Hộp thư tình thời chiến 265 năm trước

Các học giả Anh lần đầu mở chiếc hộp chứa nhiều bức thư tình được phụ nữ Pháp gửi các binh sĩ trên chiến hạm Galatee từ thế kỷ 18.

Chiến hạm Galatee rơi vào tay người Anh năm 1758 khi di chuyển từ Bordeaux tới Quebec trong thời kỳ Chiến tranh Bảy năm giữa hai nước, khiến toàn bộ thủy thủ trên tàu bị bắt làm tù binh. Chiếc hộp đựng thư trên tàu bị tịch thu và chuyển về trụ sở Hải quân Anh ở London.

265 năm sau, Renaud Morieux, giáo sư lịch sử tại Đại học Pembroke, Cambridge, tình cờ phát hiện hộp tại Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Anh khi đang nghiên cứu về cuộc chiến. Bên trong hộp có hơn 100 bức thư được buộc ruy băng, còn nguyên niêm phong bằng sáp đỏ.

"Chúng nằm đó, như thể đang chờ đợi tôi. Mở những bức thư này giống như mở một hộp báu", ông Morieux nói. Ông sau đó cùng các đồng nghiệp tại Đại học Pembroke nghiên cứu về những bức thư trong hộp.

Những bức thư này cho thấy nhiều trải nghiệm phổ quát của con người, "không chỉ ở Pháp hay thế kỷ 18", nội dung nghiên cứu được công bố ngày 6/11 trên tờ Annales HSS của Pháp có đoạn.

"Chúng thể hiện cách con người nỗ lực giữ liên lạc, 'giữ lửa' tình cảm, cách trấn an, quan tâm nhau khi phải xa người thân bởi chiến tranh, dịch bệnh", giáo sư Morieux nhận xét. "Ngày nay, chúng ta có mạng xã hội, những người thế kỷ 18 chỉ có thư tay, song câu từ trong đó lại mang cảm giác rất gần gũi".

Chồng thư người Pháp gửi thân nhân trên tàu chiến Galatee bên trong hộp. Ảnh: Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Anh

Nhiều bức thư tình được vợ các thủy thủ gửi tới tiền tuyến. Trong thư, họ bày tỏ niềm hy vọng sớm được đoàn tụ với chồng, hoặc chờ để biết người thân có bình an hay không. Khoảng 59% thư có chữ ký của phụ nữ, cung cấp cái nhìn về khả năng đọc, viết ở các tầng lớp và cuộc sống của những người gửi thư.

"Em có thể dành cả đêm dài viết lên nỗi lòng cho anh. Em mãi là người vợ thủy chung của anh. Chúc anh ngủ ngon, người bạn đời yêu mến", bức thư đề tên Marie Dubosc có đoạn.

Bà Dubosc gửi thư này tới chồng là trung úy Louis Chambrelan trên tàu. Nó đã không bao giờ đến được tay ông và bà Dubosc qua đời năm 1759, gần như ngay trước khi trung úy Chambrelan được Anh phóng thích.

Trong bức thư được một phụ nữ Pháp gửi cho con trai là Nicolas Quesnel, thủy thủy trẻ trên tàu, bà mẹ 61 tuổi phàn nàn rằng anh viết thư cho vợ sắp cưới nhiều hơn cho bà.

"Vào ngày đầu năm mới, con đã viết thư cho vợ sắp cưới. Có lẽ mẹ nhớ về con nhiều hơn con nhớ về mẹ. Dù sao thì chúc con một năm mới vui vẻ, hạnh phúc. Mẹ nghĩ mẹ sắp xa lìa cuộc sống này, mẹ đã ốm ba tuần nay rồi. Con hãy cảm ơn thủy thủ Varin trên tàu, mẹ chỉ biết tin về con qua vợ anh ấy", bà viết.

Quesnel sau đó đã gửi thư hồi âm cho mẹ. Vợ sắp cưới của Quesnel cũng lên tiếng trong một bức thư riêng gửi anh. "Mây đen đã tan, thư anh gửi về đã làm dịu đi không khí gia đình", cô viết.

Một bức thư tình do một phụ nữ gửi chồng bên trong hộp. Ảnh: Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Anh

Nhưng mẹ Quesnel tiếp tục gửi thêm một bức thư phàn nàn. "Trong thư, con không đề cập tới bố dượng. Điều này làm mẹ rất buồn, xin đừng quên bố con".

"Đây là những căng thẳng gia đình phức tạp nhưng rất quen thuộc. Những bức thư cũng phá vỡ quan điểm cho rằng chiến tranh chỉ liên quan đến nam giới. Khi đàn ông tham chiến, phụ nữ là những người điều hành kinh tế gia đình, đưa ra những quyết định quan trọng", giáo sư Morieux nhận xét.

Ông cho hay rất hiếm khi các nhà sử học tìm được tài liệu được viết ở ngôi thứ nhất, từ những người thuộc một tầng lớp xã hội nhất định trước thế kỷ 20.

"Được đọc những bức thư này là một trải nghiệm đặc biệt, nhất là từ vợ của các thủy thủ. Chúng giúp chúng ta hiểu hơn về cảm xúc, nỗi lo, sợ hãi, giận dữ, ghen tuông, cũng như đức tin và vai trò của họ trong gia đình", giáo sư nói.

Đức Trung (Theo CNN)