Vì sao khởi tố, bắt bí thư Bắc Giang Dương Văn Thái phải được Thường vụ Quốc hội đồng ý?

Hiến pháp 2013 quy định không được bắt, giam giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội nếu không có sự đồng ý của Quốc hội hoặc trong thời gian Quốc hội không họp không có sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ông Dương Văn Thái - Ảnh: NAM TRẦN

Ngày 1-5, theo thông cáo của Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, ngày 26-4, căn cứ quy định của pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành nghị quyết đồng ý đề nghị của viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về việc khởi tố, bắt tạm giam, khám xét nơi ở, nơi làm việc đối với ông Dương Văn Thái, đại biểu Quốc hội khóa XV, theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội đối với ông Dương Văn Thái, đại biểu Quốc hội khóa XV, kể từ ngày có quyết định khởi tố bị can.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Nguyễn Đình Quyền - nguyên viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội - cho biết tại Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức Quốc hội đã quy định rõ về việc khởi tố, bắt tạm giam đối với đại biểu Quốc hội.

Theo đó, Hiến pháp 2013 quy định không được bắt, giam giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội nếu không có sự đồng ý của Quốc hội hoặc trong thời gian Quốc hội không họp không có sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong trường hợp đại biểu Quốc hội phạm tội quả tang mà bị tạm giữ thì cơ quan tạm giữ phải lập tức báo cáo để Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Tại Luật Tổ chức Quốc hội quy định rõ không được bắt, giam, giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội, khám xét nơi ở và nơi làm việc của đại biểu Quốc hội nếu không có sự đồng ý của Quốc hội hoặc trong thời gian Quốc hội không họp không có sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Việc đề nghị bắt, giam, giữ, khởi tố, khám xét nơi ở và nơi làm việc của đại biểu Quốc hội thuộc thẩm quyền của viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Trường hợp đại biểu Quốc hội bị tạm giữ vì phạm tội quả tang thì cơ quan tạm giữ phải lập tức báo cáo để Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Luật cũng quy định rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội có trách nhiệm xem xét đề nghị của viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về việc bắt, giam, giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội, khám xét nơi ở, nơi làm việc của đại biểu Quốc hội trong thời gian Quốc hội không họp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội trong trường hợp đại biểu Quốc hội bị khởi tố bị can.

Luật cũng quy định đại biểu Quốc hội không thể bị cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi đại biểu công tác bãi nhiệm, cách chức, buộc thôi việc, sa thải nếu không được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý.

Cùng với đó, đại biểu Quốc hội bị kết tội bằng bản án, quyết định của tòa án đương nhiên mất quyền đại biểu Quốc hội kể từ ngày bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật.

Như vậy, với trường hợp của Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái, theo ông Quyền, ông Thái là đại biểu Quốc hội khóa XV, do đó, căn cứ các quy định nêu trên, trong thời gian Quốc hội không họp, việc khởi tố, bắt tạm giam, khám xét đối với ông này phải có sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đồng thời, việc đề nghị khởi tố, bắt tạm giam, khám xét với ông Thái thuộc thẩm quyền của viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu Quốc hội của ông Thái từ ngày có quyết định khởi tố bị can.