Tòa tuyên án với cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long và 37 người

TAND Hà Nội chiều nay sẽ ra phán quyết với cựu bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cùng 37 người trong vụ án liên quan kit xét nghiệm Việt Á.

Gần 14h, các bị cáo bắt đầu xuất hiện ở sân tòa. Trời mưa phùn, nồm ẩm, 17 độ C. Không đỗ ở sân, đoàn xe chở ông Long cùng một số bị cáo đi thẳng vào hầm, rồi từ đó cảnh sát áp giải lên phòng xét xử.

Ông Nguyễn Thanh Long bị dẫn giải đến tòa, chiều 12/1. Ảnh: Ngọc Thành

Đây là vụ đại án đầu tiên xét xử cùng lúc ba người từng là cựu ủy viên trung ương và gần 19 cựu cán bộ của Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, Bộ Khoa học Công nghệ, Sở Y tế và CDC các tỉnh Nghệ An, Hải Dương, Bắc Giang, Bình Dương. 38 bị cáo đều liên quan chuỗi sai phạm của Chủ tịch Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á Phan Quốc Việt, khởi nguồn từ đầu năm 2020.

Trong 5 ngày xét hỏi và tranh tụng, các bị cáo đều thừa nhận hành vi, nói hối hận khi để xảy ra sai phạm và tích cực khắc phục số tiền hưởng lợi. Trước khi hầu tòa, các bị cáo đã nộp hơn 77 tỷ đồng và 2,65 triệu USD.

Những người nộp nhiều nhất là ông Long 2,25 triệu USD (gần 55 tỷ đồng), Phạm Duy Tuyến, cựu giám đốc CDC Hải Dương, hơn 12 tỷ, ông Chu Ngọc Anh 4,6 tỷ... Riêng ông chủ Việt Á Phan Quốc Việt, nộp hơn 200 triệu đồng và xin tự nguyện dùng tài sản, sổ tiết kiệm trị giá hơn 482 tỷ đồng.

Khi luận tội, 35 trên 38 người được VKS đề nghị mức án thấp hơn khung truy tố. Hai người không được xét hình phạt dưới khung là Tổng giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt và cấp phó Vũ Đình Hiệp.

Riêng cựu bộ trưởng Long bị đề nghị 19-20 năm về tội Nhận hối lộ, mức thấp nhất của khung hình phạt. Lúc nói lời sau cùng ông bày tỏ nỗi "ân hận, đau khổ, xót xa" khi đánh đổ tất cả những gì đã giữ gìn suốt 30 năm. Ông xin HĐXX cho mình và các bị cáo từng là bác sĩ, nhân viên y tế được hưởng khoan hồng.

Ông Chu Ngọc Anh trong lời nói sau cùng cũng dành nhiều lời xin lỗi và cảm ơn tới Đảng, nhân dân, đồng nghiệp và những người làm khoa học nói chung. Đặc biệt, ông gửi lời xin lỗi đến Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng về những sai lầm gây ra.

Ông Chu Ngọc Anh đến tòa chiều nay. Ảnh: Ngọc Thành

Theo cáo buộc, thời điểm Covid-19 bùng phát mạnh, nắm bắt chủ trương của Chính phủ về nghiên cứu sinh phẩm phục vụ phòng chống dịch, Việt tìm cách để Việt Á được thực hiện đề tài cùng Học viện Quân y. Việt sau đó biến sản phẩm nghiên cứu do Nhà nước sở hữu thành của công ty.

Việt bị cáo buộc hối lộ một số quan chức bộ ngành, địa phương, tổng 82 tỷ đồng, để Việt Á được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, hiệp thương kit test với giá 470.000 đồng (gấp 3 lần quy định). Tính đến trước khi vụ án bị phát giác, Việt Á được nhà nước thanh toán gần 6 triệu kit test, tổng hơn 2.250 tỷ đồng. Bởi thế hơn 1.235 tỷ đồng chênh lệch giữa giá bán và giá sản xuất bị cơ quan điều tra xác định là "hưởng lợi bất chính".

Thanh Lam - Phạm Dự