Cây gạo hơn 500 tuổi - Cây di sản đầu tiên của Quảng Bình có gì đặc biệt?
Cây gạo "đại thụ" ước chừng hơn 500 tuổi được người dân xem là báu vật thiêng liêng, vô giá, gắn bó biết bao thăng trầm của lịch sử vừa được công nhận là cây di sản đầu tiên của tỉnh Quảng Bình.
Cây gạo hoa cam này nằm ở thôn 3 - Thiết Sơn, xã Thạch Hóa, huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) và nằm trong khu bảo tồn cộng đồng voọc gáy trắng Tuyên Hóa.
Chở che, ôm ấp dân làng
Theo các bậc cao niên ở xã Thạch Hóa, cây gạo hoa cam là một nhân chứng lịch sử gắn với thời kỳ mở cõi lập làng của các bậc tiền hiền và họ không rõ có từ đời nào. Chỉ biết, từ nhỏ họ đã thấy cây gạo sừng sững, tỏa bóng mát bên cánh đồng làng, dù trải qua thời kỳ bom đạn ác liệt.
Cây gạo có nhiều nhánh với hình thù độc đáo |
Cụ Mai Xuân Thưởng (92 tuổi) là bậc cao niên khá tỏ tường về cây gạo cổ thụ của làng. Cụ Thưởng nhớ, từ thời ông nội của cụ kể, lúc nhỏ đã thấy cây gạo là cây cổ thụ, nhiều cành sài sà xuống mặt đất và vươn rộng ra xung quanh. Trải qua nhiều đời, cho đến khi cụ lớn lên, cây vẫn vươn mình, nẩy lộc.
Trong thời kỳ chống Pháp, dưới chân cây gạo, dân làng từng xây dựng có lò vôi để cung cấp vật liệu cho việc xây dựng đình chùa, miếu mạo cho cả vùng. Điều kỳ lạ, dù quê hương liên tục bị bom cày đạn xới, mưa bão triền miên khiến nhiều cây cổ thụ ngã đổ vô số, nhưng cây gạo vẫn nguyên vẹn, xanh tốt và hiên ngang đứng vững giữa đất trời.
"Từ xa xưa đến nay, cây gạo là biểu tưởng của quê hương, là bóng mát chở che, ôm ấp dân làng Thạch Hóa nên luôn được bà con yêu quý bảo vệ" - cụ Thưởng tâm sự. Đối với người dân nơi đây, cây gạo không chỉ là biểu tượng cho sự trường tồn và sức sống dẻo dai, mà còn gắn liền với đời sống tâm linh, với hình ảnh làng quê thân thuộc.
"Báu vật" của dân làng
Con đường dẫn vào cây gạo khá hoang vu, còn nguyên lũy tre làng. Từ xa đã thấy bóng cây gạo che mát cả một khoảng trời rộng. Bên cạnh cây gạo là miếu thờ Bà Sơn - một trưởng nữ có công với làng nên được người làng tôn kính và lập miếu thờ tự. Hằng năm, mỗi khi người dân vào cúng bái tại miếu thì thường ghé thăm cây gạo.
Cây gạo hoa cam Thạch Hóa - được công nhận cây Di sản Việt Nam đầu tiên của Quảng Bình |
Cây gạo cao chừng 30m, tán vươn rộng khoảng 20m. Gốc cây rộng lớn, có nhiều rễ lớn bám xung quanh, rộng đến nổi 10 người ôm không xuể. Cây có nhiều nhánh rất to tỏa bóng một vùng, mỗi nhánh được tạo như những hình thù uốn lượn rất độc đáo giữa không trung.
Ông Trần Văn Bằng, Chủ tịch UBND xã Thạch Hóa cho biết hiện nay địa phương đang triển khai mở đường vào khu vực cây gạo hoa cam để tổ chức đón nhận bằng di sản của Hội Di sản văn hóa Việt Nam trong năm 2024. Xung quanh cây gạo đã được phát quang, dọn dẹp thực bì để thuận tiện cho người dân và du khách đến tham quan.
Hoa gạo thường nở vào tháng 3 đến tháng 4 hằng năm, cây ra hoa nhuộm đỏ sắc thắm cả một góc trời, hài hòa với cảnh quan núi rừng xanh thắm đẹp như tranh vẻ. Thời điểm này, các đàn voọc gáy trắng và nhiều loài chim thường tìm đến cây gạo để kiếm ăn, tạo nên khung cảnh yên bình, đẹp mắt giữa cánh đồng xanh ngát.
Ông Nguyễn Thanh Tú - nhân viên Khu bảo tồn voọc gáy trắng Tuyên Hóa - cho biết trong quá khứ, cây gạo cổ thụ không có người bảo vệ nên rất hoang hóa, từng có kẻ xấu lấy cưa đục vỏ cây. Trước nguy cơ xâm hại cây quý, nhiều năm nay, chính ông đã tự mình ra phát quang và bảo vệ cây gạo như một báu vật của quê hương.
