Từ chuyện rải đinh đến ném đá tàu hỏa

Theo thống kê của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2024, trên các tuyến đường sắt đã xảy ra 75 vụ ném đá lên tàu, làm vỡ 79 kính toa xe và đầu máy.

Nam châm đã từng hút được nhiều miếng đinh tại quốc lộ 1 (đoạn lên cầu vượt An Sương, TP.HCM) - Ảnh: NGỌC KHẢI

Khánh Hòa, địa bàn xảy ra nhiều vụ ném đá nhất, đến nay vẫn chưa bắt hay xử lý được người nào ném đất đá lên tàu.

Khó khăn nêu ra là do địa bàn đất rộng người thưa, camera giám sát chỉ lắp đặt ở một số điểm giao cắt với đường sắt, không thể lắp hết toàn bộ camera giám sát nên khó nhận diện xác định được người ném đá. Đây cũng là cái khó chung của nhiều tỉnh.

Nhưng không thể bó tay chịu khó khi số vụ ném đá vẫn tiếp diễn. Chuyện sai lặp lại quá nhiều, đến mức người ta không còn mấy quan tâm về các vụ tương tự. Không thể xem đây là chuyện của những thanh thiếu niên. Không thể lơ là trước hành vi coi thường các quy định pháp luật.

Điều này tương tự như chuyện rải đinh ở các đô thị. Bao năm qua, số nạn nhân và thiệt hại không thể thống kê và đinh tặc vẫn có đất sống.

Phóng sự của báo Tuổi Trẻ cho thấy lượng đinh được các đội tình nguyện rà hút thu gom rên tuyến quốc lộ 1, đoạn qua một số quận huyện của TP.HCM, lên đến hàng chục kg. Trên cầu vượt, nơi xe gắn máy đi chung với ô tô, cũng không ngoại lệ. Và tai nạn chực chờ khi bánh xe máy cán phải những "vật thể lạ" trên đường.

Kiếm tiền theo cách bất lương của đinh tặc đã có từ hàng chục năm trước. Tôi đi làm bằng xe máy từ những năm 1990, không nhớ bao nhiêu lần cán đinh trên đường từ Thủ Đức vào quận 1.

Nhiều năm nay, bằng các nỗ lực ra quân xử lý của lực lượng chức năng, cùng với đội hình vá xe miễn phí do những bạn trẻ đảm nhận, nạn rải đinh trên nhiều tuyến đường hầu như không còn. Thế nhưng, "đinh tặc" vẫn còn lộng hành đây đó.

Vấn nạn ném đá khi tàu lửa đang chạy cũng "ra đời" cách đây nhiều thập niên, nay lại còn đáng sợ hơn khi "tấn công" cả những xe khách giường nằm. Chắc hẳn ai cũng giật mình khi nhìn thấy ná cao su và hàng trăm viên bi sắt được phát hiện trong túi các em.

Với vận tốc rất nhanh của tàu, xe đang di chuyển, một viên sỏi nhỏ cũng có thể gây họa lớn. Thiệt hại không chỉ tính theo mức độ hư hỏng của phương tiện mà còn là sức khỏe, tính mạng của hành khách.

Cần xóa sổ nạn rải đinh cũng như xử nghiêm các vụ bắn ná, ném đá vào tàu xe. Các giải pháp ngăn chặn cần được làm thường xuyên ở địa bàn có những bàn tay phá hoại tài sản. Những kẻ vi phạm, người lớn hay thanh thiếu niên, đều không thể du di.

Khi có nhiều người đi xe máy bị cán đinh trên một đoạn đường tức là có chuyện không bình thường. Việc tìm ra "tiệm sửa xe chặt chém" có lẽ không quá khó. Việc tìm ra những người ném đá tàu xe có thể khó hơn nhưng không thể nói khó quá bỏ qua!

Tôi nhớ vụ bắn ná vào xe giường nằm gần đây ở miền Tây Nam bộ, "thủ phạm" được tìm ra sau đó. Ít ra việc này có tính răn đe mạnh mẽ. Đó là nhờ sự quyết liệt cần có của cơ quan chức năng địa phương trước những hành vi "nhờn luật".