Cần chuẩn bị gì để cúng Tết Thanh minh?
Ngày Tết Thanh minh là ngày mở đầu của tiết Thanh minh, đến sau Lập xuân 60 ngày. Năm 2024, Tết Thanh minh rơi vào thứ Năm ngày mùng 4/4 Dương lịch, nhằm ngày 26/2 Âm lịch.
Chuẩn bị gì để cúng Tết Thanh minh?
Cúng Tết Thanh minh ở đâu và chuẩn bị lễ vật gì là băn khoăn của không ít người. Theo truyền thống, các gia đình thường làm lễ cúng Tết Thanh minh tại phần mộ tổ tiên và tại nhà, do đó cần chuẩn bị 2 lễ.
Lễ cúng Thanh minh ở mộ
Lễ cúng Tết Thanh minh ở phần mộ tổ tiên có thể là lễ chay hoặc lễ mặn tùy từng điều kiện và truyền thống của mỗi gia đình. Các lễ vật gồm:
- Hương, đèn
- Chè, rượu, nước
- Trầu cau
- Tiền vàng
- Hoa quả
Mâm cỗ chay gồm: Xôi chè, oản chuối, bánh, nước, gạo muối, bỏng, chén mật ong. Mâm cỗ mặn ngoài những thứ trên có thêm rượu thịt, xôi, gà luộc hoặc khoanh giò.
Nếu có nhiều bát hương thì bát nào cũng phải thắp hương, còn lễ vật đặt trên bàn có thể chung. Cần sắp lễ vật gọn gàng, đựng các lễ vật bằng đĩa, khi bày trên mặt đất cần lót chiếu hoặc khăn và để tại nơi bằng phẳng trước khi thực hiện nghi lễ cúng.
Khi cúng xong, cần đợi hương cháy khoảng 2/3 thì lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà. Bài cúng nếu được viết ra giấy thì đọc xong cũng đem hóa.
Tùy từng gia đình, lễ cúng Tết Thanh minh ở phần mộ tổ tiên có thể là lễ chay hoặc lễ mặn. (Ảnh: Ngô Nhung)Theo tục lệ của người Việt, trong dịp Thanh minh, mọi người mang theo xẻng, cuốc ra nghĩa trang để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy bỏ cỏ dại và những cây bụi mọc trùm lên mộ, tránh tình trạng rắn, chuột đào hang, làm tổ hay thu hút trâu bò đến phá, quấy rối, xâm phạm tới linh hồn người đã khuất.
Với những khu mộ đã xây, người ta quét dọn sạch sẽ, sau đó người tảo mộ thắp hương, đặt lễ để cúng mộ.
Không chỉ dâng mâm lễ cũng thắp hương cho phần mộ gia tộc mình, trong dịp Tết Thanh minh, người Việt còn giúp quét dọn, thắp hương cho những nấm mồ vô chủ hoặc ít người thăm viếng, thể hiện lòng thương cảm, chia sẻ... để người đã khuất được ấm lòng, đỡ cô đơn buồn tủi.
Lễ cúng Tết Thanh minh tại nhà
Mâm cơm cúng Tết Thanh minh không cần quá cầu kỳ, mâm cao cỗ đầy mà tùy vào điều kiện của mỗi gia đình hoặc phong tục tập quán của mỗi địa phương mà sắm sửa cho phù hợp, quan trọng là lòng thành của con cháu.
Mâm cỗ mặn cúng Tết Thanh minh tại nhà thường có:
- Xôi
- Gà luộc
- Canh măng
- Miến
- Món xào
- Một số lễ vật khác như: hoa quả, hoa tươi, trầu cau, vàng mã…
Các gia đình Phật tử thường chuẩn bị mâm cúng chay. Trong điều kiện không cho phép thì các gia đình có thể không nấu cỗ cúng Tết Thanh minh mà chỉ cần thắp hương, hoa tươi, trái cây, bánh kẹo…. để tỏ lòng tưởng nhớ, tri ân tổ tiên.
Trước khi cúng Tết Thanh minh, cần dọn dẹp nhà cửa cho gọn gàng sạch sẽ, lau sạch bàn thờ gia tiên. Người cúng phải mặc quần áo sạch sẽ, chỉnh tề rồi lên hương, vái lạy tổ tiên và đọc văn khấn. Khi một tuần hương cháy hết thì gia đình có thể hóa vàng và xin thụ lộc.
Lưu ý khi đi tảo mộ Tết Thanh minh
Khi đi tảo mộ ngày Tết Thanh minh, bạn cần chú ý một số điều để bảo vệ sức khỏe và thể hiện lòng thành kính đối với những người đã khuất.
Đi tảo mộ khi trời còn sáng
Thời gian tốt nhất khi đi tảo mộ là những ngày ấm áp, tạnh ráo. Không nên đi quá sớm khi sương chưa tan hay quá muộn khi trời đã tối bởi lúc này không khí nặng nề, không tốt cho sức khỏe của người đi tảo mộ.
