Ngày Tết Thanh minh là ngày mở đầu của tiết Thanh minh, đến sau Lập xuân 60 ngày. Năm 2024, Tết Thanh minh rơi vào thứ Năm ngày mùng 4/4 Dương lịch, nhằm ngày 26/2 Âm lịch.
Cúng Tết Thanh minh ở đâu và chuẩn bị lễ vật gì là băn khoăn của không ít người. Theo truyền thống, các gia đình thường làm lễ cúng Tết Thanh minh tại phần mộ tổ tiên và tại nhà, do đó cần chuẩn bị 2 lễ.
Lễ cúng Tết Thanh minh ở phần mộ tổ tiên có thể là lễ chay hoặc lễ mặn tùy từng điều kiện và truyền thống của mỗi gia đình. Các lễ vật gồm:
Mâm cỗ chay gồm: Xôi chè, oản chuối, bánh, nước, gạo muối, bỏng, chén mật ong. Mâm cỗ mặn ngoài những thứ trên có thêm rượu thịt, xôi, gà luộc hoặc khoanh giò.
Nếu có nhiều bát hương thì bát nào cũng phải thắp hương, còn lễ vật đặt trên bàn có thể chung. Cần sắp lễ vật gọn gàng, đựng các lễ vật bằng đĩa, khi bày trên mặt đất cần lót chiếu hoặc khăn và để tại nơi bằng phẳng trước khi thực hiện nghi lễ cúng.
Khi cúng xong, cần đợi hương cháy khoảng 2/3 thì lễ tạ, hóa vàng và xin lộc về nhà để làm lễ gia thần và gia tiên ở nhà. Bài cúng nếu được viết ra giấy thì đọc xong cũng đem hóa.
Theo tục lệ của người Việt, trong dịp Thanh minh, mọi người mang theo xẻng, cuốc ra nghĩa trang để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy bỏ cỏ dại và những cây bụi mọc trùm lên mộ, tránh tình trạng rắn, chuột đào hang, làm tổ hay thu hút trâu bò đến phá, quấy rối, xâm phạm tới linh hồn người đã khuất.
Với những khu mộ đã xây, người ta quét dọn sạch sẽ, sau đó người tảo mộ thắp hương, đặt lễ để cúng mộ.
Không chỉ dâng mâm lễ cũng thắp hương cho phần mộ gia tộc mình, trong dịp Tết Thanh minh, người Việt còn giúp quét dọn, thắp hương cho những nấm mồ vô chủ hoặc ít người thăm viếng, thể hiện lòng thương cảm, chia sẻ... để người đã khuất được ấm lòng, đỡ cô đơn buồn tủi.
Mâm cơm cúng Tết Thanh minh không cần quá cầu kỳ, mâm cao cỗ đầy mà tùy vào điều kiện của mỗi gia đình hoặc phong tục tập quán của mỗi địa phương mà sắm sửa cho phù hợp, quan trọng là lòng thành của con cháu.
Mâm cỗ mặn cúng Tết Thanh minh tại nhà thường có:
Các gia đình Phật tử thường chuẩn bị mâm cúng chay. Trong điều kiện không cho phép thì các gia đình có thể không nấu cỗ cúng Tết Thanh minh mà chỉ cần thắp hương, hoa tươi, trái cây, bánh kẹo…. để tỏ lòng tưởng nhớ, tri ân tổ tiên.
Trước khi cúng Tết Thanh minh, cần dọn dẹp nhà cửa cho gọn gàng sạch sẽ, lau sạch bàn thờ gia tiên. Người cúng phải mặc quần áo sạch sẽ, chỉnh tề rồi lên hương, vái lạy tổ tiên và đọc văn khấn. Khi một tuần hương cháy hết thì gia đình có thể hóa vàng và xin thụ lộc.
Khi đi tảo mộ ngày Tết Thanh minh, bạn cần chú ý một số điều để bảo vệ sức khỏe và thể hiện lòng thành kính đối với những người đã khuất.
Thời gian tốt nhất khi đi tảo mộ là những ngày ấm áp, tạnh ráo. Không nên đi quá sớm khi sương chưa tan hay quá muộn khi trời đã tối bởi lúc này không khí nặng nề, không tốt cho sức khỏe của người đi tảo mộ.
Tảo mộ với thái độ cung kính
Khi đi cúng tế và tảo mộ cần phải chân thành, trên đường đi nếu có mộ, dù đi hay đứng lại đều cần phải lễ độ cung kính. Trong quá trình tảo mộ không nên làm các mảnh đất vụn, đá vụn vương vãi, lộn xộn để tránh ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.
