Chặng đường xây mới 20 nhà vệ sinh học đường tại Đồng Văn

Trường học khang trang, môi trường vệ sinh sạch sẽ là một trong những điều kiện tiên quyết bảo đảm sức khỏe cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Song, học sinh ở một số trường trên địa bàn huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vẫn còn ám ảnh về nhà vệ sinh. "Ở trường không có nhà vệ sinh sạch, ngồi trong lớp cũng ngửi mùi rất khai. Nếu đi vệ sinh phải vào vườn ngô, mưa sẽ bị ướt, còn bị lá ngô cắt vào tay", em Lò Kim Dung, 10 tuổi, điểm trường Sính Lủng kể.

Dung cũng như nhiều bạn bè khác - thường phải nhịn, bịt mũi và giải quyết thật nhanh mỗi lần đi vệ sinh tại trường. Không ít nhà vệ sinh nơi đây được xây tạm bợ dựa vào vách đá, mái che bằng tôn và không chia phòng nam - nữ. Các em luôn mong muốn có một nhà vệ sinh sạch đẹp, khang trang để yên tâm tới trường.

Hiểu được những thiếu thốn cơ sở vật chất và ảnh hưởng tâm lý, sức khỏe của trẻ em, từ năm 2022, dự án Vệ sinh học đường do quỹ Hy vọng cùng nhãn hàng men ống vi sinh Enterogermina thực hiện chủ yếu ở các huyện vùng cao, miền núi khó khăn phía Bắc như huyện Mường Nhé, Điện Biên; huyện Vân Hồ, Sông Mã, Sơn La… Trong quá trình khảo sát, dự án dừng chân tại huyện Đồng Văn, Hà Giang không chỉ bởi thực trạng nhà vệ sinh học đường thiếu thốn, còn do nơi đây chịu tác động mạnh của điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, hiểm trở với núi đá tai mèo và mùa khô kéo dài.

Bên cạnh tính cấp thiết, Đồng Văn còn là một huyện biên giới địa đầu cực Bắc, nơi có cột cờ Lũng Cú linh thiêng, đánh dấu chủ quyền lãnh thổ; con đường Hạnh Phúc - thành quả hy sinh cả máu và hoa, biểu tượng cho sức mạnh và đoàn kết của thanh niên các dân tộc. “Với ý nghĩa đó, Quỹ mong muốn cùng đơn vị tài trợ là nhãn hàng men ống vi sinh Enterogermina, thuộc Sanofi Việt Nam thực hiện một dự án ý nghĩa tại địa phương đặc biệt như Đồng Văn”, đại diện quỹ Hy vọng chia sẻ.

Dự án được triển khai từ tháng 4, bước đầu thực hiện thuận lợi vì nhận được sự tin tưởng, cam kết đồng hành của đơn vị tài trợ sau dự án Vệ sinh học đường ở huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Thời điểm chính thức triển khai cũng là lúc Đồng Văn vào mùa mưa, có nước sau 6 tháng trời khô hạn, khan hiếm cả nước ăn.

Tuy nhiên, thực hiện tại một địa phương xa xôi, nhiều điểm xây công trình chưa có đường lớn để tiếp cận, cùng thiên nhiên khắc nghiệt khiến dự án gặp nhiều khó khăn. “Triển khai vào mùa mưa vừa là thuận lợi nhưng cũng là thách thức vì khiến việc vận chuyển trở nên vất vả, thi công cũng mòn mỏi đợi ngày nắng. Đường đi ngày thường đã khó, ngày mưa còn không thể đi được. Trời mưa bão gây sạt lở, giao thông đình trệ”, đại diện quỹ Hy vọng nhớ lại.

Địa hình chủ yếu là núi đá nên ở một số điểm trường, quỹ đất xây nhà vệ sinh mới còn eo hẹp, địa hình dốc. Để đủ mặt bằng xây nhà vệ sinh theo tiêu chuẩn, nhà trường phải tiến hành thỏa thuận với người dân để xin đất, mất nhiều thời gian thuyết phục.

