Ukraine phản công tái chiếm làng mạc, tạo bước ngoặt mới

Hôm 12-6, Ukraine cho biết đã tái chiếm ngôi làng thứ tư trong vòng hai ngày tại một khu vực thuộc phía đông nam. Trong đoạn băng chưa được xác minh, binh sĩ Ukraine đã giương quốc kỳ ở làng Storozheve thuộc vùng Donetsk.

Nguồn: TWP/Washington Post - Dữ liệu: NHẬT ĐĂNG - Đồ họa: T.ĐẠT

Trước đó, Ukraine thông báo đã giải phóng ba ngôi làng khác gồm Blahodatne, Neskuchne và Makarivka vào hôm 11-6. Đây là các cụm dân cư thuộc Donetsk và Zaporizhzhia, hai trong số bốn vùng Nga tuyên bố sáp nhập vào tháng 10 năm ngoái.

Ông Zelensky xác nhận đã phản công

Suốt thời gian qua, Ukraine được cho là đã chuẩn bị cho cuộc phản công mùa xuân với mục tiêu lấy lại phần lãnh thổ bị Nga kiểm soát. Ngoài bốn vùng Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia, lực lượng Ukraine cũng muốn chiếm lại bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập vào năm 2014.

Chính vì vậy, thông tin mới nhất liên quan tới việc tái chiếm bốn ngôi làng nêu trên được liên hệ với mục tiêu phản công của Ukraine.

Theo Washington Post, thông tin về thắng lợi vừa qua càng cho thấy dường như Ukraine đã khởi động phản công. Trước đó vào hôm 10-6, khi họp báo cùng Thủ tướng Canada Justin Trudeau đang thăm Kiev, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã gây chú ý khi xác nhận đã phản công.

Ông nói: "Các hành động phản công và phòng thủ đang được tiến hành ở Ukraine. Tôi sẽ không đi vào chi tiết về việc cuộc phản công đang ở giai đoạn nào".

Sự lấp lửng trước đó của Ukraine về cuộc phản công được hiểu đóng vai trò cả về chiến thuật lẫn tâm lý. Kiev không muốn lộ kế hoạch phản công trong bối cảnh Nga cũng chuẩn bị ứng phó trên nhiều mặt trận.

Ngoài ra, giới quan sát cho rằng cuộc phản công này là bước ngoặt mới, có ý nghĩa lớn đối với tương lai chính trị và an ninh của Ukraine vì nó là thước đo về thành công để các nước quyết định tiếp tục viện trợ cho Ukraine hay không. Phương Tây được hiểu sẽ chỉ có thể tăng cường viện trợ nếu Ukraine chứng minh rằng sự viện trợ ấy có thể dẫn tới thành công.

Trong khi đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng khẳng định Ukraine đã bắt đầu phản công và lực lượng Nga đã chuẩn bị để "chặn đứng". Báo New York Times thông tin cuộc phản công của Ukraine đã đạt được nhiều bước tiến ban đầu ở nhiều chiến tuyến nhưng Ukraine cũng phải chịu "tổn thất đáng kể" về lực lượng.

Binh sĩ Ukraine giương cờ giải phóng ngôi làng Storozheve, vùng Dontesk, trong một đoạn video clip chưa được xác minh vào ngày 12-6 - Ảnh: Reuters

Tập trung hỏa lực ở phía đông và nam

Sự thận trọng của Tổng thống Ukraine là điều dễ hiểu, xét thực tế rằng giới quan sát hoài nghi về kịch bản Ukraine có thể tái chiếm toàn bộ lãnh thổ.

Hôm 12-6, Hãng tin Reuters cũng nhận xét rằng các tiến bộ mới nhất của Ukraine trên mặt trận thực ra cũng khá khiêm tốn. Lấy ví dụ, Makarivka nằm cách tiền tuyến khoảng 5km nhưng cách vành đai phía nam cây cầu trên đất liền của Nga trên biển Azov tới 90km.

Mặc dù vậy, tình hình hiện nay cho thấy sắp tới Ukraine sẽ tập trung hỏa lực vào khu vực miền nam và miền đông. Một số nhà phân tích kết luận các chiến dịch quan trọng của Ukraine sẽ diễn ra trên ít nhất ba mặt trận: phía đông thành phố Bakhmut tới gần Lugansk, phía đông nam vùng Donetsk, và phía nam của Zaporizhzhia tới khu vực gần biển Azov.

Washington Post phân tích rằng Zaporizhzhia là tâm điểm cho cuộc phản công của Ukraine. Nếu áp đảo khu vực này, Ukraine sẽ cắt đứt "cây cầu trên đất liền" nối Nga và bán đảo Crimea, đồng nghĩa cắt đứt các tuyến tiếp tế quan trọng của Nga từ đông sang tây. Phía Nga cũng đã chuẩn bị từ lâu để bảo vệ khu vực hành lang này.

Ukraine và đồng minh kỳ vọng hỏa lực được củng cố gần đây sẽ giúp chọc thủng phòng tuyến của Nga. Tuy nhiên, một số chuyên gia nhận định giao tranh tại đây nhiều khả năng giống với tình hình hao tổn kéo dài ở Kherson hơn là một chiến dịch thành công chớp nhoáng đẩy lùi các lực lượng Nga ở Kharkov hồi tháng 9-2022.

Nếu giành lợi thế ở khu vực đông và nam hiện tại, Ukraine có thể "nhắc nhở" người Nga về một cuộc chiến lâu dài và tiêu hao. Nhưng theo chiều ngược lại, như Đài CNN lưu ý, Ukraine cũng chịu áp lực về thời gian.

Tháng 7 tới là lúc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) có cuộc họp thượng đỉnh ở Vilnius (Lithuania), và tương lai của Ukraine sẽ là chủ đề trọng tâm. Ukraine cần có "chiến quả" để thuyết phục NATO tiếp tục viện trợ.

Ngoài ra, cuộc bầu cử Mỹ cũng sắp bước vào giai đoạn quan trọng, và Kiev có lý do để lo lắng khi Đảng Cộng hòa có thể phản đối viện trợ cho Ukraine.