Vào đại học: Dễ hay khó? - Kỳ 2: Cuộc chiến điểm SAT

Tại Việt Nam, IIG Việt Nam được College Board cấp quyền tổ chức thi với bốn đợt trong năm được gồm đợt thi tháng 3, 5, 10 và 12.

Thí sinh xem danh sách dự thi - Ảnh: NGUYÊN BẢO

Thi trên máy tính cá nhân

Điểm thi SAT ngay tại văn phòng IIG Việt Nam chi nhánh Đà Nẵng từ sáng sớm đã có nhiều phụ huynh học sinh chờ đợi. Chỉ qua vài câu xã giao có thể biết họ đến từ nhiều nơi.

Trong đó có những phụ huynh và thí sinh phía Bắc phải chấp nhận book vé giá cao để kịp vào dự thi đợt tháng 5 - Đợt thi cuối cùng để có thể lấy điểm SAT sử dụng cho việc xét tuyển sớm vào đại học năm nay.

Có người vừa mới cùng con bay từ Hà Nội vào Đà Nẵng vào 6h sáng và từ sân bay đến thẳng điểm thi. Khác với các đợt thi SAT (bài thi đánh giá năng lực do College Board (Mỹ) tổ chức) trước đây, thí sinh thi với cấu trúc mới và thi trên máy tính.

Nhưng cũng không giống các kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy trên máy tính do các cơ sở đại học Việt Nam tổ chức. Máy tính không do đơn vị tổ chức chuẩn bị mà là máy tính cá nhân của thí sinh mang đến, như một trong những đồ dùng hợp lệ mang vào phòng thi.

Huy Hoàng, một thí sinh đến từ Hà Nội có mặt tại điểm thi Đà Nẵng, cho biết sau khi thí sinh hoàn tất đăng ký dự thi (gồm cả nộp lệ phí thi và chọn ngày thi) sẽ được College Board cho tải một phần mềm là bluebook về máy tính cá nhân.

Phần mềm này chỉ được cấp cho tài khoản đã đăng ký dự thi hoàn chỉnh nên không thể cài đặt trên các máy tính bất kỳ khác nếu không truy cập bằng tài khoản của thí sinh.

Cài xong phần mềm thí sinh sẽ được gửi giấy báo dự thi, gửi đề thi và chuyển bài thi đã làm qua phần mềm này.

"Trước khi vào phòng thi thí sinh cũng phải để lại đồ dùng tư trang ở bên ngoài, chỉ mang những đồ dùng được phép vào phòng thi. Vì tập trung làm bài nên em không để ý xung quanh nhưng nhìn chung phòng thi nghiêm túc.

Ngoài cán bộ giám sát, hình như họ có camera trong phòng thi. Ngoài ra có lẽ phần mềm được cài đặt trên máy cho từng tài khoản của thí sinh cũng có tính năng kiểm soát không cho phép thí sinh gian lận", Huy Hoàng kể lại.

"Đề thi theo cấu trúc mới có hai phần reading and writing với 54 câu. Và math (toán) là 44 câu. Hoàng cho biết kiến thức toán của bài thi SAT không khó như các bài thi đánh giá năng lực trong nước.

Nhưng điểm phần reading and writing nếu không quen sẽ khó có điểm cao vì đoạn ngữ liệu trong đề thi có văn phong khác với cách diễn đạt tiếng Việt thông thường. Tối đa toàn bài thi này là 1.600", Hoàng cho biết.

"Vợt" nhanh cơ hội ít người bon chen

Trong các phương án đầu tư cho con để thi đại học, chị Hiền Anh (mẹ Huy Hoàng) không tính tới SAT vì tưởng chỉ học sinh chuẩn bị du học Mỹ mới cần điểm SAT. Nhưng khi khả năng đậu vào trường đại học tốp đầu khối ngành kinh tế không cao, chị Hiền Anh mới được tư vấn "nên cho con thi thêm SAT".

Chị kể: "Người tư vấn cho tôi là một chuyên gia trong lĩnh vực tuyển sinh. Cô ấy nói hai năm nay học sinh lao vào lấy chứng chỉ IELTS, TOEFL rất nhiều. Thí sinh 7.5-8.0 IELTS không còn hiếm. Nên với phương thức xét chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế và điểm THPT, cánh cửa vào đại học đã hẹp hơn do nhiều thí sinh cạnh tranh.

Trong khi đó tìm kiếm điểm SAT là một "cuộc chiến" mới để giành "vé" vào đại học. Hiện tại, vẫn chưa nhiều thí sinh lựa chọn hướng đi này nên cơ hội nhiều hơn. Mặc dù chỉ còn một tháng nữa đến ngày nộp hồ sơ xét tuyển sớm nhưng tôi vẫn quyết thử".

Tại Việt Nam, IIG Việt Nam được College Board cấp quyền tổ chức thi với bốn đợt trong năm được gồm đợt thi tháng 3, 5, 10 và 12. Trường hợp chị Hiền Anh thì năm nay chỉ còn duy nhất đợt thi vào đầu tháng 5 để kịp lấy kết quả xét tuyển.

