Bí tiểu, xuất tinh không tự chủ sau khi ăn loài sâu lạ

Bác sĩ Hoàng Thế Huynh - khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Lào Cai cho biết, bệnh nhân vào viện hôm 11/5. Qua khai thác thông tin từ người nhà, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ngộ độc do ăn sâu ban miêu, loại sâu rất độc, nguy cơ tử vong cao.

Bệnh nhân được rửa dạ dày, thải độc tích cực, lọc máu cấp cứu, nhưng do bệnh nặng được người nhà đưa về theo nguyện vọng gia đình.

Theo bác sĩ Huynh, thời gian gần đây ghi nhận nhiều ca ngộ độc sâu ban miêu tại Yên Bái, Lạng Sơn.

Sâu ban miêu sống nhiều ở khu vực đồi núi và đồng bằng. Chúng có tên khoa học là Cantharis vesicatoria, hoặc có nhiều tên khác như bọ xít lửa, manh trùng, ban manh hoặc ban mao.

Ở Việt Nam, sâu ban miêu thường cư trú trên cây đậu nên được gọi là sâu đậu. Sâu ban miêu có mùi hăng đặc trưng, vị đầu cay và sau đắng. Người dân truyền miệng loài sâu này có nhiều ở rau ngót, rau tầm bóp, nghĩ là lành nên bắt sâu về chế biến làm thức ăn.

Vị bác sĩ cho biết, khi ăn hoặc uống phải sâu ban miêu, bạn thường gặp một số biểu hiện ngộ độc như:

• Nóng rát cổ họng, đau dạ dày và đường ruột
• Bỏng niêm mạc đường tiêu hoá gây nguy cơ nhiễm trùng đường ruột hoặc kỵkhí vào ổ bụng và máu
• Buồn nôn, nôn ra máu, tiêu chảy ra máu, nặng nhất là xuất huyết dạ dày
• Đi tiểu ít hoặc tiểu ra máu
• Đối với nam, dương vật sẽ cương cứng gây đau đớn và khó chịu trong thời gian dài
• Khát nước và mất nước nghiêm trọng dẫn đến suy giảm chức năng thận
• Suy đa tạng, suy hô hấp, tụt huyết áp
• Triệu chứng về rối loạn thần kinh dẫn đến hôn mê và tử vong chỉ trong vòng 24 giờ.

Ngoài ra, khi tiếp xúc ngoài da, niêm mạc bạn có thể bị bỏng, rộp da nặng và nguy cơ tiến triển thành viêm mô bào trên da, hay viêm loét giác mạc ở mắt.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội, sâu ban miêu chứa cantharidin – một hoạt chất cực độc nằm trong nhóm chất độc bảng A. Chất này mạnh gấp nhiều lần thuốc diệt cỏ Paraquat gây hoại tử ruột và suy đa tạng khi ăn phải.

Độc tố cantharidin, rất độc, gây hủy hoại các tổ chức, cơ quan trong cơ thể, từdạ dày, ruột cho đến cơ, gan, thận, máu.

Trên thế giới cho tới nay chưa có phác đồ điều trị có hiệu quả cao, điều trị thực tế thay đổi và tùy thuộc vào điều kiện cơ sở vật chất hiện có cũng như khả năng hồi sức của cơ sở. Hầu hết các trường hợp ngộ độc sâu ban miêu đều dẫn đến tử vong.

Hiện tại ở Việt Nam chưa có xét nghiệm độc tố cantharidin. Thông thường, độc tính chỉ có sâu ban miêu đực. Khi vào mùa sinh sản, chúng sẽ dùng chất này truyền sang con cái để bảo vệ trứng sâu. Mặt khác, khi tiếp xúc với hơi độc này thì mắt bạn sẽ bị cay, bỏng rát và cần rửa thật sạch hoặc tới ngay bệnh viện để cấp cứu kịp thời.

Nhiễm độc sâu ban miêu là nhiễm độc gặp không nhiều nhưng rất nặng nề, tỷ lệ tử vong rất cao và gây khó khăn cho hầu hết các bác sĩ cấp cứu ban đầu khi tiếp xúc với loại ngộ độc này. Nhiều loại chất độc tự nhiên mà chúng ta chưa biết được hết khuyến cáo người dân không nên ăn thử các loài động vật thực vật mà chúng ta chưa hiểu biết hết về nó.