Việt Nam thăng hạng về bình đẳng giới

Ngày quốc tế phụ nữ 8-3, bà Pauline Tamesis (điều phối viên thường trú LHQ tại Việt Nam) và bà Caroline Nyamayemombe (trưởng đại diện UN Women Việt Nam) gửi Tuổi Trẻ bài viết kêu gọi Việt Nam đẩy nhanh quá trình đầu tư vào phụ nữ.

Thành công rồi - bức ảnh đoạt giải trong cuộc thi ảnh “UN75 - Tương lai tôi muốn” kỷ niệm 75 năm ngày thành lập Liên Hiệp Quốc - Nguồn ảnh: LHQ tại Việt Nam

Doanh nhân trẻ Lê Thị Hà Giang đang nỗ lực tích hợp kỹ năng số vào hoạt động kinh doanh của mình để bắt kịp xã hội đang thay đổi nhanh chóng.

Là một trong 60 học viên của Chương trình nâng cao năng lực công nghệ cho phụ nữ của UNDP, Giang đã học cách xây dựng trang web, thiết kế kỹ thuật số, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) sáng tạo nội dung và các kỹ năng số khác để phát triển doanh nghiệp của mình trong tương lai.

Thăng hạng về bình đẳng giới

Trong khi đó, Mi - từng là nạn nhân của nạn buôn người và giờ là trụ cột gia đình - chưa bao giờ cảm thấy tự tin hay được tôn trọng như vậy, sau khi nhận được sự giúp đỡ của Tổ chức Di cư quốc tế, Chính phủ Anh và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong quá trình tái hòa nhập xã hội.

Những câu chuyện của Giang và Mi là minh chứng cho thấy phụ nữ, khi được trao cơ hội, đều mong muốn làm việc chăm chỉ để thay đổi cuộc sống của mình tốt đẹp hơn.

Việt Nam đã đạt được những bước tiến trong việc trao quyền và nâng cao năng lực cho phụ nữ. Quy định pháp luật, bao gồm Luật Bình đẳng giới và yêu cầu tỉ lệ nữ ứng cử viên đại biểu Quốc hội từ 35% trở lên, đã tạo điều kiện cho môi trường chính sách và pháp lý thúc đẩy đầu tư vào nâng cao năng lực cho phụ nữ.

Những nỗ lực đang cho thấy kết quả tích cực khi Việt Nam được đánh giá tăng 11 bậc trong Chỉ số xếp hạng về bình đẳng giới toàn cầu mới nhất của Diễn đàn kinh tế thế giới, từ vị trí 83 lên vị trí 72 trong số 146 quốc gia.

Việt Nam có tỉ lệ nữ tham gia lực lượng lao động trên 70% - một trong những nước cao nhất thế giới, và tỉ lệ thành viên nữ trong Quốc hội là 30,26% - vượt mức trung bình toàn cầu là 25,5%.

Tuy nhiên, giống như các quốc gia khác trên thế giới, phụ nữ vẫn phải đối mặt với những rào cản về cơ hội bình đẳng trong giáo dục, việc làm và tiếp cận các vị trí lãnh đạo, đặc biệt là phụ nữ dân tộc và phụ nữ khuyết tật.

Các cơ quan Đảng và Hội đồng nhân dân hiện có tỉ lệ nữ người dân tộc lần lượt là 6% và 7,3% so với nam cán bộ người dân tộc là 36,1% và 39%. Mặc dù đạt tiến độ tốt ở các cấp khác, Việt Nam vẫn cần nỗ lực hơn nữa ở cấp xã với tỉ lệ thành viên nữ trong UBND xã mới ở mức 22%.

Các giáo viên mầm non trong một khóa huấn luyện phương pháp giáo dục liên ngành hiện đại tại Khu công nghệ kỹ thuật cao thuộc Công viên phần mềm Quang Trung, TP.HCM - Ảnh: T.T.D.

Cần đầu tư 3 lĩnh vực

Đầu tiên là tăng cường chất lượng giáo dục cho phụ nữ và trẻ em gái, đồng thời đảm bảo khả năng tiếp cận bình đẳng với các hoạt động đào tạo kỹ năng lãnh đạo, bồi dưỡng chuyên môn, đặc biệt là trong lĩnh vực STEM, qua đó giúp chuyển đổi số thành công.

Tỉ lệ nữ sinh viên tốt nghiệp hoàn thành giáo dục đại học trong lĩnh vực STEM ở Việt Nam là 36,5%. Đại học Bách khoa có hơn 78% sinh viên nam và chỉ 22% sinh viên nữ.

Vì 75% việc làm trên toàn cầu sẽ liên quan đến STEM vào năm 2050, nên mục tiêu bình đẳng giới trong giáo dục STEM sẽ ngăn chặn tình trạng mất cân bằng ngày càng gia tăng do chuyển đổi số.

Hai là tiền lương. Dù phụ nữ thường làm việc chăm chỉ và có năng lực ngang bằng với nam giới nhưng vẫn bị trả lương thấp hơn. Tính trên toàn cầu, tiền lương cho phụ nữ chỉ bằng 77% so với nam giới.

Do đó, các hệ thống an sinh xã hội đáp ứng giới nhằm đảm bảo khả năng tiếp cận công bằng cũng như hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái nghèo là vô cùng cần thiết.

Những hệ thống này sẽ giúp giải quyết tình trạng chênh lệch thu nhập, cải thiện kết quả giáo dục và y tế, ngăn chặn bạo lực trên cơ sở giới, đồng thời thúc đẩy khả năng tiếp cận việc làm thỏa đáng và giúp phụ nữ chuyển đổi từ việc làm phi chính thức sang chính thức.

Ba là cần chú trọng các giải pháp tài chính sáng tạo giúp phụ nữ và trẻ em gái thoát nghèo. Đảm bảo các nguồn lực công được phân bổ và chi tiêu phù hợp với nhu cầu của phụ nữ và trẻ em gái có thể mang lại khoản hỗ trợ nhà ở cho khoảng 230.000 hộ nghèo ở khu vực nông thôn vào năm 2025 theo mục tiêu đề ra của Việt Nam.

Các cơ chế cấp vốn mới giúp thúc đẩy đầu tư vào y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng để đảm bảo cung cấp dịch vụ bảo trợ xã hội cho những người ở vùng sâu vùng xa sẽ góp phần đưa nền kinh tế quốc gia phát triển thịnh vượng hơn.

Chủ đề Ngày quốc tế phụ nữ năm nay là "Đẩy nhanh tốc độ đầu tư vào phụ nữ", nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực và hỗ trợ phụ nữ để thúc đẩy tiến bộ xã hội. Câu chuyện của Mi và Lê Thị Hà Giang cho chúng ta niềm tin rằng tương lai có thể và phải tươi sáng hơn.