Vì sao COVID-19 không nằm trong danh sách nguyên nhân gây tử vong cao nhất?

Theo một báo cáo mới được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố gần đây, COVID-19 “đã xóa sạch gần một thập kỷ tiến bộ” trong việc cải thiện tuổi thọ chỉ với 2 năm. Báo cáo nhấn mạnh rằng từ năm 2019 đến năm 2021, tuổi thọ toàn cầu giảm 1,8 năm xuống còn 71,4 - bằng mức trung bình của năm 2012.

Trong đó, Châu Mỹ và Đông Nam Á bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với tuổi thọ ở các khu vực này giảm khoảng 3 năm và tuổi thọ khỏe mạnh giảm 2,5 năm trong giai đoạn từ 2019-2021. Khu vực Tây Thái Bình Dương “bị ảnh hưởng tối thiểu” trong 2 năm đầu của đại dịch.

“Chúng ta phải nhớ rằng những tiến bộ rất mong manh. Chỉ trong 2 năm, đại dịch COVID-19 đã xóa bỏ một thập niên tiến bộ về tuổi thọ của con người”, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nói về sự ảnh hưởng của COVID-19 với tuổi thọ con người. Ông nhấn mạnh đó là lý do tại sao không chỉ cần phải tăng cường an ninh y tế toàn cầu mà còn bảo vệ các khoản đầu tư dài hạn vào y tế và thúc đẩy công bằng trong và giữa các quốc gia

COVID-19 lần đầu xuất hiện vào cuối năm 2019 và phát triển thành đại dịch lớn nhất trong gần một thế kỷ qua. Tạp chí y khoa Lancet trước đó cho rằng số ca tử vong liên quan đến COVID-19 có thể lên tới 18 triệu người. Trong khi đó, WHO ước tính có khoảng 13 triệu người tử vong vì COVID-19 trên thế giới

Mặc dù vậy, COVID -19 chỉ là nguyên nhân gây tử vong cao thứ ba trên toàn cầu vào năm 2020 và thứ hai vào năm 2021. Báo cáo của WHO đề cập rằng các bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trước đại dịch, gây ra 74% tổng số ca tử vong ở các nước.

Ngay cả trong thời kỳ đại dịch, các bệnh không lây nhiễm vẫn tiếp tục chiếm 78% số ca tử vong không do COVID-19. Các bệnh được cho là gây tử vong nhiều nhất trong nhóm bệnh không lây nhiễm bao gồm bệnh tim thiếu máu cục bộ và đột quỵ, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh Alzheimer và các chứng mất trí nhớ khác, bệnh tiểu đường.

Bên cạnh đó, thế giới đang phải đối mặt với một vấn đề lớn và phức tạp là gánh nặng kép về dinh dưỡng, trong đó suy dinh dưỡng cùng tồn tại với thừa cân và béo phì. Vào năm 2022, hơn một tỷ người từ 5 tuổi trở lên sống chung với bệnh béo phì, trong khi hơn nửa tỷ người bị thiếu cân.

Khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người tị nạn và người di cư vẫn còn hạn chế. Điều này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết của các hệ thống y tế để thích ứng và giải quyết những bất bình đẳng dai dẳng cũng như nhu cầu nhân khẩu học đang thay đổi của dân số toàn cầu.