Chia sẻ với khó khăn trong quá trình thực hiện, thầy Lê Quang Hiển, Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đồng Văn nêu rõ, phòng luôn tích cực phối hợp, là cầu nối giữa chính quyền, nhà trường và quỹ Hy vọng để thực hiện thành công dự án. “Vượt qua thách thức, quy trình thực hiện dự án được tư vấn thiết kế chất lượng, công tác xây dựng đảm bảo đúng thiết kế, phù hợp học sinh và bổ sung những nhà vệ sinh còn thiếu ở các điểm trường”, thầy Hiển đánh giá.

Khó khăn, vất vả là thế nhưng đội ngũ làm dự án vẫn miệt mài ngày đêm để nhanh chóng hoàn thiện công trình đúng tiến độ. Sau 3 tháng thi công, 20 nhà vệ sinh mới với 136 khoang vệ sinh đạt chuẩn, 60 bồn rửa tay được bàn giao cho các điểm trường.

Ngoài ra, dự án còn trao tặng 3 bể lọc nước, mỗi bể có thể tích 30 m3, vừa có công năng lọc nước, vừa giúp trữ nước vào mùa khô. Tổng kinh phí dự án vào khoảng 3,33 tỷ đồng, trong đó, quỹ Hy vọng tài trợ 2,67 tỷ đồng. Dự án giúp gần 5.000 học sinh và giáo viên có điều kiện vệ sinh đạt chuẩn, phòng tránh các bệnh truyền nhiễm và thay đổi thói quen sinh hoạt.

Theo quỹ Hy vọng, những công trình vệ sinh đạt chuẩn, hệ thống nước sạch và các bộ tài liệu thực hành vệ sinh của dự án sẽ trở thành mô hình để địa phương có thể nhân rộng, đồng bộ. Từ nhà trường, dự án mong muốn thay đổi thói quen vệ sinh đến gia đình các em học sinh và cộng đồng xung quanh.

Để lan tỏa tinh thần của dự án, quỹ Hy vọng còn phối hợp cùng Sanofi Việt Nam tổ chức ngày hội Vệ sinh học đường tại Trường PTDTBT TH&THCS Sính Lủng. Ngày hội là dịp để truyền thông, giáo dục các em cách vệ sinh học đường đúng cách, bảo vệ sức khoẻ tiêu hóa thông qua nhiều hoạt động sinh hoạt. Tại đây, hơn 700 học sinh được tham gia nhiều hoạt động như hát nhảy, đố vui, trò chơi vòng tròn, tô tranh cát, trao giải cuộc thi vẽ "Hy vọng xanh"...

Tiếp cận cơ sở vật chất tốt hơn còn giúp nâng cao nhận thức về đảm bảo vệ sinh cũng như sức khỏe của các em. Hơn nữa, nhà vệ sinh sạch cũng góp phần phòng chống bệnh tiêu chảy cho trẻ. “Chúng tôi tin học sinh không chỉ nâng cao nhận thức về vệ sinh, mà còn cả ý thức bảo vệ môi trường qua dự án này”, ông Doak Kevin, Tổng Giám đốc ngành hàng chăm sóc sức khỏe Sanofi Việt Nam bày tỏ.

Đáp lại sự tin tưởng và sẻ chia của những người làm dự án, cô Phan Thị Niệm - giáo viên điểm trường Mã Sồ, PTDTBT Tiểu học & THCS Lũng Táo cho biết, nhận thức về vệ sinh học đường của đồng bào vùng cao cũng như học sinh đã tiến bộ rõ rệt. Các em biết tự tay dọn dẹp nhà vệ sinh, hướng dẫn và giúp bạn bè mang nước để dội sạch sẽ mỗi dịp trực nhật.

Đặc biệt, từ khi công trình được bàn giao, đưa vào sử dụng đến nay, sự thay đổi rõ nét nhất là môi trường giáo dục được cải thiện tốt hơn, các em học sinh xóa bỏ được nỗi ám ảnh mỗi khi đi vệ sinh và có động lực hơn trong học tập. Thầy Hà Đình Phong, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đồng Văn nhận thấy, học sinh trên địa bàn đã biết đi vệ sinh và rửa tay đúng cách. Dự án giúp các em tiếp cận được với xà phòng rửa tay, nhà vệ sinh tự hoại, cơ sở vật chất cơ bản mà lâu nay các nhà trường còn thiếu thốn.

