Vì sao taekwondo Việt Nam thất bại ở Olympic?

Từ môn võ được kỳ vọng lớn nhất của thể thao Việt Nam, taekwondo đã lần thứ 2 vắng mặt ở Olympic sau Rio 2016 và Paris 2024.

VĐV Trương Thị Kim Tuyền (phải) luôn thất bại trước Panipak (Thái Lan) - Ảnh: Getty Images

Đó không chỉ là nỗi buồn mà còn là sự thất vọng, lẽ ra môn võ này có thể đạt được nhiều điều hơn thế.

Sự trượt dài

TP.HCM từng là "cái nôi" của taekwondo cả nước khi có nhiều VĐV đem về huy chương châu Á và Olympic cho thể thao Việt Nam. Asiad 1994, võ sĩ Trần Quang Hạ lần đầu tiên đem về HCV. Bốn năm sau, đến lượt Hồ Nhất Thống giành HCV ở Asiad. Nhưng đỉnh cao nhất chính là chiếc HCB lịch sử của nữ võ sĩ Trần Hiếu Ngân ở Olympic Sydney 2000.

Những năm sau đó, taekwondo Việt Nam liên tục giành vé đến Olympic nhưng đều không thể giành huy chương. Thậm chí, vé dự Olympic cũng ngày một ít dần. Từ chỗ có 2 vé dự Olympic Athens 2004, 3 vé dự Bắc Kinh 2008, 2 vé dự London 2012, taekwondo Việt Nam chỉ còn giành 1 vé dự Tokyo 2020 sau kỳ Rio 2016 vắng mặt. Mới nhất là Olympic Paris 2024, không có võ sĩ taekwondo nào giành được vé.

Ông Trương Ngọc Để - chủ tịch Liên đoàn taekwondo Việt Nam (VTF) và là người từng dẫn dắt võ sĩ Trần Hiếu Ngân giành HCB Olympic - chia sẻ: "Taekwondo Việt Nam tiếp tục vắng mặt ở Olympic là một nỗi buồn. Đau ở chỗ không phải do chúng ta kém mà do nhận định sai từ ban đầu của những người có trách nhiệm. Cái sai đầu tiên là chuyển nhóm môn, đưa taekwondo ra khỏi nhóm 1 đầu tư trọng điểm sau Olympic London 2012. Cái sai thứ hai là đưa taekwondo ra Hà Nội tập trung. Họ phải hiểu, thế mạnh của taekwondo là ở TP.HCM. Nên ngay thời điểm đó đã là bước thụt lùi rồi".

Ông Trương Ngọc Để cho biết đã chỉ rõ cho bộ môn taekwondo thấy hai cái sai trên qua các cuộc trao đổi, thậm chí là nói lên cấp cao hơn, nhưng không thể thay đổi được gì. "Họ nghĩ làm hơn được TP.HCM, nhưng cuối cùng là thất bại hoàn toàn.

Điều thể hiện rõ qua việc taekwondo chỉ giành 1 vé dự Olympic London 2012. Còn lại là không thể giành vé đến Rio 2016 và Paris 2024. Trong khi những vinh quang mà taekwondo giành được trong giai đoạn 1994 đến 2012 đều do tập luyện tập trung tại TP.HCM", ông Để nói thêm.

Võ sĩ Panipak Wongpattanakit bảo vệ HCV tại Paris 2024 cho thể thao Thái Lan - Ảnh: Olympic.com

Làm sao để trở lại?

Từ chỗ xếp sau Việt Nam ở SEA Games, taekwondo Thái Lan đã dần vươn lên vị trí số 1 khu vực. Thậm chí, Thái Lan còn thành công ở đấu trường thế giới và Olympic nhờ sự chung tay và đầu tư đúng đắn của những người có trách nhiệm. Thành công mới nhất chính là HCV Olympic thứ 2 liên tiếp của nữ võ sĩ Panipak Wongpattanakit ở Paris 2024. Ở đấu trường Asiad, Thái Lan cũng liên tiếp giành HCV trong khi Việt Nam chỉ giành được HCĐ.

Ông Trương Ngọc Để nói: "So với Thái Lan, mình đầu tư thua khoảng 25 lần. Một năm, mình chỉ có khoảng 2,5 tỉ đồng đầu tư cho taekwondo đi tập huấn và thi đấu quốc tế trong khi Thái Lan chi khoảng 65 tỉ đồng. Với số tiền đó, taekwondo Việt Nam chỉ có thể đi thi đấu quốc tế 2-3 lần/năm.

Ngoài ra, Tập đoàn CJ (Hàn Quốc) cũng tài trợ thêm để taekwondo Việt Nam đi tập huấn và thi đấu quốc tế. Nhưng rõ ràng, chúng ta vẫn không thể sánh bằng sự đầu tư của Thái Lan. Nhưng trên hết, như đã nói ở trên, chúng ta đã không còn quan tâm đến taekwondo khi đưa ra khỏi nhóm 1 đầu tư trọng điểm và kéo taekwondo ra khỏi TP.HCM. Nếu vẫn làm theo kiểu cũ, chắc chắn 8 năm nữa chúng ta không có huy chương Olympic".

Trên thực tế, không khó để thấy bộ môn (Cục TDTT) và VTF không cùng nhìn một hướng trong thời gian qua. Đây cũng là nguyên nhân không nhỏ dẫn đến sự đi xuống của taekwondo Việt Nam. Ngoài việc đưa taekwondo ra Bắc, việc bất hợp tác giữa bộ môn và VTF khiến các võ sĩ chịu thiệt rất nhiều.

Ông Để thẳng thắn: "Ngày xưa, chúng tôi dẫn quân đi tập huấn nước ngoài đều nhận được sự giúp đỡ không nhiều thì ít từ liên đoàn taekwondo các nước. Còn hiện nay gần như là số 0. Tập đoàn CJ tài trợ, cho gì thì nhận cái đó. Chúng tôi cũng không thể nhờ liên đoàn các nước giúp đỡ trong các chuyến tập huấn vì đâu có được quyền quyết gì. Trong khi họ không biết thế mạnh của liên đoàn, có mối quan hệ tốt với liên đoàn các nước".

Ông Để cho biết muốn đưa taekwondo Việt Nam quay trở lại, cần phải đưa môn võ này trở lại nhóm 1, đồng thời phải đưa nó trở lại TP.HCM và tận dụng mối quan hệ của VTF để đầu tư tốt hơn. Bản thân ông cũng có kế hoạch để giúp taekwondo Việt Nam trở lại mạnh mẽ ở đấu trường Olympic. Theo đó, ông đã tiếp xúc với Liên đoàn taekwondo Iran để có thể sang huấn luyện cho Việt Nam 4 đến 8 năm và hy vọng có huy chương.

Ông nói: "Ở Paris 2024, Iran chỉ xếp sau Hàn Quốc với 1 HCV, 2 HCB và 1 HCĐ. Họ đi có 4 VĐV nhưng đều đi đến bán kết hoặc chung kết. Tôi nghĩ chọn Iran là chuẩn trong việc chọn HLV cho taekwondo Việt Nam. Kim Tuyền bao năm được HLV Hàn Quốc huấn luyện đều không có sự khác biệt nào trong lối đánh lẫn kỹ chiến thuật, rất hên xui".