Khi tảo mộ, cần chú ý sửa sang bốn phía của ngôi mộ, để tỏ lòng kính trọng với những người đã khuất, ngoài ra còn để ý xem xét tình hình của mộ. Mộ phần của tổ tiên cần được quét dọn cỏ dại, thêm đất mới và hoa tươi. Bạn cũng nên quét dọn cả phía sau mộ.
Khi tảo mộ, bạn không nên đi vào những nơi hẻo lánh để tránh nguy hiểm. Tốt nhất hãy đi theo lối mòn mà những người đi trước đã để lại.
Khi đi tảo mộ tuyệt đối không giẫm đạp lên mộ của nhà khác hoặc đá vào đồ cúng trên mộ của người khác. Gia đình có trẻ nhỏ nên chú ý trông chừng các bé cẩn thận.
Tất cả các thành viên trong gia đình đều có thể đi tảo mộ vì đây là dịp để mọi người quây quần bên nhau, cùng nhớ về người đã khuất. Tuy nhiên, trẻ nhỏ, người ốm yếu, phụ nữ mang thai không nên đi tảo mộ vì nghĩa trang là nơi có âm khí nặng, cơ thể yếu sẽ dễ bị nhiễm lạnh và khí độc ở nghĩa trang.
Những người sức khỏe yếu khi trở về nhà nên bước qua chậu than hoặc tắm nước lá bưởi để xua đi khí độc.
Đoàn Văn Hiếu - Giám đốc Trung tâm đăng kiểm ở huyện Đông Anh cùng 5 cán bộ bị tạm giữ để điều tra hành vi nhận hối lộ.
Việc tỉnh Quảng Bình hỗ trợ cho tàu cá khai thác thủy sản vùng khơi nhằm giúp ngư dân giảm bớt khó khăn trong điều kiện chi phí chuyến biển tăng cao hiện nay; đảm bảo an sinh xã hội...
Ngày 27/2, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự lạm quyền trong khi thi hành công vụ xảy ra từ năm 2003 đến năm 2008 tại xã Dị Sử, huyện Mỹ Hào (nay là phường Dị Sử, thị xã Mỹ Hào), tỉnh Hưng Yên. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng khởi tố bị can và ra lệnh bắt bị can để tạm giam, khám xét nơi ở, nơi làm việc của 8 bị can, gồm Nguyễn Quang Phục (Bí thư Đảng ủy phường Dị Sử, SN 1964), Vũ Văn Ngọc...
Sáng 26.4, Công ty cổ phần Đường sắt Phú Khánh phối hợp với UBND thành phố Tuy Hoà (Phú Yên) tổ chức phát động phong trào đường tàu - đường...
Cơn mưa lớn chiều 31/5 khiến nhiều tuyến đường tại thành phố Biên Hòa tiếp tục tình trạng ngập nước. Đáng chú ý “rốn ngập” tại ngã ba Trảng Dài (giao lộ Đồng Khởi – Bùi Trọng Nghĩa) nơi TP Biên Hòa vừa xây dựng hoàn tất công trình chống ngập vẫn không thể giải quyết được tình trạng ngập nước. Thời gian mưa lớn trong khoảng hơn 1 giờ đồng hồ đã làm lượng nước đổ về ngã ba Trảng Dài gây ngập sâu khiến việc tham gia giao thông của người dân gặp...
Quân đội Nga đã phá huỷ hai chiếc Su-24 của lực lượng Ukraine sau khi những máy bay này thực hành tấn công tên lửa vào Sevastopol.
2/3 thủy điện lớn nhất Việt Nam (thủy điện Sơn La và Lai Châu) đã xuống mực nước chết, lòng hồ cạn trơ đáy. Duy nhất hồ thủy điện Hòa Bình còn nước và có thể duy trì phát điện. Nhiều thủy điện khác chạy máy cầm chừng.
Chiều 23.3, Công an TP Lai Châu vừa bắt khẩn cấp , tạm giữ hình sự 9 đối tượng tham gia gây rối trật tự công cộng.
Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Bình cho biết việc Công ty cổ phần nước khoáng Bang tự tiêu hủy tang vật bình nước có đỉa vào ngày 28/4/2023 là vi phạm pháp luật, vi phạm đến đâu sẽ xử lý đến đó.