TPHCM đặt mục tiêu hoàn thành 6 tuyến Metro gần 35 tỉ USD năm 2035

Kéo dài Metro số 1 và số 2

UBND TPHCM vừa gửi HĐND TPHCM tờ trình đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TPHCM theo Kết luận 49 của Bộ Chính trị.

Đề án đặt mục tiêu từ nay đến năm 2035 sẽ hoàn thành 6 tuyến metro với tổng chiều dài 183 km.

Theo đó, tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) dài gần 20 km từ Depot Long Bình (TP Thủ Đức) đến ga Bến Thành (Quận 1) dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác thương mại cuối năm nay.

Sau đó, từ ga Bến Thành, TPHCM sẽ kéo dài tuyến Metro số 1 về An Hạ (huyện Bình Chánh) thêm khoảng 20,8km, nâng tổng chiều dài tuyến Metro số 1 lên 40,8 km.

Metro số 1 sẽ kéo dài thêm 20,8 km về An Hạ (huyện Bình Chánh). Ảnh: Anh Tú

Tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) dài hơn 11 km từ ga Bến Thành (Quận 1) đi Depot Tham Lương (Quận 12) đang được giải phóng mặt bằng và di dời hạ tầng kỹ thuật. Dự án đặt mục tiêu khởi công cuối năm 2025, hoàn thành đưa vào khai thác năm 2030.

Metro số 2 sau đó sẽ được đầu tư thêm hai đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương - Bến xe An Sương dài khoảng 9,1 km, nâng tổng chiều dài Metro số 2 lên khoảng 20,2 km.

Cùng với kéo dài Metro số 1 và 2, đến năm 2035, TPHCM sẽ đầu tư hoàn thành thêm 4 tuyến metro khác.

Tuyến số 3: Hiệp Bình Phước - Vòng xoay Dân Chủ - Tân Kiên - An Hạ, dài 29,5 km.

Tuyến số 4: Depot Đông Thạnh - Bến Thành - Ga Bà Chiêm (Vành đai 3), dài 36,8 km.

Tuyến số 5: Ga Võ Chí Công (Vành đai 2) - Bảy Hiền - Depot Đa Phước, chiều dài 32,5 km.

Tuyến số 6: Bà Quẹo - Sân bay Tân Sơn Nhất - Bình Triệu - Phú Hữu, chiều dài 22,8 km.

Huy động gần 35 tỉ USD làm 183 km metro

Sơ bộ tổng mức đầu tư cho giai đoạn từ nay đến năm 2035 (chưa tính vốn đầu tư Metro số 1) là khoảng 837.000 tỉ đồng (tương đương 34,9 tỉ USD).

Theo đề án, trong cơ cấu nguồn vốn huy động để xây dựng các tuyến metro thì không có nguồn vốn vay ODA.

Theo đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ 9,75 tỉ USD; ngân sách TPHCM khoảng 8,62 tỉ USD; nguồn tăng thu ngân sách Trung ương từ các khoản thu phân chia ngân sách Trung ương và ngân sách TPHCM là hơn 7 tỉ USD; nguồn từ trái phiếu địa phương 6,4 tỉ USD.

TPHCM dự kiến đấu giá đất dọc nhà ga metro thu về hơn 5 tỉ USD. Ảnh: Anh Tú

Ngoài ra, qua rà soát, TPHCM hiện có 22 khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý với diện tích hơn 290 ha nằm xung quanh tuyến Metro 1 và số 2 có thể phát triển theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng).

Ngoài ra, còn có tổng cộng 357 ha đất nằm dọc các tuyến Metro số 3, 4, 5 do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân quản lý, sử dụng.

Như vậy, tính cả đất do Nhà nước quản lý và đất do người dân sử dụng là 647 ha. Dự tính sau khi đấu giá đất và trừ đi các chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, ngân sách TPHCM sẽ có khoảng 5 tỉ USD để đầu tư cho xây dựng các tuyến metro.

Về cơ chế chính sách, TPHCM đề xuất 6 nhóm chính sách với 28 cơ chế. Trong đó, có 17 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội; 11 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ.

Theo kế hoạch, trong tháng 7.2024, đề án sẽ được báo cáo Thủ tướng và thường trực Chính phủ.

Ban Cán sự đảng Chính phủ sẽ trình Bộ Chính trị cho ý kiến về đề án trong quý II/2024. Dự kiến, các nội dung về các cơ chế chính sách đặc thù phát triển đường sắt đô thị sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp cuối năm 2024 hoặc đầu năm 2025.

Theo đề án, sau năm 3035, TPHCM tiếp tục làm thêm hơn 168 km để nâng tổng số chiều dài mạng lưới metro lên hơn 351 km vào năm 2045. Đến năm 2060, các tuyến metro còn lại trong quy hoạch sẽ được đầu tư, nâng tổng chiều dài lên 510 km.