Vụ chuyến bay giải cứu: Bản án nào với cựu Thư ký Thứ trưởng?

Bị cáo Phạm Trung Kiên - cựu Thư kí Thứ trưởng Bộ Y tế - là người duy nhất bị đề nghị án tử hình trong vụ chuyến bay giải cứu. Ảnh: H.Phương

Theo luận tội của đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Hà Nội, Phạm Trung Kiên - cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế - hơn 250 lần nhận tiền của các doanh nghiệp với tổng số tiền hơn 42 tỉ đồng để cấp phép các chuyến bay combo trong đại dịch COVID-19.

Đến buổi xét xử, tranh luận cuối cùng hôm thứ 7 (ngày 22.7), bị cáo Kiên được xác định đã nộp hơn 35 tỉ đồng tiền nhận hối lộ (trong đó, có hơn 12 tỉ đồng trả lại cho các doanh nghiệp, 23 tỉ đồng do bị cáo tác động gia đình nộp).

Tuy nhiên, phần đối đáp cuối cùng, Viện Kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm, đề nghị mức án tử hình với Kiên.

Trong lời nói sau cùng, Kiên nêu các tình tiết để mong Hội đồng xét xử xem xét trước khi nghị án. Cụ thể, bị cáo Kiên nói có bố là thương binh ở chiến trường, hơn 70 tuổi và mẹ điều trị tâm thần nhiều năm nay.

“Gia cảnh thế này, một mình vợ bị cáo gánh vác gia đình 2 bên, bố mẹ, lại thêm 2 người con nhỏ. Từ khi bị cáo nhận thông tin khởi tố vụ án, bị cáo nhận thức hành động sai trái nhưng lúc đó, bị cáo mắc COVID-19 và áp lực phải đi tù nên không đủ nghị lực để có thể ra nhận tội ngay buổi đầu tiên” - Kiên nghẹn ngào nói.

Kiên cho hay, khi nhận tội, bản thân đã tích cực tác động gia đình khắc phục triệt để hậu quả đã gây ra và qua luật sư tác động tới gia đình, cố gắng nộp nốt số tiền còn lại.

Với sự thành khẩn, ăn năn, tích cực khắc phục hậu quả và đóng góp trong công tác, bị cáo Kiên xin một cơ hội sống để trở về phụng dưỡng bố mẹ, dạy dỗ con cái. Bị cáo không nghĩ là mình lại vi phạm việc đến mức phải loại khỏi cuộc sống, rời thế giới khi mới ngoài 40 tuổi.

Theo thông báo của chủ toạ Vũ Quang Huy, ngày 28.7 tới, tòa sẽ tuyên án với 54 bị cáo vụ chuyến bay giải cứu, trong đó có Phạm Trung Kiên. Vậy, mức án nào với Kiên về hành vi nhận hối lộ bị cáo buộc?

Theo dõi diễn biến vụ án, luật sư Nguyễn Minh Long - Giám đốc Công ty Luật Dragon, Đoàn Luật sư Hà Nội - cho biết, để ra phán quyết với Kiên, Hội đồng xét xử sẽ căn cứ vào loạt các yếu tố, trong đó có việc khắc phục hậu quả, nhân thân bị cáo, cũng như các tình tiết khác như: Bằng khen, giấy khen, gia đình...

Về việc khắc phục hậu quả, diễn biến phiên toà cho thấy, bị cáo đã tác động tới gia đình nộp tổng số 35 tỉ đồng tiền nhận hối lộ.

Theo Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự trong xét xử tội phạm tham nhũng và tội phạm khác về chức vụ, khoản 2, Điều 5 về Nguyên tắc xử lý đối với tội phạm tham nhũng, tội phạm khác về chức vụ có quy định:

Trong quá trình tố tụng, người phạm tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì không áp dụng mức cao nhất của khung hình phạt mà người phạm tội bị truy tố, xét xử.

Trường hợp người phạm tội đã tác động để cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại hoặc không phản đối việc cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại ít nhất 3/4 tài sản mà mình tham ô, nhận hối lộ cũng được coi là chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ.

Ngoài những trường hợp nêu trên, có thể xác định những trường hợp khác là “hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm” nhưng tòa án phải nhận định rõ trong bản án.

Trong giai đoạn xét xử, bị cáo Kiên có khai về khoản tiền 15 tỉ đồng (trong tổng số hơn 42 tỉ đồng) nhận từ các khách lẻ trên các chuyến bay combo. Kiên cho rằng, đó là cơ sở để cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ trong giai đoạn 2 của vụ án. Bị cáo cũng nói rằng, đó là tình tiết thành khẩn khai báo của bản thân.

Theo luật sư, nếu bị cáo Kiên hợp tác, khai ra người phạm tội khác giúp cơ quan tố tụng phát hiện, điều tra, xử lý người này thì bị cáo đương nhiên được áp dụng tình tiết "hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm" nói trên.

Những căn cứ trên sẽ là cơ sở để Hội đồng xét xử ra phán quyết với bị cáo Kiên vào hôm 28.7 tới.