Củng cố quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Philippines

Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr đứng cạnh Phu nhân trong lễ tuyên thệ nhậm chức ngày 30.6.2022. Ảnh: AFP

Việt Nam và Philippines thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 12.7.1976; ký Tuyên bố chung thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược ngày 17.11.2015 và ký Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược giai đoạn 2019-2024 vào tháng 3.2019.

Từ đó đến nay, quan hệ song phương không ngừng phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Về chính trị, lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên thăm song phương lẫn nhau và duy trì hội đàm, tiếp xúc bên lề tại các hội nghị đa phương. Năm 2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có chuyến thăm rất thành công đến Philippines.

Năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có 4 lần hội đàm, tiếp xúc với Tổng thống Philippines Ferdinand Romualdez Marcos Jr. bên lề các hội nghị cấp cao, cho thấy sự gần gũi và tin cậy chính trị cao giữa hai nước.

Về kinh tế, kim ngạch thương mại song phương tăng từ 2,9 tỉ USD năm 2012 lên 7,8 tỉ USD năm 2022. Đến hết tháng 11.2023, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt 7,1 tỉ USD. Philippines là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam với lượng xuất khẩu đạt 2,63 triệu tấn trong 11 tháng đầu năm 2023, tương ứng 1,41 tỉ USD.

Philippines có 92 dự án đầu tư tại Việt Nam, tổng vốn đăng ký 608 triệu USD, đứng thứ 31/143 các nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Việt Nam có 5 dự án đầu tư sang Philippines với tổng vốn gần 4 triệu USD. Hiện Philippines là đối tác thương mại lớn thứ 16 của Việt Nam trên thế giới và thứ 6 trong ASEAN.

Về quốc phòng - an ninh, hai bên tích cực triển khai các thỏa thuận, cơ chế đã ký kết; nhất trí sẽ mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, hậu cần, quân y, tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, chống khủng bố… Đồng thời đẩy nhanh đàm phán và ký kết Bản ghi nhớ về hỗ trợ hậu cần song phương, các hiệp định về dẫn độ và chuyển giao người bị kết án phạt tù.

Về hợp tác biển và đại dương, hai bên có cơ chế Nhóm công tác chung về Biển và Đại dương, họp thường kỳ hàng năm và được nâng cấp thành Ủy ban Hỗn hợp về Biển và Đại dương cấp Thứ trưởng Ngoại giao (2.2012). Về hợp tác hàng hải, hai bên đang thúc đẩy đàm phán Hiệp định Vận tải thương mại nhằm thay thế Hiệp định Vận tải biển Việt Nam - Philippines ký tháng 2.1992; đồng thời tích cực triển khai Thỏa thuận song phương về tìm kiếm cứu nạn trên biển.

Về giáo dục đào tạo, ngoài Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác học thuật mà hai bên đang tích cực triển khai, hai bên cũng đang thúc đẩy ký kết MOU về hợp tác giáo dục. Hiện có gần 40 sinh viên Philippines đang theo học tại Đại học Thái Nguyên.

Về văn hóa - du lịch, lượng khách du lịch hai chiều đã phục hồi tốt sau giai đoạn bị ảnh hưởng bởi đại dịch. Trong 9 tháng đầu năm 2023, Việt Nam đón gần 130.000 lượt khách Philippines; Philippines đón gần 52.000 lượt khách từ Việt Nam, đã tương đương như mức cùng kỳ năm 2019.

Về hợp tác nông - ngư nghiệp, thủy sản, hai bên đang nghiên cứu hình thành Hiệp định liên Chính phủ về Hợp tác gạo với thời hạn 5 năm nhằm hỗ trợ nhau bảo đảm an ninh lương thực. Tại Kỳ họp Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương vừa qua (tháng 8.2023), hai bên đã thống nhất triển khai một thỏa thuận mới về thiết lập đường dây nóng xử lý vấn đề đánh bắt cá trái phép và hỗ trợ ngư dân.

Thông qua chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ferdinand Romualdez Marcos Jr., hợp tác chiến lược giữa hai nước sẽ được củng cố toàn diện, mang lại lợi ích thực chất cho nhân dân hai nước, đóng góp quan trọng vào việc tạo dựng và giữ gìn môi trường hoà bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển tại khu vực cũng như trên thế giới.