Armenia hoàn tất quy trình gia nhập ICC

Tổng thống Armenia ký phê chuẩn Quy chế Rome, hoàn tất quy trình lập pháp để nước này trở thành thành viên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).

Văn phòng Tổng thống Armenia Vahagn Khachaturyan ngày 14/10 thông báo ông đã ký quyết định phê chuẩn Quy chế Rome, công nhận quyền tài phán của ICC tại nước này.

Quyết định của Tổng thống Khachaturyan hoàn tất quy trình lập pháp để nước này trở thành thành viên ICC. Quốc hội Armenia hôm 3/10 đã thông qua tuyên bố công nhận quyền tài phán của ICC tại nước này và phê chuẩn Quy chế Rome, chấp nhận thực thi các phán quyết của ICC trên lãnh thổ.

Quyết định được công bố sau khi Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan quyết định không tham dự Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng các Quốc gia độc lập (SNG) tại Bishkek, thủ đô Kyrgyzstan. Tổng thống Nga Vladimir Putin đang có mặt tại Bishkek dự sự kiện này.

Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan phát biểu tại Yerevan ngày 22/9. Ảnh: AFP

ICC là tòa án quốc tế hoạt động độc lập, có trụ sở chính tại thành phố The Hague của Hà Lan và không thuộc Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, tòa án này là thành quả đàm phán giữa các nước trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc, đạt nhất trí vào tháng 7/1998 tại Hội nghị Ngoại giao các Đặc mệnh toàn quyền về thành lập Tòa án Hình sự Quốc tế, sau đó vận hành đầy đủ từ năm 2002.

Gia nhập ICC đồng nghĩa Armenia sẽ có nghĩa vụ thực thi lệnh bắt Tổng thống Putin nếu ông đặt chân tới nước này. ICC hồi tháng 3 phát lệnh bắt Tổng thống Putin vì những cáo buộc liên quan tới xung đột Ukraine. Nga bác bỏ những cáo buộc này và không thừa nhận thẩm quyền của ICC.

Từ khi xuất hiện thông tin Armenia chuẩn bị gia nhập ICC vào tháng trước, Nga đã nhiều lần cảnh báo rằng đây là động thái "thù địch". Trong khi đó, Armenia giải thích động thái của họ là vì lợi ích an ninh của đất nước, nhằm giải quyết "tội ác chiến tranh" do Azerbaijan gây ra, chứ không nhằm vào Nga.

Nga và Armenia là đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO). Nga cũng có căn cứ quân sự ở Armenia, nhưng căng thẳng giữa hai bên ngày càng leo thang liên quan tới vai trò của lực lượng gìn giữ hòa bình Nga ở khu vực Nagorno-Karabakh.

Khi Azerbaijan dùng vũ lực để thu hồi Nagorno-Karabakh cuối tháng 9, khiến hơn 100.000 người gốc Armenia sơ tán, lực lượng Nga chọn không can thiệp ,với lập luận rằng Yerevan đã công nhận những tuyên bố chủ quyền từ Baku. Nga cũng không thông báo cho Armenia về diễn biến ở Nagorno-Karabakh dù Moskva được Baku báo trước.

Thủ tướng Pashinyan đầu tháng 9 tuyên bố Armenia "sai lầm chiến lược" khi dựa vào Nga để đảm bảo an ninh quốc gia. Ông còn dự báo Nga sẽ giảm ảnh hưởng ở khu vực Nam Kavkaz, do đó Armenia cần chủ động đa dạng hóa quan hệ an ninh của mình.

Thanh Danh (Theo AFP, News.am)