Trường đại học tự chủ không thể chỉ trông chờ vào tăng học phí

Trường đại học tự chủ không thể chỉ trông chờ vào tăng học phí. Ảnh minh họa: Hải Nguyễn

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, ngày 24.10, các đại biểu Quốc hội Đoàn thành phố Hà Nội thảo luận ở tổ về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.

Thảo luận tại tổ Hà Nội, đại biểu Đinh Tiến Dũng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội bày tỏ quan tâm đến 2 nhóm vấn đề, đó là việc tự chủ về tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập và phát huy nguồn lực đất đai hiện nay.

Đại biểu Đinh Tiến Dũng cho biết, Trung ương đã ban hành nghị quyết về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, song đến nay việc triển khai trên thực tế vẫn còn lúng túng.

Đặc biệt là việc tự chủ tại các đơn vị sự nghiệp công lập liên quan mật thiết đến cuộc sống của người dân như y tế, giáo dục.

Ông Dũng chia sẻ cách làm sáng tạo, hiệu quả của Hà Nội khi triển khai việc tự chủ trong các trường học. Cụ thể, HĐND thành phố ban hành Nghị quyết số 18/NQ-HĐND về việc giao chỉ tiêu lao động hợp đồng đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

Năm học 2023-2024 đã có 296 đơn vị đăng ký thí điểm, trong đó có 118 trường thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo, 178 trường thuộc quận, huyện, thị xã.

“Mục tiêu quan trọng của nghị quyết thí điểm này là nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo thông qua cơ chế đặt hàng cho các trường, từ đó các trường hướng đến việc tự chủ hoàn toàn” – đại biểu Đinh Tiến Dũng chia sẻ.

Đại biểu Quốc hội Lê Quân (Đoàn Hà Nội) cũng bày tỏ sự quan tâm đến vấn đề tự chủ của các trường đại học hiện nay, trong đó có vấn đề tự chủ về tài chính.

Đại biểu nêu thực trạng thời gian qua, các trường đại học tự chủ gặp nhiều khó khăn khi nguồn thu chủ yếu dựa vào học phí; một số quy định về pháp luật chưa đồng bộ, chưa thúc đẩy tự chủ đại học.

Tình trạng này sẽ còn khó khăn hơn khi chúng ta thực hiện cải cách tiền lương vào năm 2024, bởi nguồn thu của các trường không tăng nhưng chi cho lương và các chi phí khác sẽ tăng theo.

“Các trường đại học tự chủ hiện không chỉ gặp khó khăn về tài chính mà còn bị cạnh tranh nguồn nhân lực với khu vực tư nhân rất lớn.

"Bởi một tiến sĩ được đào tạo về công nghệ thông tin ở nước ngoài về Việt Nam làm việc phải trả mức lương 40 đến 50 triệu/tháng, như vậy các trường đại học rất khó để thu hút nhân tài với cơ chế trả lương hiện nay"- ông Lê Quân nói.

Vì thế, ông Quân kiến nghị Quốc hội cần sớm có các cơ chế chính sách để các trường đại học tự chủ có thêm nguồn thu khác, chứ không chỉ trông chờ vào tăng học phí. Khi giáo dục đại học gặp khó khăn thì không thể nâng cao chất lượng đào tạo, năng suất lao động được là thực tế hiện nay.