Câu hỏi lớn ở hậu kỳ bầu cử tổng thống Nga

Tổng thống Nga Vladimir Putin bỏ phiếu trực tuyến ngày 15.3.2024 tại dinh thự Novo-Ogaryovo, ngoại ô Mátxcơva, Nga. Ảnh: Kremlin

Trong số 4 người ấy có Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin và ông Putin còn được cả trong lẫn bên ngoài nước Nga coi là chắc chắn sẽ thắng cử. Kết quả bầu cử chính thức dự kiến được công bố vào ngày 28.3 tới.

Lần bầu cử tổng thống này ở nước Nga đặc biệt hơn cả không hẳn chỉ vì kết quả không gây bất ngờ mà còn bởi bối cảnh tình hình hiện tại ở nước Nga. Lần đầu tiên có cuộc bầu cử tổng thống diễn ra trong tình cảnh đất nước có xung đột và bị một số địch thủ bao vây cấm vận, trừng phạt về kinh tế, thương mại và đầu tư, tức là trong bối cảnh tình hình kinh tế và xã hội, an ninh đất nước và đời sống thường nhật của người dân bị ảnh hưởng trực tiếp và tiêu cực.

Trước ngày bầu cử ba tuần, chiến dịch quân sự mà ông Putin phát động ở Ukraina bước sang năm thứ ba. Ngay trước ngày bầu cử, chiến sự đã lây lan sang một số nơi trong lãnh thổ Nga ở vùng biên giới với Ukraina. Cho đến nay, ông Putin cầm quyền liên tục ở Nga với 4 nhiệm kỳ tổng thống và 1 nhiệm kỳ thủ tướng. Cho nên lần bầu cử tổng thống này trong thực chất cũng còn như một cuộc trưng cầu dân ý về thành quả cầm quyền đến nay của ông Putin và về những gì ông Putin dự định làm trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5.

Năm 2021, Hiến pháp Nga được sửa đổi, quy định nhiệm kỳ tổng thống kéo dài 6 năm và một người chỉ có thể cầm quyền hai nhiệm kỳ tổng thống liên tiếp. Nếu đắc cử tổng thống Nga năm nay, ông Putin sẽ lãnh đạo nước Nga đến năm 2030 và ở độ tuổi 77, người này có thể cầm quyền thêm một nhiệm kỳ nữa cho tới năm 2036, đến khi 83 tuổi. Ở nước Mỹ, cựu Tổng thống Donald Trump hiện 77 tuổi và Tổng thống đương nhiệm Joe Biden năm nay 81 tuổi và cả hai đang ganh đua nhau trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới ở nước Mỹ.

Chắc chắn đắc cử nhưng ông Putin vẫn rất cần chiến thắng với tỉ lệ phiếu bầu rất cao để tạo hình ảnh về người đứng đầu nhà nước được người dân ủng hộ, về người dân Nga đồng thuận sâu rộng với quan điểm, đường lối chính sách đối nội và đối ngoại của ông Putin, đặc biệt liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraina và cuộc đối đầu với Mỹ, EU, NATO và đồng minh.

Kết quả bầu cử cao sẽ là sự hợp pháp hóa quyền lực ở mức độ cao, sẽ khích lệ ông Putin kiên định quyết tâm tiếp tục cuộc xung đột ở Ukraina và cuộc đối kháng với các địch thủ trên cho tới khi đạt được những mục tiêu đã đề ra.

Các địch thủ này đương nhiên không coi cuộc bầu cử tổng thống năm nay ở Nga thật sự dân chủ, tự do và công bằng, sẽ phê phán ông Putin và thậm chí không công nhận thắng cử của ông Putin như đã không công nhận thắng cử của ông Alexander Lukasheko trong cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất ở Belarus.

Cho nên câu hỏi lớn ở hậu kỳ cuộc bầu cử tổng thống năm nay tại Nga là ông Putin rồi đây sẽ làm gì với cuộc xung đột ở Ukraina, với cuộc đối đầu nói trên và với nước Nga cũng như phe đối kháng kia sẽ làm gì với ông Putin. Câu trả lời cho hai câu hỏi này chắc chắn sẽ không để phải chờ đợi lâu.