60 năm khát vọng tuổi trẻ sáng mãi cùng ngọn lửa 'Ba sẵn sàng'

60 năm trước, đúng ngày 9-8, phong trào "Ba sẵn sàng" thúc đẩy lớp lớp thanh niên Hà Nội từ sinh viên, học sinh, nông dân, công nhân hay kỹ sư, bác sĩ, giáo viên viết đơn lên đường, xung phong ra tiền tuyến.

Chị Chu Hồng Minh, bí thư Thành đoàn Hà Nội - Ảnh: PHẠM MẠNH

Tối 9-8, tại quảng trường Cách mạng Tháng Tám, Hà Nội, Thành toàn Hà Nội tổ chức chương trình chính luận nghệ thuật Khát vọng tuổi trẻ - Sáng mãi ngọn lửa "Ba sẵn sàng" và kỷ niệm 60 năm phong trào "Ba sẵn sàng".

Cách đây tròn 60 năm, tối 9-8-1964 tại hội trường Bộ Công nghiệp nặng, Ban chấp hành Thành đoàn Hà Nội phát động phong trào "Ba sẵn sàng", thắp sáng tinh thần cách mạng của thanh niên, học sinh, sinh viên Hà Nội.

Tuổi 16 của thanh niên Hà thành 60 năm về trước

Nhìn các bạn thanh niên tíu tít tổng duyệt văn nghệ, bà Phạm Thị Hồng Thái, 76 tuổi, đội cựu TNXP N43, bồi hồi nhớ lại thủ đô rực lửa thanh niên của 60 năm về trước.

Bà Thái nhớ những ngày tháng rời Hà Nội vào Quảng Bình, quê Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Nơi ở là lán trại dựng tạm, nhiều vất vả, gian truân đối với cô gái Hà thành xa nhà.

Trong điều kiện thiếu thốn, nước suối vừa là nước uống, vừa là nước tắm, cũng lắm mầm bệnh.

“Chúng tôi yêu đời lắm, vì ngày ấy mới 16 - 17 tuổi. Khó khăn nên cứ động viên nhau, vì cuộc đời còn nhiều tươi đẹp, cứ cố gắng rồi sẽ vượt qua”, bà Thái bộc bạch.

Bà kể, cứ đêm làm, ngày nghỉ, vì địch đánh phá dữ dội. Không có máy móc, cơ giới, cứ tay cuốc tay xẻng, những chàng trai cô gái từ thủ đô cùng nhau vá đường để từng xe gạo, xe chở vũ khí lăn bánh vào tiền tuyến, chi viện cho miền Nam.

Trong màu áo xanh đã bạc màu, bác Nguyễn Quang Việt, 82 tuổi, đội C9, đoàn TNXP 13C Hà Nội, cho hay cách đây đúng 60 năm, ông cùng những người bạn tuổi 16, 17 tham gia thanh niên xung phong và được phân làm đường chiến lược trên Yên Bái, bây giờ là đường 70.

Ông cho biết ngày đó cứ xung phong đi làm đường, theo tiếng gọi của đoàn, của Tổ quốc. Thanh niên học lớp 9, lớp 10 không suy nghĩ nhiều. Đến năm 1965, đoàn của ông được giao sửa đường một dải khắp các tỉnh Nam Định đến Nghệ An ngày nay.

“Sáng, giặc đánh bom sập đường, hỏng cầu. Đêm đến, chúng tôi lại ra sửa. Cứ 19h, 20h, tranh thủ ăn chút cơm độn ngô, rồi anh em hò nhau đi làm, không nghĩ ngợi gì nhiều, không sợ bom đạn”, ông Việt bày tỏ.

Sau này, chiến tranh bùng nổ, ông Việt và hàng chục ngàn thanh niên được huy động đảm bảo giao thông đường sắt khắp các tỉnh Nam Định, Ninh Bình, Nghệ An.

“Khi đi, ai cũng phấn khởi. Toàn thành phố lên đường mà chẳng ai biết ai cả. Qua cầu Long Biên, cầu Đuống, chỉ biết khóc, khóc sướt mướt vì nhớ nhà, nhưng xác định xa gia đình là vất vả. Có người đi nhỏ cân quá, nghĩ không được nhận nên còn bỏ cả đá vào túi quần. Có người khai tăng tuổi, quyết tâm để đi. Lúc đó bảo đi 2 - 3 năm, sau thành 7 - 8 năm mới về", ông cho hay.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, TP Hà Nội tặng quà tri ân các nhân chứng lịch sử thời kỳ “Ba Sẵn sàng” - Ảnh: PHẠM MẠNH

Thanh niên xung phong hàn gắn vết thương chiến tranh

Trước các đại biểu và hơn 2.500 đoàn viên thanh niên, chị Chu Hồng Minh - bí thư Thành đoàn Hà Nội - cho hay, phong trào “Ba sẵn sàng” là sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang và sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến.

"Từ quảng trường cách mạng Tháng Tám, hàng ngàn thanh niên Hà Nội phơi phới tuổi xuân, sục sôi khí thế lên đường chiến đấu trong ánh lửa rực sáng với lời thề “Ba sẵn sàng” âm vang…”, chị Minh chia sẻ.

Tháng 3-1965, Ban chấp hành Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phát động phong trào “Ba sẵn sàng” trên toàn miền Bắc.

Phong trào đã thắp sáng ngọn lửa cách mạng với hàng triệu người con của miền Bắc.

Hàng chục ngàn thanh niên ưu tú Thủ đô đã xung phong ra trận “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” với “chiếc gậy Trường Sơn”, bằng quyết tâm chiến đấu “chưa tan giặc Mỹ chưa về thủ đô”.

Tiểu phẩm ở chuyện ở Hòa Xá trong bối cảnh trước lán tre, nhiều thanh niên vui mừng báo tin viết đơn tình nguyện nhập ngũ - Ảnh: PHẠM MẠNH