4 Bảo vật Quốc gia tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam được đầu tư xây mới với quy mô lớn và hiện đại tại phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Đây là một trong 6 bảo tàng quốc gia và đứng đầu hệ thống các bảo tàng trong Quân đội.

Ngày 1/11/2024, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam chính thức mở cửa đón du khách tham quan sau gần 4 năm thi công. Ngay sau khi đi vào hoạt động, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam trở thành một trong những điểm đến hút khách bậc nhất tại Hà Nội. Có những thời điểm bảo tàng đón lượng khách cao kỷ lục lên tới 40.000 người/ngày.

Thượng tá Lê Vũ Huy, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam cho biết, bảo tàng đang lưu giữ hơn 150.000 hiện vật. Trong đó có 4 hiện vật được xếp vào danh sách 256 Bảo vật Quốc gia - gắn với các nhân vật, sự kiện đã làm nên những kỳ tích trong cuộc kháng chống Mỹ của dân tộc.

Được treo cao giữa sảnh chính của bảo tàng, máy bay MiG-21 mang số hiệu 4324 là loại máy bay chiến đấu phản lực tiêm kích một người lái do Liên Xô sản xuất năm 1965, viện trợ cho Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Đây là chiếc máy bay chiến đấu có nhiều sao nhất của Không quân Nhân dân Việt Nam - 14 sao, biểu tượng cho 14 lần bắn rơi máy bay Mỹ trên bầu trời Việt Nam của 9 phi công thuộc Trung đoàn Không quân 921. Các phi công Lê Trọng Huyên, Phạm Thanh Ngân, Nguyễn Hồng Nhị, Nguyễn Văn Cốc, Nguyễn Đăng Kính bắn rơi máy bay Mỹ 2 lần.

Bảo vật Quốc gia thứ 2 là máy bay MiG-21 số hiệu 5121 do Trung tướng, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Phạm Tuân điều khiển, bắn rơi máy bay B-52 của Không quân Mỹ vào đêm 27/12/1972.

Bảo vật Quốc gia thứ ba trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam là xe tăng huyền thoại T-54B mang số hiệu 843, trước kia thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn Tăng thiết giáp 203, Quân đoàn 2, từng tham gia giải phóng Huế, Đà Nẵng, sau đó là các tỉnh ven biển miền Trung và thẳng tiến về Sài Gòn.

Ngày 30/4/1975, xe tăng 843 dẫn đầu đội hình vào Sài Gòn, trên đường đến Dinh Độc Lập bắn cháy 3 xe tăng và xe bọc thép của địch. Khoảng 11h, xe tăng 843 húc đổ cổng phụ của Dinh Độc Lập. Đại đội trưởng Bùi Quang Thận, chỉ huy xe tăng 843 chạy lên cắm lá cờ đỏ sao vàng trên nóc Dinh Độc Lập, đánh dấu giờ phút thiêng liêng của dân tộc, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Dù trải qua nhiều trận chiến và hoạt động huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của quân đội sau năm 1975, hiện nay, xe tăng 843 vẫn hoạt động, được lái từ nơi trưng bày lên xe chuyên dụng chuyển đến Tây Mỗ. Đây cũng là một trong số ít hiện vật vẫn hoạt động của Bảo tàng.

Bảo vật Quốc gia thứ 4 là Bản đồ Quyết tâm Chiến dịch Hồ Chí Minh, được các cán bộ Phòng Tác chiến Bộ Tư lệnh Quân giải phóng miền Nam Việt Nam cùng các cán bộ tác chiến Bộ Tổng tham mưu thực hiện trên nền bản đồ miền Nam Việt Nam từ ngày 15/4/1975 đến 21/4/1975, tại Sở chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh, đóng tại Tà Thiết, Lộc Ninh, Tây Ninh (nay thuộc tỉnh Bình Phước).

Sau nhiều lần xin ý kiến của Bộ chỉ huy Chiến dịch, Quân ủy Trung ương và Bộ Chính trị, ngày 22/4/1975, Bộ chỉ huy Chiến dịch duyệt lần cuối kế hoạch chính thức Chiến dịch Hồ Chí Minh. Đại tướng Văn Tiến Dũng - Tư lệnh Chiến dịch và đồng chí Phạm Hùng - Chính ủy Chiến dịch, cùng ký lên Bản đồ.