Vị vua nào đề xướng xây dựng bia tiến sĩ ở Quốc Tử Giám?

09:40 18/02/2024
Vị vua nào đề xướng xây dựng bia tiến sĩ ở Quốc Tử Giám? - 1

1. Vị vua nào đề xướng xây dựng bia ghi danh tiến sĩ ở Quốc Tử Giám?

  • A

    Lê Thánh Tông

    Văn Miếu được xây dựng năm 1070 dưới thời vua Lý Thánh Tông. Đến năm 1076, vua Lý Nhân Tông mới cho lập nhà Quốc Tử Giám. Đây được coi là trung tâm học hành bậc nhất đất nước lúc bấy giờ. Khi mới lập, trường chỉ dành cho con vua và con bậc đại quyền quý trong triều. Từ năm 1253, vua Trần Thái Tông cho mở rộng Quốc Tử Giám và thu nhận con cái thường dân có học lực xuất sắc.

    Văn Miếu - Quốc Tử Giám được coi là trường quốc học đầu tiên ở nước ta, đào tạo nhiều thế hệ hiền tài từ thời Lý đến thời Lê - những người có nhiều đóng góp lớn cho sự phát triển đất nước.

    Vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497) là người đề xướng dựng bia ghi danh tiến sĩ để tôn vinh các trí thức nho học đỗ đạt. Đến nay, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám còn lưu giữ được 82 bia ghi rõ họ tên, quê quán của 1.304 nhà trí thức khoa bảng (85 trạng nguyên, bảng nhãn, thám hoa; 283 hoàng giáp và 939 tiến sĩ). 82 bia tiến sĩ đã được UNESCO công nhận là "Di sản tư liệu thế giới".

  • B

    Lê Trang Tông

  • C

    Lê Anh Tông

  • D

    Lê Nhân Tông

Vị vua nào đề xướng xây dựng bia tiến sĩ ở Quốc Tử Giám?

2. Tấm bia được dựng sớm nhất năm bao nhiêu?

  • A

    1484

    Theo Cục di sản văn hóa, trong số các văn bia, bia tiến sĩ có niên đại sớm nhất, được dựng năm 1484, đời vua Lê Thánh Tông, ghi lại lịch sử khoa thi năm 1442. Còn bia tiến sĩ có niên đại muộn nhất được dựng vào năm 1780, ghi về khoa thi năm 1779.

  • B

    1485

  • C

    1486

  • D

    1487

3. Ai là người đứng đầu trong bia tiến sĩ ở Văn Miếu?

  • A

    Nguyễn Trãi

  • B

    Mạc Đình Thi

  • C

    Nguyễn Trực

    Theo Bảo tàng lịch sử quốc gia, Nguyễn Trực, nguyên quán xã Bối Khê, huyện Thanh Oai. Nay là thôn Bối Khê, xã Tam Hưng huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (cũ). Năm 25 tuổi, Nguyễn Trực đỗ Trạng nguyên khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo 3 (1442) đời Lê Thái Tông.

    Cha của Nguyễn Trực là Nguyễn Thì Trung, người có học vấn cao, làm Giáo thụ Quốc Tử Giám dưới triều vua Lê Thái Tông. Gia đình tuy làm quan trong triều nhưng rất thanh bạch. Nhà nghèo, Nguyễn Trực thường phải vừa chăn trâu vừa treo sách sừng trâu học, không biết mỏi mệt. Mười hai tuổi giỏi văn, thơ.

    Năm Thiệu Bình thứ nhất (1434), tuổi 17, Nguyễn Trực dự kỳ thi Hương và đỗ đầu (Giải nguyên). Năm Nhâm Tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba (1442), 25 tuổi, dự thi Đình, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh (Trạng nguyên). Ông được nhà vua ban sắc "Quốc Tử Giám Thi thư" và thưởng Á Liệt Khanh, đứng đầu trong 33 vị Tiến sĩ cùng khoa.

    Lần đầu tiên trong lịch sử nước ta, vua Lê ban mũ áo Trạng nguyên vinh quy về làng. Tên tuổi Nguyễn Trực về sau được đứng đầu trong bia Tiến sĩ đầu tiên (số 1) ở Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội).

  • D

    Chu Văn An

4. Nguyễn Trực mấy lần từ chối chức quan?

  • A

    1

  • B

    2

  • C

    3

    Năm 1442, cha ông qua đời, Nguyễn Trực phải về chịu tang. Năm Giáp Tý (1444), vua Lê Nhân Tông ban chức "Triều nghi đại phu Hàn lâm viện học sĩ". Năm Ất Sửu (1445) được đổi lại thành "Thiếu trung khanh đại phu", Ngự sử đài ngự sử thị Đô úy". Nguyễn Trực đều dâng biểu từ chối, khiến vua Lê phải ra sắc dụ tới ba lần ông mới chịu nhận.

  • D

    4

5. Ông từng thi đỗ trạng nguyên dưới triều đại nào ở Trung Quốc?

  • A

    Nhà Đường

  • B

    Nhà Tần

  • C

    Nhà Thanh

  • D

    Nhà Minh

    Sau khi ra làm quan, Nguyễn Trực được vua cử làm Chánh sứ sang nhà Minh. Đúng lúc gặp kỳ thi Đình, trạng nguyên Nguyễn Trực cùng với Phó sứ Trịnh Thiết Trường muốn cho nhà Minh biết đến tài học của dân ta, nên xin dự thi được vua Minh chấp nhận cho phép dự thi.

    Khi vào thi cũng phải chấp hành nội quy trường thi như các thí sinh khác, khi chấm thi xong, khớp phách kết quả: Nguyễn Trực đậu Trạng nguyên, Trịnh Thiết Trường đậu Bảng nhãn.