Vì muốn gìn giữ cây gạo, ông Tú đã đã tình nguyện bảo vệ và đề xuất với chính quyền địa phương và cơ quan chức năng làm hồ sơ gửi cho Hội Di sản văn hóa Việt Nam đề nghị công nhận Cây di sản. Khi nghe tin cây gạo hoa cam duy nhất ở xã Thạch Hóa được công nhận Cây di sản đầu tiên của Quảng Bình, ông Tú vô cùng xúc động vì quê hương có một di sản quý giá và những công sức của ông bỏ ra đã được đền đáp xứng đáng…
Còn ông Trần Văn Bằng - Chủ tịch UBND xã Thạch Hóa nói cây gạo hoa cam là niềm tự hào của nhân dân Thạch Hóa. Nó là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, tinh thần đoàn kết, yêu nước của người dân nơi đây. Cây gạo đã góp phần tô điểm cho vẻ đẹp của quê hương; giúp mọi người biết đến miền sơn cước này nhiều hơn.
Khung cảnh cây gạo nhìn từ trên cao |
Gốc cây gạo cổ thụ, 10 người ôm không xuể |
Cây gạo bên Khu bảo tồn voọc gáy trắng Tuyên Hóa |
Tháng 3-4 hàng năm, cây gạo sẽ nở hoa nhuộm đỏ cả một vùng |
Cây gạo là cây cổ thụ có kích thước lớn nhất còn sót lại ở vùng quê Thạch Hóa |
Khu vực đi vào miếu Bà Sơn - cũng là cánh cổng duy nhất đi vào cây gạo cổ thụ |
Không chỉ xe đạp mà cả người chạy bộ cũng đi vào làn ô tô
17:20 19/10/2023Không chỉ xe đạp, một số người chạy bộ cũng đi vào làn ô tô, tiềm ẩn khả năng xảy ra tai nạn giao thông.
Thầy giáo dạy nhạc chế tạo bảng thông minh cho học sinh vùng cao
07:30 23/05/2024Anh Phạm Thu Trang tự chế bảng thông minh nâng hạ chiều cao, tích hợp màn hình, loa để học sinh tiếp thu bài học sinh động hơn, giành giải Sáng kiến Khoa học 2024.
Ba Lan phát hiện mỏ đào tiền số trong Tòa án Tối cao
17:10 19/11/2023Giới chức Ba Lan phát hiện hàng loạt máy đào tiền số giấu bên trong tòa nhà Tòa án Hành chính Tối cao ở thủ đô Warsaw.
'Hang Tử thần' giết chết mọi sinh vật bước vào
09:50 13/05/2024Hang Tử thần có nồng độ carbon dioxide cao đến mức khiến hầu hết động vật tiến vào hang chết ngạt.
Những loài xâm hại tàn phá nước Mỹ
04:50 03/01/2024Nhiều loài xâm hại ở Mỹ đang đe dọa động thực vật bản xứ, phá hủy cơ sở hạ tầng, gây thiệt hại cho nông nghiệp và truyền bệnh cho con người.
Đồng Tháp phê duyệt đề án bảo tồn sếu đầu đỏ gần 185 tỉ đồng
15:20 08/11/2023Theo đề án chính thức được UBND tỉnh Đồng Tháp phê duyệt, trong vòng 10 năm (2022 - 2032), nuôi thả 100 con sếu, tối thiểu 50 con sống sót.
Hạ Cơ - mỹ nữ phóng đãng khiến nhiều người đàn ông tranh giành
05:00 03/04/2023Hạ Cơ tên thật là Cơ Thiếu, là công chúa nước Trịnh, con gái Trịnh Mục Công - vua thứ 9 của nước Trịnh, chư hầu của nhà Chu. Nước Trịnh được coi là vùng đất sản sinh ra mỹ nhân, ai cũng da trắng tóc dài, dung mạo như 'thần tiên tỷ tỷ'. Cơ Thiếu chưa lấy chồng đã tư thông với anh họ, chưa tới ba năm thì người này chết. Trịnh Mục Công tức giận, gả con gái cho Hạ Ngự Thúc, đại thần nước Trần. Cơ Thiếu đổi họ theo chồng, lấy tên Hạ Cơ. Lấy chồng mới...
Cá voi đầu bò Bắc Đại Tây Dương đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng
06:20 21/10/2023Các vụ tàu va chạm và vướng vào dây dùng để đánh bắt tôm hùm và cua là hai nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho cá voi đầu bò. Tình hình còn phức tạp hơn do biến đổi khí hậu.
Cận cảnh loài nhện sói trong khu vườn của chúng ta
08:00 14/05/2024Trong cuộc thi ảnh toàn cầu năm 2023 (The Nature Conservancy annual contest) về chủ đề bảo tồn thiên nhiên hoang dã, bức ảnh đoạt giải nhất hạng mục côn trùng và loài nhện (Insects & Arachnids) mang tên “Wolf Spider Mama” (Nhện sói mẹ).
