Cấm người thân của đấu giá viên tham gia đấu giá, đại biểu lo hạn chế quyền tài sản

Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định về những người không được tham gia đấu giá là cha mẹ, vợ chồng, anh chị em ruột, con của đấu giá viên, người định giá tài sản do không phù hợp quy định và thực tiễn.

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Tuấn - Ảnh: Quochoi.vn

Chiều 21-5, Quốc hội thảo luận dự thảo Luật Đấu giá tài sản (sửa đổi), nhiều đại biểu bày tỏ băn khoăn với quy định cấm những người không được tham gia đấu giá.

Mở rộng trường hợp người không được tham gia đấu giá?

Theo đó, dự thảo bổ sung quy định những người không được tham gia đấu giá là: "Cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột; công ty mẹ, công ty con, các doanh nghiệp mà cá nhân, tổ chức hoặc nhóm cá nhân, tổ chức có khả năng chi phối hoạt động thông qua sở hữu, thâu tóm cổ phần, phần vốn góp hoặc thông qua việc ra quyết định của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp khi đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản".

Đề nghị ban soạn thảo cân nhắc quy định này, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Quảng Bình) cho rằng quy định như vậy sẽ gây vướng mắc, nhiều cách hiểu khác nhau, dẫn tới phát sinh khiếu nại, tố cáo về người tham gia đấu giá.

Đại biểu Trần Văn Tuấn (Bắc Giang) cho rằng quy định như trên phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp, để ngăn chặn tình trạng dìm giá, thông đồng, quân xanh quân đỏ, tiêu cực trong đấu giá tài sản.

Tuy nhiên, việc bổ sung đối tượng không được tham gia đấu giá là cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột không phù hợp cả về pháp lý và thực tiễn.

Bởi về mặt pháp lý, Hiến pháp 2013, Bộ luật Dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình quy định mọi công dân nói chung đều có quyền sở hữu tài sản, có tài sản riêng, đặc biệt khi những người này đã ra ở riêng, lập gia đình và có thu nhập riêng.

Vì vậy nếu quy định như dự thảo sẽ hạn chế quyền sở hữu tài sản của công dân, không phù hợp với Hiến pháp và quy định pháp luật liên quan. Việc này cũng không phù hợp nếu Nhà nước đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở cho cá nhân, tổ chức có thu tiền sử dụng đất.

Cần đảm bảo quyền cá nhân, quyền tài sản trong đấu giá

Lý do, trên thực tế một cuộc đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất, thường bao gồm nhiều lô đất khác nhau nên khó ảnh hưởng đến tính khách quan của cuộc đấu giá, không gây nên tình trạng thông đồng, dìm giá…

Chưa kể việc quy định như vậy theo đại biểu sẽ phát sinh thủ tục hành chính phức tạp. Ví dụ muốn kiểm soát quan hệ hôn nhân, huyết thống thì người tham gia đấu giá phải trình giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh, nên phải rà soát hàng trăm đối tượng tham gia…

Điều này tạo sự phức tạp, có thể dẫn tới sai sót, phải hủy kết quả, tạo ra hệ lụy lớn gây tốn kém, lãng phí khi phải tổ chức đấu giá lại, dẫn tới tranh chấp và khiếu kiện phức tạp.

Đại biểu Lã Thanh Tân (Hải Phòng) cũng cho rằng quy định như trên rất khó thực hiện khi không thể biết hết quan hệ gia đình của những người tham gia đấu giá và cũng không có điều kiện tham gia xác minh thông tin.

Chưa kể, việc sở hữu tài sản chung của vợ chồng đã được quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình. Cha mẹ, con cái, anh chị em ruột đều có năng lực hành vi dân sự riêng, độc lập về tài sản. Vì vậy, đại biểu đề nghị cân nhắc đưa nội dung này vào dự thảo, hoặc phải có cơ chế đảm bảo tính khả thi, quyền của chủ thể tham gia.

Đồng tình, đại biểu Phạm Văn Hòa cũng cho rằng nếu không cho đấu giá với những người thân trong gia đình của các thành viên liên quan tới cuộc đấu giá là không phù hợp.

"Đâu phải anh em, vợ chồng móc ngoặc tiêu cực được, mà người dưng nước lã cũng móc ngoặc tiêu cực được. Nên việc ngăn ngừa như vậy là bất hợp lý, hạn chế quyền tự do, quyền công dân của người dân nên cần nghiên cứu lại", ông Hòa nói.

Giải đáp nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nói sẽ tiếp thu các ý kiến đại biểu theo hướng rút gọn những người tham gia đấu giá tài sản. Song tinh thần sửa đổi dự luật là ngăn chặn việc thông đồng, móc nối làm ảnh hưởng đến kết quả đấu giá.