Bị chế áp drone, lực lượng Ukraine rơi vào thế khó ở Kharkov

Ngoài bất lợi về nhân lực, các đơn vị Ukraine ở thành phố đầu mối Kupyansk đang gặp hàng loạt khó khăn do chiến thuật drone bị Nga khắc chế.

Bộ Quốc phòng Nga hôm 22/1 tuyên bố giành được làng Zapadnoye ở tỉnh Kharkov và gây thiệt hại cho các lữ đoàn Ukraine tại khu vực. Làng Zapadnoye nằm cách bờ tây sông Oskol khoảng 4 km và cách thành phố trọng yếu Kupyansk khoảng 10 km, nằm sâu trong khu vực được coi là phòng tuyến chiến lược của Ukraine ở tỉnh Kharkov.

Hãng tin AFP đánh giá đây là bước tiến đáng kể của quân đội Nga kể từ khi đột phá và lập được đầu cầu ở bờ tây sông Oskol hồi đầu tháng. Điều này cũng cho thấy vấn đề ngày càng lớn mà quân đội Ukraine phải đối mặt, khi họ cạn kiệt nhân lực và bị đối phương áp đảo về khí tài.

Tại ngoại ô thành phố Kupyansk, các binh sĩ Tiểu đoàn Achilles thuộc Lữ đoàn Xung kích Đường không số 92 Ukraine đang tìm mọi cách giữ vững phòng tuyến. Họ từng đẩy lùi mũi tiến công của đối phương vào tháng 11/2024, sau khi một đơn vị Nga chiếm được vùng rìa phía đông bắc Kupyansk.

Quân nhân Ukraine triển khai drone ở ngoại ô Kupyansk trong bức ảnh đăng ngày 21/1. Ảnh: Telegraph

Tuy nhiên, giao tranh gần đây trở nên khó khăn hơn nhiều đối với lực lượng Ukraine ở mặt trận Kupyansk, khi quân đội Nga không ngừng cải thiện năng lực đối phó thiết bị bay không người lái (drone) thông qua các biện pháp tác chiến điện tử.

Darwin, người vận hành drone của Tiểu đoàn Achilles, tuyên bố từng lập kỷ lục khi một mình phá hủy hoặc làm hư hại 9 phương tiện chiến đấu Nga trong một ngày hồi giữa năm ngoái. Điều này giờ đây được coi là bất khả thi.

"Chúng tôi vẫn có thể tấn công họ, song gặp khó khăn hơn nhiều so với trước đây. Giờ chúng tôi cần triển khai 100 drone mới có thể làm quá tải thiết bị gây nhiễu của đối phương. Tỷ lệ hoàn thành nhiệm vụ liên tục suy giảm", Darwin cho hay.

Binh sĩ Ukraine cho rằng đây là một trong những nguyên nhân chính khiến Kiev thất thế ở mặt trận Kupyansk, cũng như trên phần lớn tiền tuyến dài hơn 1.100 km. "Điều đó có thể còn gây tác động nhiều hơn cả chênh lệch về nhân lực giữa hai bên", Darwin nói thêm.

Ukraine từng nhiều lần thừa nhận thua kém Nga ở lĩnh vực tác chiến điện tử.

Moskva chiếm ưu thế về số lượng và chất lượng của những tổ hợp gây nhiễu, các đơn vị tác chiến điện tử Nga cũng phối hợp nhuần nhuyễn hơn so với đối phương. Lực lượng Nga còn sáng tạo ra nhiều phương pháp mới để nâng cao năng lực tác chiến điện tử, như ghép nối nhiều thiết bị gây nhiễu ở các băng tần khác nhau thành một khối theo dạng "quái vật Frankenstein" để lắp trên xe tăng.

Serhii Flesh, chuyên gia quân sự về lĩnh vực công nghệ vô tuyến của Ukraine, cho biết drone nước này từng "rụng như sung" khi gặp xe tăng gắn cụm gây nhiễu kiểu Frankenstein của Nga.

Lính Nga cầm súng chống drone yểm trợ phản lực BM-21 Nga tập kích vị trí Ukraine tháng 12/2024. Ảnh: BQP Nga

Quân đội Ukraine đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng. Hầu hết công dân Ukraine tình nguyện chiến đấu đều đã nhập ngũ, những người còn lại đang tìm mọi cách để không phải ra chiến trường.

Đà tiến của lực lượng Nga tăng dần kể từ tháng 8/2024, bất chấp Ukraine bất ngờ phát động chiến dịch tấn công qua biên giới nhằm vào tỉnh Kursk. Những tháng cuối năm ngoái là giai đoạn quân đội Nga tiến nhanh nhất kể từ sau tháng 3/2022, thời điểm họ rút khỏi thủ đô Kiev và miền bắc Ukraine.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ ngày 31/12/2024 công bố thống kê về chiến sự Ukraine, cho thấy lực lượng Nga trong năm 2024 đã kiểm soát thêm khu vực có tổng diện tích 3.985 km2, rộng gấp 7 lần so với khu vực họ giành được trong năm 2023.

Tình hình ở những đô thị trọng yếu như Kupyansk là minh chứng rõ ràng về thách thức mà quân đội Ukraine đang đối mặt.

Kupyansk là thành phố chiến lược về giao thông, kết nối mạng lưới đường sắt và đường bộ ở đông bắc Ukraine, nằm trong tuyến phòng thủ chủ chốt của Ukraine tại tỉnh Kharkov. Tái kiểm soát Kupyansk được đánh giá là dấu mốc quan trọng trong chiến dịch phản công bất ngờ của quân đội Ukraine mùa thu năm 2022, trong đó Kiev buộc đối phương rút khỏi phần lớn lãnh thổ ở tỉnh Kharkov.

Tuy nhiên, quân đội Nga đã quay trở lại và đang áp sát Kupyansk từ hai hướng, với tuyến giao tranh gần nhất chỉ cách thành phố khoảng 1,5 km.

Vị trí Kupyansk. Đồ họa: RYV

Giới chuyên gia nhận định tình cảnh ngặt nghèo của lực lượng Ukraine ở Kupyansk nói riêng và toàn chiến trường nói chung sẽ được chính quyền Tổng thống Donald Trump dùng làm lý do để kêu gọi đàm phán.

Yuri Moskalenko, cư dân tại Kupyansk, cho rằng ông Trump đã đúng khi thúc đẩy hòa đàm về xung đột, quan điểm đang ngày phổ biến tại Ukraine. Tuy nhiên, ông vẫn lo ngại Tổng thống Mỹ có thể sẽ không cho giới chức Ukraine tham gia đàm phán.

"Đàm phán phải diễn ra giữa Tổng thống Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin, chứ không phải giữa ông Putin và ông Trump. Chúng tôi không muốn bị kẹt ở giữa và không được lên tiếng trong lúc số phận của mình được quyết định bởi nước khác", Moskalenko cho hay.

Phạm Giang (Theo Telegraph)