Chị Hiền Anh thử vào đăng ký trực tuyến ngay nhưng điểm thi tại Hà Nội đã kín chỗ. Chỉ còn Đà Nẵng và TP.HCM. Vị chuyên gia tư vấn cho chị cũng nói thời điểm này nhiều thí sinh khu vực Hà Nội đăng ký nên dễ hết chỗ.

Nhu cầu ở Hà Nội lớn hơn phía Nam do số trường sử dụng SAT để tuyển sinh của các trường khu vực Hà Nội nhiều hơn.

Những ai đã thi SAT đều biết trong quá trình đăng ký dự thi phải trả lời đầy đủ mấy chục câu hỏi bằng tiếng Anh và điền nhiều thông tin khác.

Các câu hỏi xoay quanh khả năng cá nhân, những kỹ năng đã được học thời phổ thông, mong muốn phát triển trong những lĩnh vực gì, thích học ở những trường kiểu như thế nào (trường công - trường tư, trường ở thành phố lớn, thành phố nhỏ hay nông thôn, trường có quy mô lớn, quy mô vừa hay nhỏ.

Mọi thứ thực hiện trực tuyến, gồm cả nộp lệ phí. Hoàn tất việc đăng ký cũng coi như thí sinh đã có một bảng giới thiệu khá kỹ về bản thân mình.

Lần đầu bỡ ngỡ nhiều cái không rõ, chị Hiền Anh bốc máy điện thoại cho nhân viên IIG. Đầu dây kia cô nhân viên cho biết: "Chúng em chỉ tổ chức thi, ngoài ra không biết thêm gì. Kể cả lịch thi cụ thể như thế nào cũng do bên kia thông tin cho trước 1-2 ngày thôi ạ".

Cuối cùng thì vẫn đăng ký thi xong chưa chờ phản hồi chị Hiền Anh đã vội lên mạng book vé máy bay vì sợ cũng... kín chỗ.

Điểm top 10 vẫn nguy cơ trượt đại học Việt Nam

Ở Đà Nẵng, tình cờ mẹ con chị Hiền Anh ở khách sạn cùng một gia đình khác cũng từ Hà Nội bay vào. Người mẹ là Phương, có con gái bằng tuổi con Hiền Anh. Con chị Phương đã "bén duyên" với thi SAT từ một năm trước đó, còn đi luyện thi hẳn hoi.

Lần đầu thi tại Hà Nội được 1.100 điểm, lần hai mẹ con chị Phương bay vào TP.HCM thi được 1.200 điểm. Lần ba lại thi ở Đà Nẵng, với mong muốn nhích lên được thêm 100-200 điểm để yên tâm xét tuyển đại học bằng điểm SAT.

Trao đổi trong nhóm phụ huynh, chị Hiền Anh cũng mới biết nhiều học sinh đã dự thi lần 2 hoặc 3 để săn cơ hội vào các trường lớn.

Huy Hoàng đạt 1.390 điểm. Theo College Board, trong số 5.852 thí sinh thi ở Việt Nam thì mức điểm 1.390 cao hơn 59% số thí sinh còn lại.

Có nghĩa con chị Hiền Anh nằm trong top 41% ở Việt Nam. Nhưng so với con số 5,5 triệu thí sinh thi SAT trên thế giới thì mức điểm của con chị Hiền Anh nằm trong top 8%, cao hơn 92% còn lại.

Những phụ huynh quen nhau trong chuyến đi thi xa ở Đà Nẵng cũng liên hệ với nhau. Trong nhóm có một thí sinh đạt 1.450 điểm, con chị Hiền Anh có số điểm cao thứ hai. 3-4 thí sinh khác đều chỉ đạt mức 1.100-1.200 điểm.

Đánh giá năng lực thí sinh chỉ dựa trên số liệu này thì chưa chuẩn xác. Nhưng có thể thấy thí sinh Việt Nam có kết quả thi SAT khá cao. Chỉ cần đạt 1.200 thí sinh đủ điều kiện du học. Nhưng với mức 1.390 của con chị Hiền Anh, chưa chắc đã đỗ vào các trường đại học hàng top của Việt Nam.

Theo cô Vũ Thị Hiền, trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Ngoại thương, thì điểm SAT khoảng 1.400-1.420 trở lên mới là mức điểm an toàn để xét tuyển vào trường này, với điều kiện IELTS của thí sinh để kết hợp xét tuyển cũng phải đạt 7.5 trở lên.

Còn ĐH Bách khoa Hà Nội chỉ dành 5% chỉ tiêu cho phương thức sử dụng các chứng chỉ quốc tế, trong đó điểm SAT để tuyển vào ngành khoa học máy tính của trường này là 1.500 điểm.

Như vậy "cửa" có ít thí sinh cạnh tranh nhưng cũng không dễ gì.

--------------

Không phải năm đầu tiên các kỳ thi đánh giá năng lực, tư duy tại Việt Nam nở rộ nhưng nó vẫn xa lạ với thí sinh. Câu chuyện ôn và thi của thí sinh thể hiện những bối rối, lo âu khi chưa hình dung được đường nét của "sàn đấu" mới.

Kỳ 3: "Cửa" đánh giá năng lực vẫn còn lạ lẫm