Đa số thuốc thông thường Việt Nam tự sản xuất được nhưng 90% nguyên liệu phải nhập khẩu

Ngành dược vừa là kinh tế, vừa liên quan đến chăm sóc sức khỏe người dân

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, phát triển ngành dược vừa là kinh tế, vừa liên quan chăm sóc, bảo vệ sức khỏe người dân nên cần phải được quan tâm hết sức, có chính sách thúc đẩy phát triển. Bởi tiềm năng rất lớn nhưng thực tế ngành dược còn nhỏ.

"Hiện nay, đa số thuốc thông thường Việt Nam tự sản xuất được nhưng khoảng 90% nguyên liệu làm thuốc phải nhập khẩu. Những thuốc đặc trị, thiết yếu đa số vẫn phải nhập khẩu", Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Bộ Y tế và Ủy ban Xã hội của Quốc hội rà soát lại Quyết định số 376/2021 của Thủ tướng Chính phủ về chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045, để luật hóa một số chính sách nhằm khuyến khích các ngành này phát triển mạnh hơn.

Chủ tịch Quốc hội gợi ý cần có các chính sách ưu đãi với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao; thúc đẩy liên doanh hợp tác trong nước - nước ngoài thành chuỗi, đặc biệt trong các hoạt động chuyển giao công nghệ tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, theo Chủ tịch Quốc hội, có thể luật hóa một số chính sách ưu đãi về đầu ra của các sản phẩm của cơ sở sản xuất trong nước như trong đấu thầu mua sắm, lựa chọn thuốc điều trị, thanh toán chi phí thuốc chữa bệnh, bảo hiểm y tế...

Với trên 90% nguyên liệu nhập khẩu, Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề về chính sách ưu đãi với thuế nhập khẩu, nguyên liệu nhập khẩu làm thuốc.

"Tuy chính sách thuế quy định trong luật thuế nhưng tới đây cũng sẽ sửa một số luật thuế và biểu thuế nhập khẩu thuộc thẩm quyền Chính phủ. Giá nhập khẩu nguyên liệu cao thì giá thành thuốc trong nước sẽ đắt, người dân phải mua đắt, khả năng cạnh tranh của thuốc tự sản xuất cũng kém", Chủ tịch Quốc hội nói.

Theo Chủ tịch Quốc hội, nên có nghiên cứu chính sách bổ sung ưu đãi thuế nhập khẩu với nguyên liệu nhập khẩu làm thuốc bao bì, tá dược, vỏ nang... những thứ chưa sản xuất được nên có thuế ưu đãi để giảm giá thành.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Đông

Sửa Luật Dược cần tìm điểm cân bằng trong kinh doanh thuốc

Đề cập đến nội dung quy định kinh doanh chuỗi nhà thuốc và kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử, Chủ tịch Quốc hội nhìn nhận, doanh nghiệp dược phẩm có xu hướng mong muốn nới quy định kinh doanh thuốc trực tuyến để tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

"Tuy nhiên, thuốc là mặt hàng rất đặc biệt, liên quan đến sức khỏe, an toàn, tính mạng con người nên cần tìm điểm cân bằng giữa tạo thuận lợi trong kinh doanh thuốc và đảm bảo an toàn cho người dân. Luật lần này sửa mấu chốt là ở chỗ này", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, kinh doanh thuốc theo phương thức thương mại điện tử là hình thức mới nên cần kiểm soát rất chặt, đánh giá tác động cụ thể. Theo đó, dự thảo cần làm rõ việc cấp phép kinh doanh dược phẩm online được áp dụng cho doanh nghiệp có chuỗi nhà thuốc hay chỉ cấp từng cơ sở đơn lẻ.

Bên cạnh đó, dự luật cần quy định chi tiết tiêu chuẩn nguồn hàng hóa; xử lý vi phạm; quy trình giao thuốc đến khách hàng; truy xuất nguồn gốc; pháp nhân chịu trách nhiệm xử lý khi xảy ra sự cố sử dụng thuốc.

"Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần cân nhắc kỹ dựa trên lợi ích và rủi ro, đánh giá mức độ kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước, nghiên cứu kinh nghiệm các nước trên thế giới về vấn đề này. Làm sao tìm được điểm cân bằng nhất giữa sản xuất kinh doanh, lưu thông thuận lợi với đảm bảo minh bạch, an toàn cho người mua", Chủ tịch Quốc hội nói thêm.

Một chính sách lớn khác tại dự thảo Luật Dược (sửa đổi) được Chủ tịch Quốc hội đề cập, là quy định về thủ tục cấp, gia hạn hoặc thay đổi giấy đăng ký lưu hành thuốc.

Theo Chủ tịch Quốc hội, tình trạng quá nhiều loại dược phẩm có cùng chứa một hoạt chất được lưu hành, dẫn tới bất cập nhất định trong việc kê đơn, mua thuốc, thanh toán khi khám chữa bệnh… Vì thế, quá trình xây dựng luật cần rà soát, tính toán đến vấn đề này, cần có sự phân loại danh mục thuốc sao cho phù hợp, phân cấp, phân quyền hợp lý.