Ủng hộ và hợp tác chặt chẽ với Timor-Leste

Nhận lời mời của Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm, Tổng thống nước Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste José Ramos-Horta thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 31/7-3/8. Với cá nhân Tổng thống José Ramos-Horta, đây là chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai sau hơn 14 năm.

Chuyến thăm Việt Nam lần này của Tổng thống Timor-Leste Horta là chuyến thăm cấp cao thứ tư tới Việt Nam và là dịp để hai bên tiếp tục trao đổi các biện pháp thúc đẩy hợp tác, làm sâu sắc thêm quan hệ hai nước trong thời gian tới.

Sáng 1/8, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Tô Lâm chủ trì lễ đón chính thức Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Timor-Leste tiếp tục được duy trì tích cực trong 22 năm qua kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 28/7/2002 ngay sau khi Timor-Leste độc lập ngày 20/5/2002.

Trao đổi đoàn cấp cao và các cấp được duy trì; đồng thời, hai bên thường xuyên có tiếp xúc cấp cao nhân dịp tham dự các Hội nghị của ASEAN. Trong các cuộc gặp, Lãnh đạo Timor-Leste luôn bày tỏ ngưỡng mộ sự nghiệp cách mạng của Nhân dân Việt Nam cũng như quá trình xây dựng, phát triển đất nước; coi Việt Nam là hình mẫu phát triển.

Về kinh tế, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2023 đạt 15,9 triệu USD, trong năm tháng đầu năm 2024 đạt 6,1 triệu USD (tăng 29,4% so với cùng kỳ 2023). Hai bên đã ký Hiệp định khung về Hợp tác kinh tế - kỹ thuật (4/2010), Hiệp định thương mại song phương (9/2013), Bản ghi nhớ về thương mại gạo (12/2015).

Về đầu tư, Việt Nam có dự án đầu tư rất thành công tại Timor-Leste với tên gọi Telemor (thành lập ngày 22/8/2012) với vốn đầu tư ban đầu 500.000 USD, tăng dần đến nay đạt 15 triệu USD. Công ty Telemor là một trong ba công ty viễn thông lớn tại Timor-Leste, có chỗ đứng vững chắc tại thị trường này, và là doanh nghiệp Việt Nam điển hình về hợp tác, đầu tư, kinh doanh tại đây, đóng góp đáng kể cho phát triển của ngành viễn thông Timor-Leste.

Thị trường Timor-Leste còn nhiều tiềm năng đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam như gạo, thực phẩm chế biến, sữa và sản phẩm sữa, giày dép, đồ uống, sản phẩm gia dụng, máy móc thiết bị điện. Các hoạt động kinh tế tại Việt Nam trong những năm tới sẽ cần nhiều hơn các mặt hàng đầu vào như nhiên liệu (xăng dầu), gỗ nguyên liệu, thủy sản nguyên liệu, khoáng sản, kim loại... Đây cũng là những sản phẩm tiềm năng của Timor-Leste. Hợp tác với Việt Nam, các mặt hàng của Timor-Leste sẽ là đầu vào quan trọng cho sản xuất hàng hóa, giúp cả Timor-Leste và Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Lê Khánh Hải đón Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta tại Sân bay quốc tế Nội Bài. (Nguồn: TTXVN)

Tổng thống Timor-Leste José Ramos-Horta tới sân bay Nội Bài ngày 31/7. (Nguồn: TTXVN)

Bên cạnh đó, hai nước còn có rất nhiều lĩnh vực tiềm năng đang được nghiên cứu khai thác như hợp tác nông nghiệp, giáo dục, dầu khí, thủy sản, xây dựng hạ tầng, du lịch, giao lưu nhân dân…

Với tiềm năng rộng mở như vậy, Đại sứ Việt Nam tại Indonesia kiêm nhiệm Timor-Leste Tạ Văn Thông đánh giá chuyến thăm của Tổng thống José Ramos-Horta là cơ hội để hai nước cùng xem xét các hoạt động hợp tác, đàm phán và trao đổi kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực phù hợp với quan tâm của hai bên. Theo đó, chuyến thăm thứ tư của lãnh đạo cấp cao Timor-Leste tới Việt Nam sẽ mang lại nhiều lợi ích chiến lược cho cả hai quốc gia, góp phần củng cố và phát triển mối quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới.

Đáng chú ý, chuyến thăm diễn ra vào thời điểm Timor -Leste đang trong quá trình gia nhập ASEAN, nhằm mở rộng hơn nữa cơ hội hợp tác kinh tế, chính trị và văn hóa với các thành viên trong cộng đồng khu vực. Với vai trò là thành viên tích cực trong ASEAN và có những mối quan hệ ngoại giao mạnh mẽ, Việt Nam có thể giúp đỡ Timor-Leste trong quá trình chuẩn bị và thích ứng với các yêu cầu của ASEAN.

Do đó, sự kiện Tổng thống Timor Leste thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam không chỉ là cơ hội để củng cố mối quan hệ hữu nghị, mà còn là dịp để thể hiện sự ủng hộ và hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.