Tiềm năng nhân rộng nhà vệ sinh không phát thải tại Việt Nam

Trường tiểu học Long Phú C (Sóc Trăng) là trường đầu tiên có nhà vệ sinh không phát thải, sử dụng hệ thống bể Aquonic và năng lượng mặt trời xử lý nước thải. Mô hình đã có mặt tại nhiều quốc gia trước khi được UNICEF thí điểm thành công tại Việt Nam.

Bể Aquonic đã được lắp đặt và đi vào vận hành từ tháng 11-2023, tại Trường tiểu học Long Phú C (Sóc Trăng). Ảnh: UNICEF Việt Nam

Đưa sáng kiến nhà vệ sinh không phát thải tới Việt Nam

Hệ thống xử lý nước thải "Net Zero Aquonic" là sáng kiến được tài trợ bởi Quỹ Bill & Melinda Gates và sản xuất bởi Tập đoàn SCG Chemical tại Thái Lan, xử lý nước thải không phát thải khí nhà kính gồm các bể xử lý nhỏ gọn với nhiều cấu phần, có thể biến nước thải từ bể tự hoại thành nước sạch, không chứa mầm bệnh và có thể tái sử dụng để tưới tiêu hoặc xả nhà vệ sinh.

Hệ thống xử lý tuần hoàn được vận hành bằng nguồn năng lượng sạch từ pin mặt trời, góp phần giải quyết các vấn đề do hạn hán và xâm nhập mặn tại Sóc Trăng.

Học sinh tại 7 điểm trường thuộc tỉnh Sóc Trăng hào hứng trong năm học mới vì đã có nhà vệ sinh sạch, an toàn hơn với sự hỗ trợ của dự án Innovation for Children. Ảnh: UNICEF Việt Nam

Mô hình này được lần đầu lắp đặt năm 2019 tại một khu dân cư thu nhập thấp ở Bangkok. Đáp ứng các yêu cầu của ISO 30500, hệ thống đã đạt kết quả đáng ngạc nhiên: giảm tới 91% tổng chất rắn lơ lửng và giảm 99,99% vi khuẩn E.coli cho giai đoạn xử lý nước thải.

UNICEF đã đưa mô hình này về Việt Nam trong khuôn khổ dự án Innovation For Children và chọn Trường tiểu học Long Phú C (Sóc Trăng) để thí điểm. Để đáp ứng nhu cầu của 200 học sinh và giáo viên, một hệ thống bể Aquonic đã được lắp đặt và chính thức đi vào vận hành từ tháng 11-2023.

Sơ đồ triển khai mô hình nhà vệ sinh không phát thải trong khuôn khổ dự án Innovation for Children, thực hiện bởi Masterise và UNICEF Việt Nam. Ảnh: Masterise Group

Học sinh và giáo viên của trường đều rất hào hứng với nhà vệ sinh mới sạch sẽ. "Để giữ vệ sinh, chúng con sẽ nhắc nhau và nhắc những em nhỏ sau khi sử dụng phải xả nước. Chúng con cũng nhớ rửa tay trước khi ăn và sau khi sử dụng nhà vệ sinh", Anh Thơ - một học sinh của Trường Long Phú C, chia sẻ.

Để đảm bảo tính bền vững của dự án, đại diện các bên liên quan từ cấp trung ương và tỉnh Sóc Trăng đã thực hiện ký kết về trách nhiệm của từng bên trong việc vận hành, duy trì và bảo dưỡng hệ thống sau khi lắp đặt cũng như nhân rộng mô hình sau khi đánh giá hiệu quả.

Tiềm năng được nhân rộng trên toàn quốc

Theo thông tin từ UNICEF Việt Nam, một tập đoàn trong lĩnh vực đầu tư đã quyết định rót vốn để sản xuất các bể Aquonic tại Việt Nam. Điều này sẽ giúp giảm đáng kể chi phí so với giá nhập khẩu, từ đó giúp tăng khả năng nhân rộng sáng kiến lên quy mô toàn quốc.

Đại diện Masterise Group và UNICEF trong buổi bàn giao nhà vệ sinh không phát thải tại Trường tiểu học Long Phú C. Ảnh: UNICEF Việt Nam

UNICEF và Masterise Group cho biết nỗ lực của dự án Innovation for Children không chỉ dừng lại ở kết quả của giai đoạn 1.

Dự án sẽ tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp về năng lượng xanh, đặc biệt là trong lĩnh vực nước sạch và vệ sinh, để góp phần vào mục tiêu giảm thiểu phát thải khí carbon. Song song với lĩnh vực nước sạch và vệ sinh, dự án cũng tập trung thúc đẩy công nghệ và sáng tạo trong giáo dục.

Hiện tại, dự án cũng đã thành công giới thiệu thư viện số toàn cầu, giúp các em tiếp cận nguồn tài liệu học tập chất lượng cao, miễn phí và không chỉ bằng tiếng Việt mà còn bằng tiếng Khmer và ngôn ngữ ký hiệu.

"Innovation for Children" là một dự án thuộc chương trình vì cộng đồng phát triển bền vững "Build A Better Future" do Masterise Group triển khai tháng từ 4-2022. Tìm hiểu thêm về chương trình tại https://masterisehomes.com/trach-nhiem-xa-hoi.