Thưởng thức bún giấm nuốc, bánh bó mứt, bánh tế điều... ở 'Huế, nhớ Mạ ta xưa'

Mạ Nguyễn Thị Thương và Tiktoker Đào Hữu Quý, những người con xứ Huế, kể với thực khách những câu chuyện thú vị về hồn ẩm thực Huế trong sự kiện 'Huế - Nhớ Mạ ta xưa'.

Mạ Thương gói bánh tại sự kiện Huế - Nhớ Mạ ta xưa - Ảnh: HỒ LAM

Sự kiện diễn ra tại TP. Thủ Đức, tối 22-6.

Thực khách đến với sự kiện được trải nghiệm làm bánh dân gian và thưởng thức 10 món đặc trưng xứ Huế do hai vị khách mời cùng đội ngũ bếp Mặn Mòi chuẩn bị.

Đó là bánh bột lọc, bánh nậm, bánh canh tôm, bún giấm nuốc, chè đậu ván, chè đậu xanh, bánh bó mứt, bánh tế điều, bánh phục linh và trà mộc liên.

Người Huế ăn bún giấm nuốc vào giờ trưa

Mạ Thương rời Huế vào Nha Trang sinh sống đã hơn 50 năm nhưng dù ở Nha Trang hay đi đến nơi đâu, bà vẫn mang theo bên mình những niềm thương nỗi nhớ với món Huế.

Dù đã lớn tuổi, bà vẫn thích tự làm các món Huế cho con cháu thưởng thức.

Với các món bánh nậm, bột lọc, bà thường tự mình đi chợ mua bột, lá chuối và các nguyên liệu, rồi về tự nhồi bột, cắt bột, làm nhân bánh...

Bà bảo công đoạn nhồi bột và rọc lá để gói bánh luôn quan trọng.

Nhồi bột, cắt bột phải đều tay, còn lá chuối rọc ra phải lau sạch, không gói quá nhiều để khi ăn thì cảm nhận vừa đủ.

Còn Đào Hữu Quý, một người con xứ Huế thường làm clip giới thiệu về văn hóa, ẩm thực, làng nghề Huế trên TikTok giới thiệu đến thực khách món bún giấm nuốc, món ăn mà anh đã được học từ các mạ, các o.

Bún giấm nuốc là món ăn làm thanh mát cơ thể, giúp hạ hỏa - Ảnh: HỒ LAM

Hữu Quý chia sẻ món bún giấm nuốc được xem là thức quà quý, là món ăn dành cho giới quý tộc khi xưa ở Huế.

“Con nuốc là lộc trời ban vì mỗi năm theo mùa người dân chỉ được ăn một lần vào đúng mùa hè ở các vùng nước lợ của Huế. Vì vậy, đây cũng gọi là món ăn mùa hè" - anh nói.

Theo Hữu Quý, bún giấm nuốc có tính hàn, ăn vào sẽ mát người. Vậy nên, người Huế thường ăn món này sau giờ trưa.

Để nấu bún giấm nuốc trọn vị và ngon hơn thì không thể thiếu tôm vằn và nuốc chân dai giòn - Ảnh: HỒ LAM

Nét độc đáo và kỳ công của món ăn chính là cách chế biến hai loại nước lèo. Một loại được nấu từ gan kết hợp với tương bần, đậu phộng cùng mè và một loại từ cá bống thệ sông Hương.

Người Huế kết hợp hai loại nước lèo này cùng với bún và các nguyên liệu như: nuốc, chả cua giã tay, tôm, thêm chút bánh tráng, rau sống, tương ớt cay nồng đặc trưng của Huế để tạo ra món bún giấm nuốc có vị chua ngọt thanh.

Bánh tráng mè trắng bên trong có khoai tây, phết mỏng để qua một đêm, rồi đem chiên lên sẽ được thành phẩm béo bùi, ăn cùng bún giấm nuốc cực lạ miệng - Ảnh: HỒ LAM

Dùng tay làm bánh bó mứt để cảm nhiệt

Tại sự kiện, Hữu Quý cũng tái hiện cách làm bánh bó mứt. Theo anh, đây là một món bánh dân gian thường được làm vào các dịp trong nhà có tiệc, giỗ ông bà.

Đào Hữu Quý làm bánh bó mứt cho thực khách xem - Ảnh: HỒ LAM

Hay đơn giản khi trong vườn nhà người Huế có nhiều trái cây được mùa chín rộ, mấy mạ thấy tiếc vì không ăn hết thì sẽ đem làm bánh, hoặc khi làm mứt đón tết thì có những thứ mứt vụn còn dư cũng sẽ được tận dụng.

Quý cho biết để bó món bánh này, người Huế sẽ không dùng găng tay mà dùng chính đôi tay mình để cảm nhận nhiệt của món.

Bánh bó mứt thường được người Huế bó lại bằng tay, rồi bọc giấy kiếng - Ảnh: HỒ LAM

Bánh bó mứt thường được làm từ 6 loại mứt: 3 loại mứt khô, 3 loại mứt ướt… Bột được dùng là loại bột làm từ loại gạo ngon nhất xứ Hương Vinh.

Bột làm sạch đem rang cùng lá dứa cho thơm và xay ra thật mịn. Tùy vào từng mùa mà sử dụng loại trái cây có sẵn của địa phương để làm mứt, độ đường cho từng loại mứt cũng khác nhau.

Bánh tế điều, bánh bó mứt, bánh phục linh là loại bánh đặc sản của Huế - Ảnh: HỒ LAM

Trái cây cắt sợi và ngâm với đường trong 8 tiếng, rim mứt với lửa liu riu đến khi mứt cạn nước, để mứt nguội.

Sau đó, rải một lớp bột nếp, chọn loại mứt mà mình thích, mỗi thứ một ít, vừa trộn bột và mứt vừa bó lại đến khi mứt bên trong và ngoài có độ ráo. Để bánh nghỉ qua đêm rồi cắt thành tiếng miếng vuông, gói trong giấy kiếng.

Hữu Quý chia sẻ: "Hộp ngũ sắc vuông tượng trưng cho đất, sẽ đặt trên mâm lễ cùng bánh hình tròn tượng trưng cho trời…

Hộp bánh làm từ sáu màu, gồm năm màu trong bảng màu cơ bản của người Huế cùng một màu trung tính là màu trắng.

Chiếc hộp bánh ngũ sắc dâng lễ tượng cho âm dương ngũ hành, sự hài hòa của vạn vật trong trời đất".

Bánh canh tôm cũng là một món Huế được nhiều thực khách yêu thích - Ảnh: HỒ LAM