    Vua nhà Minh phải khen ngợi: "Đất nào cũng có nhân tài" và phong cho Nguyễn Trực là "Lưỡng quốc Trạng nguyên". Trở về nước, cả hai ông đều được nhà vua phong chức Thượng thư và ban thưởng tám chữ vàng "Thành công danh Nam Bắc triều biên ngã" (công danh cả hai nước đều hoàn thành).

Có thể bạn quan tâm
Điện, thư chúc mừng Chủ tịch nước Tô Lâm và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Điện, thư chúc mừng Chủ tịch nước Tô Lâm và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

06:20 25/05/2024

Nhân dịp đồng chí Tô Lâm được Quốc hội khoá XV bầu giữ chức Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, lãnh đạo các nước Cuba, Thái Lan, Triều Tiên, Venezuela, Kazakhstan, Qatar, Nicaragua và Tổng thư ký Liên hợp quốc đã gửi điện, thư và thông điệp chúc mừng.

Bắt tạm giam 2 đối tượng khai thác cát trái phép

Bắt tạm giam 2 đối tượng khai thác cát trái phép

22:20 17/06/2024

Cần Thơ – Ngày 17.6, Công an TP Cần Thơ cho biết, vừa ra Quyết định khởi tố bị can, ra Lệnh bắt bị can để tạm giam, ra Lệnh...

‘Cuộc chiến’ khốc liệt tranh thị phần tỷ USD của các chuỗi cà phê ở Việt Nam

‘Cuộc chiến’ khốc liệt tranh thị phần tỷ USD của các chuỗi cà phê ở Việt Nam

09:00 22/05/2024

Năm 2023 có lẽ là thời điểm khẳng định ngành F&B đã qua cơn khốn khó hậu COVID-19. Các chuỗi cà phê lớn như Highlands Coffee, Phúc Long, Starbucks, Katinat… chạy đua không mệt mỏi để chiếm lĩnh thị phần. Báo cáo thị trường F&B năm 2023 của iPOS.vn công bố tháng 4 vừa qua cho thấy đến hết năm 2023, số lượng quán cà phê/trà tại Việt Nam đạt 317.299 cửa hàng, tăng 1,26% so với năm 2022. Mức tăng này thấp hơn dự đoán đầu năm, do nhiều chuỗi đóng bớt...

Tin mới vụ thầy giáo dạy lái tử vong sau va chạm giao thông

Tin mới vụ thầy giáo dạy lái tử vong sau va chạm giao thông

18:30 18/09/2023

Bước đầu cơ quan chức năng xác định, xe tập lái vẫn trong thời gian được cấp phép và di chuyển trên cung đường cho phép. Hoàn cảnh thầy giáo dạy lái xe gặp nạn khá khó khăn...

Vi phạm nồng độ cồn gây tai nạn chết người, cựu trung tá bị khởi tố

Vi phạm nồng độ cồn gây tai nạn chết người, cựu trung tá bị khởi tố

09:20 21/08/2024

Cựu trung tá Trần Nam Trung - người từng công tác tại Công an thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên-Huế (TT-Huế), bị tước quân tịch, khởi tố bị can do lái xe vi phạm nồng độ cồn, gây tai nạn chết người.

Cứu nam sinh 14 tuổi muốn nhảy từ tầng 8 chung cư

Cứu nam sinh 14 tuổi muốn nhảy từ tầng 8 chung cư

20:30 04/05/2023

Lực lượng cứu nạn, cứu hộ chia làm 2 mũi dùng xe thang và phá cửa căn hộ chung cư ở tầng 8, tiếp cận cứu bé trai có ý định tự tử.

Sự thật cụ bà vô gia cư 'ngày xin đồ từ thiện, tối về nhà chục tỷ' ở Hà Nội

Sự thật cụ bà vô gia cư 'ngày xin đồ từ thiện, tối về nhà chục tỷ' ở Hà Nội

14:30 24/01/2024

Mạng xã hội tranh cãi hoàn cảnh một cụ bà được cho là người vô gia cư, 'ngày xin đồ từ thiện, tối về nhà chục tỷ' ở Hà Nội.

Bi kịch của thần đồng Trung Quốc từng đỗ đại học năm 10 tuổi

Bi kịch của thần đồng Trung Quốc từng đỗ đại học năm 10 tuổi

09:40 20/06/2024

Một ngày giữa tháng 6/2017, khi các thí sinh rời phòng thi, trong đám đông bước ra khỏi cổng trường trung học số 2 Thượng Khâu, tỉnh Hà Nam có một cô bé khiến mọi người xôn xao bàn tán. Cô bé đó là Trương Nhất Văn (9 tuổi) - thí sinh nhỏ tuổi nhất thi vào đại học năm ấy. Sinh ra với thân phận kép Trương Nhất Văn là con đầu lòng trong gia đình không mấy khá giá, bố mẹ đều là giáo viên. Gia đình cô sống trong căn nhà cũ kỹ, phong cách cổ xưa hoàn...

'Kỳ nhân' dưới đáy biển sâu

'Kỳ nhân' dưới đáy biển sâu

10:30 06/05/2023

Ở Quảng Nam có hàng chục làng biển trăm năm, nhưng số người làm nghề lặn biển trục vớt tàu đắm và xử lý sự cố không nhiều. Đạt tới độ 'thượng thừa' và được khắp nơi liên hệ nhờ để xử lý các sự cố lớn như ông Chín lại càng hiếm.

Co loi xay ra
Co loi xay ra
Ago Mom cải thiện khả năng thụ thai, tình trạng hiếm muộn ở phụ nữ
Ago Dad hỗ trợ sức khỏe sinh sản nam giới bổ sung dưỡng chất cần thiết, tăng cường sức khỏe, bổ thận và ích tinh cho nam giới