Biển báo hư hỏng do... biến đổi khí hậu, chuyên gia nói không nên đổ thừa cho bão lũ, El Nino

Giải thích biển báo trên cao tốc bị hư hỏng do biến đổi khí hậu khiến nhiều người ngạc nhiên. Chuyên gia nói gì về chuyện này?

Biển báo trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đoạn qua huyện Núi Thành, Quảng Nam bị hư hỏng, bong tróc khiến tài xế không hiểu chỉ dẫn điều gì - Ảnh: LÊ TRUNG

Liên quan các biển báo trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi bị hư hỏng, bong tróc mà Tuổi Trẻ Online phản ảnh, chủ đầu tư dự án - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho rằng do ảnh hưởng của các cơn bão, lốc và hiệu ứng hiện tượng El Nino do biến đổi khí hậu thời gian qua.

Giải thích trên lập tức nhận được luồng ý kiến không đồng tình từ nhiều bạn đọc.

Tuổi Trẻ Online giới thiệu bài viết của tiến sĩ Phạm Sanh, chuyên gia về giao thông, phân tích xung quanh vấn đề này.

Quá nhiều biển báo khiến tài xế mất tập trung, gây tai nạn

Biển báo giao thông giúp cải thiện sự an toàn trên đường, đặc biệt là đường cao tốc, giúp người lái xe hiểu (và tuân theo) các quy tắc đường bộ và lái xe cộ thuận lợi, dễ dàng hơn.

Trong điều kiện lý tưởng, các biển báo sẽ giúp cải thiện năng lực giao thông, giảm tai nạn và đảm bảo rằng mọi người tham gia giao thông có thể đi lại an toàn.

Thực tế biển báo giao thông chưa hoàn hảo. Một số trường hợp, các biển báo bên đường có liên quan đến sự gia tăng ùn tắc giao thông, gây bất tiện người lái và ô nhiễm cảnh quan.

Tệ hơn: biển báo giao thông còn bị cho là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ tai nạn. Dưới đây là các vấn đề hàng đầu với biển báo giao thông:

- Chi phí cho biển báo giao thông khá tốn kém, từ sản xuất, thi công, chế tạo, lắp dựng đến quản lý, bảo trì nhưng lại dễ hư hỏng do nhiều nguyên nhân và gây nhiều bất tiện, thậm chí tai nạn cho người lái.

- Quá nhiều biển báo giao thông có thể dẫn đến lái xe mất tập trung. Một khi người lái phải xem quá nhiều biển báo, lái xe sẽ mất tập trung và trở thành vấn đề nghiêm trọng.

Đơn giản là người lái không thể điều hướng an toàn trong khi đồng thời định vị và đọc quá nhiều biển báo.

Hiện tượng lái xe mất tập trung do quá nhiều biển báo đã gây ra nhiều vụ va chạm, đặc biệt là tại các giao lộ đông xe và trên đường cao tốc đã từng xảy ra.

Quá nhiều biển báo cũng dẫn đến quá tải thông tin, người lái có nguy cơ bỏ qua hoàn toàn hoặc một số biển báo khiến việc lái xe trở nên nguy hiểm. Nhiều quốc gia đang nỗ lực loại bỏ các biển báo khó hiểu và không cần thiết.

- Biển báo có thể khiến người lái xe chủ quan. Hầu hết người lái xe đều tuân thủ biển báo và suy nghĩ mọi người sẽ như mình. Tuy nhiên, không phải tất cả người lái xe đều tuân thủ luật đi đường.

Biển báo giao thông có thể khiến người lái xe mất và thiếu cảnh giác, dựa trên niềm tin phi thực tế rằng tất cả người lái xe sẽ tuân thủ các quy định theo biển báo.

Nhiều vụ va chạm nghiêm trọng liên quan đến người lái xe vượt đèn đỏ có thể tránh được nếu tất cả người lái xe kiểm tra giao lộ trước khi đi vào đó, bất kể màu đèn.

Thiết kế biển báo có tính đến gió bão, nhiệt độ không?

Khi thiết kế biển báo, ngoài tuân thủ các quy định pháp luật về giao thông, đầu tư xây dựng và các yêu cầu theo quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về biển báo, cần chú ý các yêu cầu về khả năng hiển thị, mức độ dễ đọc và tính ổn định của chúng.

Có nhiều lý do dẫn đến hư hỏng ở biển báo giao thông: hư hỏng lớp sơn; tấm biển bị gấp/móp, có lỗ; trụ đỡ bị cong/gảy/nghiêng, bị nhổ; phá hoại, mất cắp; bị cây cối che khuất; chất bẩn bám dính và do xe đụng gảy đổ, gió bão vượt tải thiết kế...

Biển báo có thể xem như là một kết cấu console lộ thiên gồm móng, trụ đỡ, khung tấm biển báo, biển báo, hệ giằng liên kết.

Chất lượng biển báo phụ thuộc vào khảo sát thiết kế, chất lượng vật liệu, thi công lắp dựng và bảo trì.

Các dữ liệu về gió bão, khí hậu thời tiết, cả biến thiên độ ẩm nhiệt độ... cũng đã đưa vào đầu vào thiết kế.

Riêng El Nino là hiện tượng nhiệt độ nóng lên cục bộ, làm thời tiết cực đoan và xáo trộn chu kỳ thủy văn, có thể làm tăng tai nạn giao thông do giảm năng lực người lái, chứ chưa có một tài liệu nghiên cứu nào cho rằng El Nino làm hư biển báo.

Còn gió bão làm hư thì phải có báo cáo cụ thể trận bão nào, gió bao nhiêu, hình thức hư hỏng ra sao.

Các điều kiện thời tiết như mưa, sương mù có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng hiển thị của biển báo, khiến người lái khó nhìn và chậm hiểu thông tin được cung cấp.

Khi đó có thể dẫn đến nhầm lẫn, định hướng sai và trong trường hợp nghiêm trọng là tai nạn. Thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như gió lớn và bão, có thể khiến các biển báo bị hư hỏng hoặc bị đổ.

Điều này có thể khiến biển báo không thể đọc được và vô dụng, do đó thiết kế bắt buộc phải có giải pháp bảo vệ những biển báo này khỏi các tác nhân bên ngoài.

Biển báo đường cao tốc thường được đặt ở những khu vực có gió mạnh, nếu không được hệ kết cấu bảo vệ thích hợp thì rất dễ bị đổ hoặc dịch chuyển.

Tóm lại biển báo đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho người lái xe và xe cộ trên đường cao tốc.

Hiện tượng hư hỏng biển báo thường xuyên và số lượng lớn trên cao tốc Đà Nẳng - Quảng Ngãi cần được nghiên cứu đánh giá toàn diện và nghiêm túc về chất lượng tất cả các khâu, từ khảo sát thiết kế, đến thi công và bảo trì. Không nên đổ thừa cho bão lũ, El Nino.