay cho Bộ Quốc phòng để phối hợp quản lý.

Dự thảo cũng quy định thẩm quyền cấp phép bay. Theo đó, Bộ Quốc phòng cấp phép cho các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.

Bộ Công an cấp phép bay cho các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của Bộ Công an trong thực hiện các nhiệm vụ thực thi pháp luật và thông báo đến Bộ Quốc phòng để phối hợp.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, một số ý kiến cho rằng, quy định về điều kiện đối với người điều khiển phải đủ 18 tuổi trở lên và có kiến thức về hàng không là chưa phù hợp với thực tiễn. Lý do, hiện nay tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ đang được sử dụng rộng rãi cho các mục đích khác nhau.

Vì vậy, cần nghiên cứu, quy định theo hướng tùy từng loại phương tiện bay để quy định về độ tuổi điều khiển và điều kiện khai thác, sử dụng cho phù hợp; gắn kết hài hòa lợi ích quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế - xã hội.

Theo ông Lê Tấn Tới, có ý kiến đề nghị quy định rõ về điều kiện đăng ký, cấp phép (thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục), nghiên cứu phân cấp quản lý cấp phép bay theo từng cấp cho chặt chẽ, thống nhất.

Ngoài ra, khi cấp phép, đăng ký và quản lý tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ cần tính đến yếu tố cự ly, khoảng cách bay để quy định cho phù hợp...

Về đình chỉ chuyến bay, tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ, có ý kiến cho rằng, quy định tại dự thảo dễ dẫn đến chồng chéo, nhất là thẩm quyền của Tư lệnh Quân khu, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự các cấp.

Bên cạnh đó, quy định thẩm quyền khống chế, thu giữ tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm cần nghiên cứu kỹ lưỡng, phù hợp với đặc thù hoạt động của phương tiện bay, năng lực chế áp để bảo đảm tính khả thi, do vậy đề nghị nên phân cấp xử lý đến cấp xã và thành lập Ban chỉ đạo Phòng không nhân dân cấp xã để bảo đảm xử lý nhanh chóng, hiệu quả từ cơ sở.

Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để phân định thẩm quyền cho phù hợp với thực tiễn và thuận lợi trong tổ chức thực hiện.