Ukraine lo nhận không đủ tiêm kích F-16

Tổng thống Zelensky bày tỏ lo ngại Ukraine có thể không nhận đủ lượng F-16 mà nước này cần để tạo khác biệt trên chiến trường.

Trong cuộc thảo luận tại Viện Reagan ngày 10/7, Tổng thống Volodymyr Zelensky nhận định hội nghị thượng đỉnh NATO đang diễn ra "giống cuộc đối thoại về tiêm kích F-16", đồng thời đánh giá việc mẫu tiêm kích này có hữu ích đối với Ukraine hay không phụ thuộc vào số lượng và thời điểm bàn giao.

Ông Zelensky nói Ukraine chờ đợi hỗ trợ từ phương Tây "như người mẹ chờ con sau giờ học". Theo ông, Nga triển khai lượng lớn tiêm kích tham gia xung đột, do đó số ít F-16 sẽ không tạo ra khác biệt trên chiến trường.

"Dù chúng tôi có sở hữu 50 chiếc F-16, số máy bay này vẫn không là gì vì Nga có tới 300 tiêm kích. Chúng tôi đang phòng thủ và cần 128 chiếc F-16", ông Zelensky cho biết. "Chúng tôi không thể địch lại Nga trên bầu trời trừ khi sở hữu được chừng đó tiêm kích F-16, nhưng đây là điều rất khó".

Tiêm kích F-16 Đan Mạch bay huấn luyện tháng 1/2020. Ảnh: Reuters

Mối lo ngại về thời điểm và số lượng tiêm kích F-16 sẽ được bàn giao của Zelensky nhắc lại những gì từng xảy ra với 31 xe tăng chủ lực M1 Abrams mà Mỹ viện trợ cho Ukraine. Số phương tiện chiến đấu này được giao cho Ukraine vào tháng 9/2023, thời điểm cuộc phản công quy mô lớn của họ đã mất động lực và dần thất bại.

Biên tập viên Bret Bainer của Fox News hỏi ông Zelensky liệu 31 chiếc M1 Abrams đó có tạo ra khác biệt hay không. Ông Zelensky trả lời: "Tôi không chắc số lượng xe tăng như vậy có thể thay đổi cục diện chiến trường".

Ông Zelensky đưa ra bình luận sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken thông báo đợt chuyển giao tiêm kích F-16 đầu tiên cho Ukraine đang diễn ra. Số tiêm kích F-16 này đến từ Đan Mạch và Hà Lan, không quân Ukraine dự kiến vận hành chúng vào mùa hè này.

F-16 được đánh giá là đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực nâng cấp năng lực của không quân Ukraine, lực lượng đang vận hành các mẫu máy bay đã cũ được thừa hưởng từ Liên Xô và nhiều chiếc trong số này đã bị Nga phá hủy hoặc bắn hạ.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lẫn quan chức phương Tây hoài nghi khả năng F-16 giúp ích cho Ukraine, cũng như số máy bay và phi công có đủ để tạo nên khác biệt hay không. Một số người lo ngại tiêm kích F-16 có thể đến Ukraine muộn hơn đáng kể thời điểm họ cần chúng nhất.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP

Một số quan chức phương Tây giải thích lý do họ mất nhiều thời gian để chuyển giao tiêm kích F-16 cho Ukraine là vấn đề hậu cần phức tạp.

"Việc chuyển tiêm kích F-16 không đơn giản là rút khỏi biên chế rồi bàn giao. Chúng tôi phải cấu hình lại F-16 nhận từ các nước để phù hợp với không quân Ukraine, cũng như đảm bảo họ có thể dùng chúng", một quan chức NATO ngày 11/7 nói.

Quan chức này đánh giá tiến trình đào tạo, công tác hậu cần và đảm bảo các khả năng cần thiết để vận hành, bảo vệ sân bay phù hợp với F-16, cũng như quá trình mua sắm và chuyển giao tiêm kích kéo dài một năm qua "thật sự khá tốt".

Tiêm kích đa năng F-16 do General Dynamics phát triển từ những năm 1970, được Mỹ và các đồng minh sử dụng. Mỗi chiếc F-16 có giá khoảng 30-35 triệu USD tùy biến thể, nhưng khách hàng có thể trả nhiều hoặc ít hơn dựa vào số lượng đặt mua, điều kiện kinh tế - chính trị và các yếu tố khác.

F-16 có thể đạt tốc độ tối đa 2.121 km/h ở độ cao 12.000 m, trần bay tối đa 18.000 m với tầm hoạt động 546 km. F-16 được trang bị một pháo 6 nòng 20 mm, 11 giá treo có thể mang theo 7,7 tấn vũ khí.

Nguyễn Tiến (Theo BI, AFP, Reuters)