Tảo mộ với thái độ cung kính
Khi đi cúng tế và tảo mộ cần phải chân thành, trên đường đi nếu có mộ, dù đi hay đứng lại đều cần phải lễ độ cung kính. Trong quá trình tảo mộ không nên làm các mảnh đất vụn, đá vụn vương vãi, lộn xộn để tránh ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Quan sát xung quanh mộ phần
Khi tảo mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ, để tỏ lòng kính trọng với những người đã khuất, ngoài ra còn để ý xem xét tình hình của mộ. Mộ phần của tổ tiên cần được quét dọn cỏ dại, thêm đất mới và hoa tươi. Bạn cũng nên quét dọn cả phía sau mộ.
Khi tảo mộ, bạn không nên đi vào những nơi hẻo lánh để tránh nguy hiểm. Tốt nhất hãy đi theo lối mòn mà những người đi trước đã để lại.
Khi đi tảo mộ, công việc chính là sửa sang các phần mộ cho sạch sẽ. (Ảnh: Ngô Nhung)Không giẫm đạp lên phần mộ người khác
Khi đi tảo mộ tuyệt đối không giẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác. Gia đình có trẻ nhỏ nên chú ý trông chừng các bé cẩn thận.
Trẻ nhỏ, người ốm, phụ nữ mang thai hạn chế đi tảo mộ
Tất cả các thành viên trong gia đình đều có thể đi tảo mộ vì đây là dịp để mọi người quây quần bên nhau, cùng nhớ về người đã khuất. Tuy nhiên, trẻ nhỏ, người ốm yếu, phụ nữ mang thai không nên đi tảo mộ vì nghĩa trang là nơi có âm khí nặng, cơ thể yếu sẽ dễ bị nhiễm lạnh và khí độc ở nghĩa trang.
Những người sức khỏe yếu khi trở về nhà nên bước qua chậu than hoặc tắm nước lá bưởi để xua đi khí độc.
Bị từ chối bán đất, người xây nhầm nhà chi hơn 200 triệu thuê 'thần đèn' di dời
19:45 29/10/2025Người xây nhầm nhà xin mua lại đất với giá 800 triệu đồng, đặt cọc 200 triệu nhưng bị từ chối, nên đã nhờ 'thần đèn' di dời toàn bộ ngôi nhà.
Toàn cảnh hạ tầng huyết mạch nối TP.HCM và Đồng Nai, chờ thêm cầu, cao tốc, metro chiến lược
19:45 28/10/2025TP.HCM và Đồng Nai là hai địa phương có mối liên kết mật thiết nhưng việc đi giữa hai nơi vẫn còn gặp khó vì hạ tầng chưa đồng bộ. Những huyết mạch giao thông đang được đầu tư để thông suốt hơn.
Công nhân Hải Phòng hào hứng với lớp học dẫn chương trình, tổ chức sự kiện
09:45 28/10/2025Hải Phòng - Chiều 27.10, Cung văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Tiệp tổ chức lớp hướng dẫn kĩ năng dẫn chương trình và tổ chức hoạt động tập thể tại cơ sở.
Bộ Tư pháp nói về giải pháp tránh quá tải chứng thực ở cấp xã
09:45 28/10/2025Cơ quan chức năng khuyến khích người dân đến văn phòng công chứng khi có yêu cầu chứng thực .
'Chiếc khiên' bảo vệ nền tảng tư tưởng từ xa
13:00 27/10/2025Với lợi thế được đào tạo bài bản ở các nước tiên tiến, có kinh nghiệm thực tiễn, làm việc trong môi trường khoa học - công nghệ phát triển cao, đặc biệt có quan hệ sâu rộng ở nước sở tại cũng như trên thế giới, trí thức kiều bào ở nước ngoài là lực lượng quan trọng và cần được chăm sóc đặc biệt, trở thành “chiếc khiên” bảo vệ nền tư tưởng của Đảng.
Cầm 7 sổ đỏ được phường cấp, cụ ông mừng vui ra mặt
09:45 27/10/2025Một phường ở Đà Nẵng tổ chức trao 24 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất cho người dân sau khi thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, người dân phấn khởi.
Bắt hai kẻ dùng súng tự chế bắn vỡ kính ô tô trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long
23:00 26/10/2025Ngày 23/9, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin kết quả điều tra vụ việc nhiều ô tô di chuyển trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long bị bắn vỡ kính, đe dọa nghiêm trọng an toàn giao thông. Theo đó, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã bắt giữ 2 đối tượng có hành vi “Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng dạng súng hơi tự chế” bắn vào nhiều ô tô đang lưu thông trên tuyến cao tốc Hải Phòng - Hạ Long. Trước đó, vào khoảng 22h ngày 14/9, trên mạng xã...
Phát động cuộc thi tìm hiểu pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả
23:00 26/10/2025Cuộc thi nhằm tuyên truyền về pháp luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tới người dân, đặc biệt là giới trẻ, với thông điệp “Tiết kiệm điện thành thói quen.”
Khoảnh khắc bảo vệ chung cư lao xuống dòng nước xiết cứu 2 mẹ con ở Đà Nẵng
23:00 26/10/2025Một người phụ nữ chở con nhỏ bị nước lũ cuốn ngã xe giữa đường ngập ở Đà Nẵng. Giữa thời điểm sinh tử, bảo vệ chung cư gần đó đã kịp thời lao xuống cứu hai mẹ con thoát khỏi dòng nước xiết.
