Ukraine kêu gọi phương Tây không công nhận ông Putin là Tổng thống Nga

Bộ Ngoại giao Ukraine kêu gọi các đồng minh phương Tây không công nhận ông Putin là Tổng thống hợp pháp của Nga, nhưng Mỹ bác bỏ.

Bộ Ngoại giao Ukraine hôm 6/5 ra thông cáo cho rằng ông Vladimir Putin "không ý thức được trách nhiệm của mình và cũng không sẵn lòng chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine, bất chấp cảnh báo từ các tổ chức quốc tế". Ukraine còn chỉ trích Moskva vi phạm nhiều quy tắc quốc tế, trong đó có Hiến chương Liên Hợp Quốc (LHQ).

"Dựa trên những điều trên, cũng như xét tới việc Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) phát lệnh bắt ông Putin, Ukraine thấy không có cơ sở pháp lý nào để công nhận ông là tổng thống Nga hợp pháp và được dân bầu", Bộ Ngoại giao Ukraine tuyên bố.

Kiev kêu gọi các quốc gia đồng minh và tổ chức quốc tế không công nhận kết quả bầu cử tổng thống Nga hồi tháng 3, cũng như không thừa nhận tính hợp pháp của ông Putin trên cương vị người lãnh đạo nước Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moskva hôm 3/5. Ảnh: Reuters

Tuyên bố của Ukraine được đưa ra một ngày trước khi ông Putin tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ năm. Tổng thống Putin, 71 tuổi, giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 15-17/3 với 87,28% phiếu bầu, sẽ bắt đầu nhiệm kỳ mới 6 năm sau lễ nhậm chức.

Ukraine, Mỹ, 20 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), Anh, Canada thông báo sẽ không cử đại diện tới dự lễ nhậm chức của ông Putin, trong khi 7 nước EU, trong đó có Pháp, Hungary và Slovakia, dự kiến cử đại diện tham dự sự kiện.

Tuy nhiên, Mỹ cho biết việc nước này không dự lễ nhậm chức của ông Putin không đồng nghĩa với việc Washington không công nhận ông là Tổng thống Nga.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho hay Washington không cho rằng cuộc bầu cử tổng thống Nga diễn ra công bằng, nhưng nhấn mạnh ông Putin "là Tổng thống Nga và sẽ tiếp tục giữ chức vụ đó".

Tổng thống Putin bắt đầu lãnh đạo nước Nga từ năm 2000. Thời điểm đó, hiến pháp Nga không cho phép một người giữ chức tổng thống ba nhiệm kỳ liên tiếp.

Sau hai nhiệm kỳ 4 năm đầu tiên, ông Putin đảm nhận ghế thủ tướng, trong khi ông Dmitry Medvedev giữ chức tổng thống. Ông tái tranh cử năm 2012 và tiếp tục trở thành Tổng thống Nga, vào thời điểm nước này thay đổi hiến pháp, tăng nhiệm kỳ tổng thống lên 6 năm.

Năm 2021, khi đảm nhận nhiệm kỳ thứ tư, Tổng thống Putin ký đạo luật cho phép ông tranh cử thêm hai nhiệm kỳ. Trên lý thuyết, đạo luật này cho phép ông có thể nắm quyền tới năm 2036, khi ông 83 tuổi.

Sau khi tuyên bố tái đắc cử, ông Putin khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi đến cùng chiến dịch ở Ukraine. Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký sắc lệnh cấm đàm phán với Nga khi ông Putin vẫn đương nhiệm, điều có thể cản trở hai nước tìm giải pháp hòa bình cho xung đột.

Ngọc Ánh (Theo Kyiv Independent/Reuters/AFP)