Bộ GDĐT nói về việc chọn môn thi thứ ba vào lớp 10

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng trả lời câu hỏi về đề xuất bốc thăm môn thứ ba thi lớp 10. Ảnh: Phạm Đông

Chiều 7.10, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Phạm Ngọc Thưởng cho biết, năm học này, công tác thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 rơi vào khoảng giữa tháng 6 và tháng 7.2025.

Vì thế, Bộ GDĐT đang hết sức khẩn trương xây dựng quy chế thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và thi tốt nghiệp THPT.

Theo dự kiến, đến tháng 11.2024, Bộ sẽ ban hành Quy chế thi THPT. Đồng thời, dự kiến ngày 15.10 tới, sẽ đăng lên Cổng thông tin điện tử Bộ GDĐT về dự thảo Quy chế thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT.

Riêng về thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT, Bộ GDĐT xác định 3 nguyên tắc, quan điểm cốt lõi.

Thứ nhất là không gây áp lực, gây tốn kém cho phụ huynh học sinh, cho học sinh và xã hội, với tinh thần gọn nhẹ. Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho rằng, đây là quan điểm nguyên tắc xuyên suốt theo Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện GDĐT.

Nguyên tắc thứ hai là quy chế thi phải thúc đẩy được hoạt động giáo dục, đặc biệt là giáo dục toàn diện, để học sinh được trang bị cơ bản về phẩm chất và năng lực và có đủ điều kiện để tiếp tục học lên cấp bậc cao hơn.

Hoặc nếu các em học sinh chuyển đổi, phân luồng học nghề thì cũng có nền tảng về năng lực để thực hành nghề nghiệp. Theo đó, những môn thi, phương thức thi cũng phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên kiểm tra, đánh giá cuối kỳ.

Các em học sinh được đảm bảo phông nền, năng lực giữa các môn tự nhiên, môn khoa học xã hội và các môn công cụ phù hợp với xu thế đổi mới hiện nay như ngoại ngữ, khoa học công nghệ, stem...

Nguyên tắc thứ 3 là đảm bảo quản lý Nhà nước ở cấp vĩ mô. Đó là Bộ GDĐT quy định khung để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra, đánh giá mặt bằng. Đồng thời, phải có sự phân cấp, phân quyền, rõ thẩm quyền, có trách nhiệm của các Sở GDĐT trong các nội dung có thẩm quyền.

Từ 3 nguyên tắc cơ bản này, Bộ chỉ đạo xây dựng quy chế tuyển sinh vào 10 THPT với những nội dung cơ bản về phương thức thi. Gồm có 3 phương thức thi, là thi tuyển, xét tuyển và phối hợp giữa thi tuyển và xét tuyển.

Tất cả những nội dung này thuộc thẩm quyền địa phương tham mưu cho tỉnh phê duyệt, lựa chọn căn cứ theo số lượng đầu vào... Về môn thi, có môn bắt buộc là ngữ văn và toán. Môn thứ 3 là môn lựa chọn sẽ do Sở GDĐT các địa phương lựa chọn và UBND các tỉnh, thành quyết định.

Liên quan đến việc chọn môn thi thứ 3 tại kỳ thi vào lớp 10, có ý kiến cho rằng, nếu để địa phương tự chọn có thể ảnh hưởng bởi ý chí chủ quan của người đứng đầu, gây ra nhiều hệ lụy; nhưng nếu chọn một môn cố định, bộ này lo gây ra tình trạng học tủ, học lệch...

Do đó, Bộ GDĐT đang lấy ý kiến bằng nhiều phương thức khác nhau. Có thể năm nay thi môn khoa học tự nhiên, năm sau sẽ thi môn khoa học xã hội hoặc thực hiện rút thăm môn thi.

Bộ GDĐT nhận trách nhiệm triển khai “khung” thống nhất và quy định chặt chẽ hơn về ra đề, coi thi, chấm thi... để tránh những rủi ro, bất cập.

Bộ sẽ tiếp tục lấy ý kiến của các sở để xây dựng thông tư trên nguyên tắc đảm bảo thống nhất về quản lý Nhà nước, đảm bảo khoa học về đánh giá và đảm bảo đầu ra theo mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới.