Công trình trọng điểm sắp dứt 'đói' cát

Bộ TN-MT lập các tổ công tác hướng dẫn Bến Tre, Tiền Giang, Sóc Trăng, An Giang trình tự thủ tục về cấp phép khai thác lại mỏ cát sông, giao khu vực biển cho nhà thầu khai thác cát biển ở Sóc Trăng để cung cấp cát cho các công trình trọng điểm.

Nhiều dự án trọng điểm trên địa bàn TP.HCM đang trong tình trạng thiếu cát. Trong ảnh: dự án vành đai 3 đang được xây dựng đoạn ở TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đó là chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà tại buổi làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành và UBND các địa phương phía Nam vào chiều 24-6 để giải quyết vướng mắc cho các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam, trong đó chủ yếu là vấn đề thiếu nguồn cát lấp.

Nhiều sà lan neo đậu chờ lấy cát Campuchia ở thị xã Tân Châu, An Giang - Ảnh: BỬU ĐẤU

Phải đủ cát cho những dự án, công trình trọng điểm

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng để xảy ra tình trạng chậm tiến độ, khó khăn do thiếu cát san lấp ở các dự án, công trình trọng điểm quốc gia tại khu vực phía Nam có trách nhiệm của trung ương và các địa phương.

"Do đó, từ trung ương đến địa phương sẽ linh hoạt, linh động để xử lý các vướng mắc hiện nay. Các bộ, ngành và địa phương cần phải có trách nhiệm cụ thể đối với vấn đề cung cấp cát phục vụ các dự án giao thông trọng điểm ở khu vực", ông Hà nhấn mạnh.

Phó thủ tướng giao Bộ GTVT phải khẩn trương hướng dẫn chi tiết việc điều tiết các mỏ cát "cho vay", "hoàn trả" để đáp ứng tiến độ các dự án cao tốc, không làm thay đổi tổng nguồn cát đã phân bổ cho các địa phương. Các nhà thầu phải cập nhật đầy đủ hồ sơ khảo sát xây dựng để bổ sung những mỏ cát "cho vay", "hoàn trả".

Bộ TN-MT cũng được Phó thủ tướng yêu cầu lập các tổ công tác hướng dẫn Bến Tre, Tiền Giang, Sóc Trăng, An Giang trình tự thủ tục về nâng công suất khai thác, quyết định thủ tục đầu tư, cấp phép khai thác lại mỏ cát sông; hoàn thành việc giao khu vực biển cho nhà thầu khai thác cát biển ở tỉnh Sóc Trăng theo đúng thời hạn.

Ngoài ra, ông Trần Hồng Hà cũng đề nghị Bộ GTVT chính thức có văn bản công bố quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về cơ lý, công nghệ, vật liệu đi kèm... khi sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp, làm căn cứ cho các địa phương thực hiện.

Trước đó, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết 16 dự án giao thông trọng điểm tại khu vực phía Nam đang thiếu khoảng 65 triệu m³ cát. Thời gian qua, các tỉnh như An Giang, Đồng Tháp đã bàn giao một số mỏ cát theo cơ chế đặc thù nhằm phục vụ các dự án cao tốc tại khu vực ĐBSCL nhưng vẫn chưa đủ.

"Nguồn cát tại các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long còn nhiều vướng mắc nên chưa khai thác được. Phía chủ đầu tư trực tiếp làm việc và địa phương có quyết định phê duyệt nhưng vẫn còn vướng mắc, chưa thể cung cấp cho các dự án để đảm bảo tiến độ", ông Lâm nêu.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà (thứ hai từ trái sang) cùng lãnh đạo tỉnh Bến Tre và các bộ, ngành khảo sát một mỏ cát trên địa bàn tỉnh - Ảnh: M.T.

Ưu tiên cát cho dự án đường vành đai 3

Nhiều sà lan neo đậu chờ lấy cát Campuchia ở thị xã Tân Châu, An Giang - Ảnh: BỬU ĐẤU

Cũng tại buổi làm việc, ông Phan Văn Mãi - chủ tịch UBND TP.HCM - cho biết tổng nhu cầu vật liệu cát đắp nền đường cho dự án đường vành đai 3 TP.HCM khoảng 9,3 triệu m³.

Đến nay, Vĩnh Long và Tiền Giang đã thống nhất cấp cho TP.HCM tổng cộng hơn 3 triệu m³ tính đến cuối năm 2024. Riêng Bến Tre sẽ bắt đầu cung cấp với số lượng 2 triệu m³ vào cuối năm 2024.

"Để xử lý nguồn cát thiếu, một số nhà thầu đã mua cát Campuchia. Phương án này TP.HCM ủng hộ, mặc dù có thể sẽ phải chi bù chênh lệch giá, bởi phương pháp này về lâu dài có thể hạn chế tài nguyên cát trong nước. Với khả năng cung cấp cát của ba tỉnh Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre, dự án đường vành đai 3 TP.HCM sẽ đạt tiến độ", ông Mãi nói.

Trước yêu cầu của Phó thủ tướng báo cáo về việc cung cấp nguồn cát san lấp cho dự án đường vành đai 3 TP.HCM vốn đang rất khó khăn, ông Phạm Văn Trọng - phó chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang - cho biết sau nhiều lần làm việc với các sở và đơn vị liên quan, có thể khai thác 17 trên tổng số 31 mỏ để phục vụ cho dự án này.

UBND tỉnh Bến Tre cũng cho biết đang tổ chức đấu giá quyền khai thác sáu mỏ cát với trữ lượng hơn 10 triệu m³. Số cát này sẽ ưu tiên giao cho TP.HCM để thực hiện dự án đường vành đai 3 TP.HCM. Theo kế hoạch, Bến Tre sẽ tổ chức đấu giá trong tháng 8-2024 và đưa vào khai thác ba mỏ trong quý 4-2024. Đến quý 1-2025 sẽ khai thác ba mỏ còn lại.

Đối với 2 triệu m³ cát giao cho dự án đường vành đai 3 TP.HCM trong năm 2024, Bến Tre cho biết sau khi chọn được đơn vị trúng đấu giá sẽ trao đổi ưu tiên cung cấp cát phục vụ cho công trình này. Tuy nhiên ông Trần Ngọc Tam, chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, kiến nghị các bộ ngành hỗ trợ tỉnh thực hiện điều chỉnh công suất khai thác cát trong quy hoạch, tiêu chí lựa chọn nhà thầu khai thác mỏ cát...

Trong khi đó, ông Lâm Văn Mẫn - bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng - cho biết địa phương này luôn sẵn sàng làm việc cụ thể với UBND TP.HCM trong trường hợp sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp.

Do thiếu cát nên một số gói thầu tuyến vành đai 3 TP.HCM phải nằm chờ, tại các gói thầu XL10 qua huyện Bình Chánh chủ yếu chỉ có xe múc để dọn dẹp cỏ dại - Ảnh: ĐỨC PHÚ