New Zealand có tân Thủ tướng

10:40 27/11/2023

Ông Christopher Luxon tuyên thệ nhậm chức, trở thành Thủ tướng thứ 42 của New Zealand, kế nhiệm ông Chris Hipkins.

Toàn quyền Cindy Kiro, đại diện cho nguyên thủ quốc gia New Zealand là Quốc vương Anh Charles III, hôm nay đã ký quyết định bổ nhiệm ông Christopher Luxon là Thủ tướng, kế nhiệm ông Chris Hipkins. Ông Luxon sau đó tuyên thệ, và trở thành Thủ tướng thứ 42 của quốc đảo.

"Đây là vinh dự và cũng là trách nhiệm to lớn", ông Luxon, 53 tuổi, phát biểu với báo giới. "Công việc đầu tiên là khôi phục nền kinh tế. Chúng ta cần phải giảm chi phí sinh hoạt và kiểm soát lạm phát, từ đó hạ lãi suất, thực phẩm có giá phải chăng".

Ông Luxon, đảng Quốc gia New Zealand, đánh bại ông Hipkins, Công đảng, trong cuộc bầu cử ngày 14/10. Đảng Quốc gia New Zealand tuần trước đã liên minh với đảng cánh hữu ACT New Zealand và đảng dân túy New Zealand Trên hết để giành thế đa số tại quốc hội và thành lập chính phủ.

Đây cũng là lần đầu tiên nhiệm kỳ phó thủ tướng New Zealand được chia làm hai giai đoạn 18 tháng. Winston Peters, lãnh đạo đảng New Zealand Trên hết tuyên thệ cùng với ông Luxon hôm nay, nhưng sẽ chuyển giao vị trí này cho David Seymour, lãnh đạo ACT New Zealand, vào cuối tháng 5/2025.

Ông Luxon từng là giám đốc điều hành hãng hàng không Air New Zealand từ năm 2012 đến 2019, trước khi tham gia chính trường. Ông có hai con, là người bài rượu bia và yêu nhạc đồng quê.

Ông Christopher Luxon phát biểu tại Wellington, New Zealand ngày 24/11. Ảnh: AFP

Đảng Quốc gia New Zealand cam kết trong 100 ngày đầu tiên cầm quyền sẽ trấn áp tội phạm, cấm điện thoại di động tại trường học và hủy bỏ kế hoạch tăng thuế nhiên liệu. Liên minh cầm quyền còn có ý định hạn chế sử dụng tiếng Maori và chấm dứt lệnh cấm thăm dò dầu khí.

"Chúng tôi đã có đội ngũ, ý tưởng và một chương trình chính sách rõ ràng cho ba năm tới", ông Luxon nói.

Đảng Xanh New Zealand hôm nay đã nộp kiến nghị để duy trì lệnh cấm thăm dò nhiên liệu hóa thạch. Nếu thất bại, đảng này khẳng định họ sẽ tái triển khai lệnh cấm khi liên minh với Công đảng nắm quyền trở lại.

Ông Hipkins thông báo đã nộp đơn từ chức đến Toàn quyền Kiro để bắt đầu quá trình chuyển giao quyền lực. Ông cảm ơn người dân New Zealand đã ủng hộ mình trong 10 tháng qua và chúc mừng người kế nhiệm Luxon.

Ông Hipkins là thủ tướng New Zealand từ tháng 1, kế nhiệm bà Jacinda Ardern sau khi nữ lãnh đạo này từ chức "vì không còn đủ năng lượng để tiếp tục công việc". Ông đã cố gắng kết nối lại với các cử tri, tập trung vào những vấn đề ông gọi là "nhu cầu cơ bản" của người dân, nhưng không thể thu hút được ủng hộ.

Như Tâm (Theo Reuters, AFP)