Ba năm chiến tranh, Nga và Ukraine đã mất gì?

Chiến tranh tại Ukraine chính thức bước sang năm thứ tư, cướp đi sinh mạng của hàng trăm ngàn người và thiệt hại nhiều tỉ USD.

Binh sĩ Ukraine mang một khẩu đạn súng cối 120mm ở gần thành phố Chasin Yar, vùng Donetsk - Ảnh: AFP

Ngày 24-2-2025 đánh dấu tròn ba năm Nga phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine, đưa cuộc xung đột bước sang năm thứ tư.

Giống hầu hết mọi cuộc chiến tranh kéo dài, việc xác định thiệt hại chính xác của Nga và Ukraine rất khó vì cả hai đều có xu hướng phóng đại thiệt hại đối phương và giảm thiệt hại phe mình.

Bản thân bên thứ ba và các tổ chức độc lập cũng đưa ra những thống kê thiệt hại có độ "lệch pha" rất lớn và khó có thể xác định mức độ xác thực. Do đó, mọi nỗ lực thống kê thiệt hại hai bên đều mang tính tương đối.

Ukraine mất tới 100.000 binh sĩ

Lần gần nhất Kiev công bố số liệu chính thức về thiệt hại của phía họ là hôm 16-2, khi Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định hơn 46.000 binh sĩ Ukraine đã tử trận từ tháng 2-2022.

Trước đó gần hai tuần, trong buổi phỏng vấn với nhà báo nổi tiếng Piers Morgan hôm 4-2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quân đội nước này đã có tổng cộng 390.000 ca bị thương.

Ông Zelensky cũng khẳng định không thể thống kê rõ bao nhiêu binh sĩ Ukraine đang bị phía Nga bắt giữ, phần nào ngầm thừa nhận việc xác định ai bị bắt và ai đào ngũ là rất khó.

Những con số trên vẫn còn khiêm tốn khi so với số liệu từ các bên thứ ba. Hồi tháng 9-2024, báo Wall Street Journal dẫn nguồn "số liệu mật của Ukraine" cho biết đã có 80.000 binh sĩ nước này thiệt mạng và 400.000 trường hợp bị thương.

Thống kê trên khá sát với con số do tạp chí The Economist công bố hồi tháng 11. Tạp chí này ước tính số binh sĩ Ukraine tử trận vào khoảng 60.000 - 100.000 người, trong khi số binh sĩ bị thương quá nặng và mất khả năng chiến đấu lên đến 400.000.

Điều này đồng nghĩa cứ 20 nam giới trong độ tuổi nhập ngũ ở Ukraine thì có một người thiệt mạng hoặc bị thương vì cuộc chiến với Nga.

Hồi tháng 1, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng "gây sốc" khi đưa ra số liệu khá "thú vị": gần 1 triệu binh sĩ Nga và khoảng 700.000 lính Ukraine thiệt mạng trong ba năm chiến tranh. Tuy nhiên, ông Trump không cung cấp bất kỳ thông tin nào để củng cố số liệu này.

Đến nay, Nga vẫn chưa công bố con số thiệt hại nhân mạng của Ukraine trên toàn chiến trường. Số liệu duy nhất được Matxcơva đưa ra là Ukraine đã "mất" 62.850 binh sĩ tại vùng Kursk (thuộc Nga) từ tháng 8-2024 đến nay.

Về thiệt hại vật chất, Bộ Quốc phòng Nga khẳng định đã tiêu diệt trên lãnh thổ Ukraine 626 máy bay chiến đấu, 282 trực thăng, 44.263 máy bay không người lái (drone), 596 hệ thống tên lửa đối không, 21.713 xe tăng và xe bọc thép, cùng hàng chục ngàn khẩu pháo, súng cối và phương tiện quân sự đặc biệt.

Nga thiệt hại 860.000 quân?

Binh sĩ Nga khai hỏa một hệ thống MLRS "Grad" về phía quân đội Ukraine - Ảnh: RIA NOVOSTI

Nga đã ngừng công khai số liệu thiệt hại của mình từ năm 2022. Do đó, con số tổn thất của quân đội nước này tính đến năm 2025 chỉ đến từ hai nguồn: Ukraine và các tổ chức độc lập.

Ngày 24-2, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine khẳng định Matxcơva đã "mất" 868.230 binh sĩ kể từ ngày 24-2-2022. Tuy nhiên, Kiev không làm rõ liệu con số này bao gồm binh sĩ thiệt mạng, bị thương hay bị bắt.

Đáng chú ý, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi tuyên bố rằng chỉ riêng trong năm 2024, Nga đã chịu tổn thất tới 427.000 binh sĩ, tương đương gần một nửa con số trên.

Ngoài ra, Bộ Tổng tham mưu Ukraine tuyên bố Nga đã mất 10.177 xe tăng, 21.157 xe bọc thép, 1.081 hệ thống phòng không, 370 máy bay, 26.645 drone... trong cuộc chiến.

Dù chưa thể xác minh mức độ chính xác của các số liệu trên, những con số này phần nào phản ánh thực tế chiến trường Ukraine đã nóng và ác liệt hơn đáng kể trong những tháng cuối năm 2024.

Trước đó, ngày 23-2, đài BBC Nga phối hợp với trang tin Mediazona xác nhận danh tính tổng cộng 95.000 binh sĩ Nga tử trận.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích quân sự thân Ukraine cho rằng con số trên chỉ phản ánh 45 - 65% thương vong thực tế, do số lượng binh sĩ Nga chưa xác nhận danh tính vẫn rất lớn.

Dựa trên ước tính này, báo Kyiv Independent phỏng đoán số binh sĩ Nga thiệt mạng có thể dao động từ 146.000 đến 211.000 người.