Nhiều học sinh cũng dần nắm bắt được tầm quan trọng của vệ sinh học đường, biết cách đi vệ sinh và bảo quản tốt nhất. “Trước đây em thấy không thoải mái khi đi vệ sinh nhưng cũng phải dần thích nghi. Từ nay, em và các bạn đã có nhà vệ sinh sạch đẹp, không phải đi vội vì mùi và không an toàn như trước. Việc rửa tay sau khi đi vệ sinh cũng giúp chúng em bảo vệ hệ tiêu hoá hơn”, em Sùng A Lý, học sinh lớp 5A, điểm trường Dình Lủng, thuộc Trường PTDTBT TH&THCS Tả Phìn nói.

Việc quản lý, hướng dẫn sử dụng và giữ gìn nhà vệ sinh cũng giúp các em hình thành thói quen vệ sinh chuẩn, từ đó có sức khỏe tốt, ngăn ngừa bệnh tiêu chảy. “Con luôn mong ước có một nhà vệ sinh mới khang trang, sạch đẹp hơn và giờ đây đã thành hiện thực”, em Dù Khánh Ngần, học sinh lớp 4A, trường PTDT BT & TH Ma Lé vui mừng chia sẻ.

Ngắm những nụ cười hồn nhiên, ánh mắt đầy hy vọng của học sinh Đồng Văn trong Ngày hội Vệ sinh học đường, bà Mai Thị Thanh Hương, Trưởng ban Đối ngoại Sanofi Việt Nam hài lòng với những gì dự án đạt được. “Chúng tôi mong muốn đem lại một môi trường giáo dục tốt đẹp cho học sinh. Với dự án Vệ sinh học đường, các em có thể học tập và hình thành các thói quen vệ sinh tốt, từ đó có đủ sức khỏe học tập tại nhà trường và trở thành những con người có ích cho xã hội, cộng đồng trong tương lai”, bà Hương tin tưởng.

Nhìn lại những công trình sáng bừng giữa màu đá xám bạt ngàn của vùng cao nguyên đá, những người làm dự án bày tỏ sự vui mừng và hạnh phúc, nhưng kèm với đó là nỗi trăn trở. “Chúng tôi muốn gửi gắm, nhắn nhủ thầy cô và các em hãy giữ những công trình luôn sạch đẹp, hãy cố gắng thay đổi thói quen vệ sinh vì những công trình đó, để các em và gia đình có sức khoẻ tốt hơn”, ông Vũ Ngọc Anh, Trưởng Dự án Vệ sinh học đường bày tỏ.

2 tháng nhà vệ sinh mới được đưa vào sử dụng cũng là 2 tháng Lò Kim Dung, Sùng A Lý cũng như các bạn không còn lo sợ mỗi lần đi vệ sinh tại trường. Từ nay, các em có môi trường học tập sạch sẽ, đảm bảo hơn, khoảng cách về điều kiện học tập giữa vùng cao và đồng bằng dường như được rút ngắn.

Vệ sinh học đường nằm trong chương trình Ánh sáng học đường, được triển khai với mục tiêu xóa bỏ nhà vệ sinh xuống cấp và giảm thiểu nguy cơ bệnh lý tiêu chảy cho trẻ em vùng cao. Đến nay, 69 công trình vệ sinh được đưa vào sử dụng và 31 công trình khác đang trong giai đoạn xây dựng, hỗ trợ hơn 20.000 học sinh và giáo viên ở các điểm trường vùng cao, vùng khó khăn. Năm nay, quỹ Hy vọng với sự đồng hành của nhãn hàng men ống vi sinh Enterogermina tái khởi động dự án Vệ sinh học đường tại Đồng Văn, Hà Giang. Dự án đã xây dựng 20 nhà vệ sinh đạt chuẩn, hỗ trợ hệ thống lọc nước sạch tại một số điểm trường, đồng thời phổ biến thói quen vệ sinh tốt cho các em học sinh. Để chung tay cùng dự án, độc giả có thể tìm hiểu tại đây.