Bất ngờ phát hiện tranh gương ở Đại học Khoa học Huế là tranh quý từng treo ở điện Cần Chánh

Bức tranh gương treo tại Khoa Lịch sử (Trường ĐH Khoa học Huế) bất ngờ được xác định là từng được treo trong điện Cần Chánh ở Đại nội Huế.

Bức tranh quý "Trì lưu liên phảng" đang treo ở Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế từng được treo ở điện Cần Chánh - Ảnh: NHẬT LINH

Thông tin về bức tranh quý này được một nhóm bạn trẻ đam mê nghiên cứu văn hóa lịch sử ở Huế, trong quá trình số hóa ảnh tư liệu phục vụ việc phục hồi điện Cần Chánh đã bất ngờ phát hiện.

Tranh quý từng treo ở điện Cần Chánh đang ở trường đại học

Theo đó bức tranh gương quý được treo ở Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế có tên là "Trì lưu liên phảng", vẽ cảnh 3 chiếc thuyền nhỏ đang lướt đi trên mặt sóng.

Bức tranh cao khoảng 120cm, khung tranh được chạm 5 con rồng năm móng vờn mây (tượng trưng cho uy quyền của nhà vua). Trên bức tranh có chạm một bài thơ, được xác định là ngự chế của vua Thiệu Trị, niên đại vào năm 1845.

Ngoài bức "Trì lưu liên phảng", ở Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế còn treo thêm một bức tranh gương có tên "Lang tập quần phương" vẽ cảnh một vườn phủ đệ xưa với ao nước, dinh thự… trong cung cấm.

Bức tranh "Lang tập quần phương" treo tại Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế - Ảnh: NHẬT LINH

Một số nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử ở Huế cũng đặt giả thuyết cho rằng bức tranh này cũng từng được treo trong điện Cần Chánh.

Thông tin bức tranh "Trì lưu liên phảng" từng treo ở điện Cần Chánh được anh Nguyễn Tấn Anh Phong và cộng sự phát hiện trong quá trình số hóa hàng trăm bức ảnh tư liệu về ngôi điện này để phục vụ việc phục dựng lại ngôi điện từng bị phá hủy trong chiến tranh.

Theo đó, trong quá trình số hóa, anh Phong phát hiện một bức ảnh treo bức tranh gương "Trì lưu liên phảng" này trên một cột trụ gỗ ở điện Cần Chánh.

Bức ảnh chụp điện Cần Chánh, ở cột trụ đầu tiên có treo bức tranh "Trì lưu liên phảng" - Ảnh: NGUYỄN T.A PHONG

Tìm kiếm thông tin trên mạng, Phong tình cờ thấy được bức tranh đang treo ở Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế trong ảnh của một bạn trẻ từng tham gia ngoại khóa ở đây.

Anh Phong cho biết rất vui mừng khi biết được thông tin những cổ vật từng treo trong ngôi điện quan trọng bậc nhất trong Hoàng cung ấy, sau bao nhiêu bể dâu đến nay vẫn còn lại với hậu thế.

"Bức tranh quý này được cho là do ông Ngô Đình Diệm tặng Viện Đại Học Huế nhân dịp thành lập Viện vào năm 1957. Về sau những cổ vật này được lưu hành bên trong Đại học Huế và tồn tại cho đến nay, thật quá may mắn", anh Phong nói.

Giữ tranh quý sao đây?

Biết được thông tin trên, Tuổi Trẻ Online đã liên hệ với lãnh đạo Khoa Lịch sử Trường ĐH Khoa học Huế để tìm thêm thông tin về bức tranh quý nhưng bị từ chối.

Theo đại diện của khoa, nơi lưu giữ hai bức tranh quý nói trên là Không gian trưng bày hiện vật phục vụ công tác giảng dạy sinh viên của Khoa Lịch sử.

Hiện nay không gian này đang không đủ điều kiện để bảo vệ hiện vật, đặc biệt sau thông tin bức tranh đang treo ở khoa từng treo trong điện Cần Chánh.

Rồng 5 móng vờn mây tượng trưng cho uy quyền của vua triều Nguyễn được trang trí trên bức tranh gương - Ảnh: NHẬT LINH

Vị đại diện này cũng cho biết không rõ nguồn gốc xuất xứ cụ thể của hai bức tranh nói trên là từ đâu, chỉ biết nó là đồ ở trong cung cấm triều Nguyễn xưa.

PGS Võ Thanh Tùng, hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Huế, xác nhận thông tin trên.

Ông Tùng cho biết Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế từng ngỏ ý đưa hai bức tranh gương nói trên về trung tâm để đảm bảo hơn điều kiện bảo vệ, gìn giữ, trưng bày hiện vật.

"Việc này chúng tôi chưa thể thống nhất với khoa lịch sử nên chưa thể làm được. Sắp tới nhà trường sẽ làm việc thêm với phía công an, đồng thời tăng cường công tác bảo vệ, tự quản nhằm giữ gìn hiện vật được tốt hơn", ông Tùng nói.

Bài thơ ngự chế của vua Thiệu Trị trên bức tranh gương "Trì lưu liên phảng" - Ảnh: NHẬT LINH

Điện Cần Chánh là nơi các vị vua triều Nguyễn thiết triều, tiếp sứ bộ ngoại giao, tổ chức yến tiệc hoàng gia. Ngôi điện được xây dưới triều vua Gia Long thứ 3 năm 1804. Trong Tử Cấm thành, điện Cần Chánh là ngôi điện quan trọng chỉ đứng sau điện Thái Hòa (nơi đặt ngai vàng).

Ngôi điện này cũng là nơi lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, một vị vua chọn làm nơi tổ chức đám cưới dưới triều đại phong kiến. Đó là đám cưới lịch sử giữa vua Bảo Đại và Nam Phương hoàng hậu.

Ngôi điện này bị phá hủy hoàn toàn vào năm 1947 trong chiến tranh kháng Pháp và sắp được Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế phục dựng với tổng kinh phí gần 200 tỉ đồng.