Thủ tướng: 'Đầu tư những dự án chiến lược, xoay chuyển trạng thái'

TPO - "Phải tập trung huy động nguồn lực để đầu tư lĩnh vực truyền thống tiêu dùng, xuất khẩu; đầu tư cho các công trình lớn tầm quốc gia, phải tạo ra sự đột phá về hạ tầng chiến lược, những công trình mang tính chiến lược, xoay chuyển tình thế, xoay chuyển trạng thái chứ không phải bình bình", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Phân cấp, phân quyền còn "vướng"

Chiều 12/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trả lời chất vấn tại Quốc hội.

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa nêu vấn đề, phân cấp, phân quyền là yếu tố quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, quá trình triển khai việc này trong thực tiễn còn nhiều hạn chế, chưa tạo điều kiện để các địa phương phát huy tối đa nguồn lực. Nữ đại biểu đề nghị Chính phủ có giải pháp cụ thể để khắc phục bất cập và nâng cao hiệu quả của việc phân cấp.

Trả lời đại biểu, Thủ tướng cho rằng, phân cấp phân quyền là "vấn đề lớn", trong nhiệm kỳ này, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành 14 luật liên quan, 9 nghị quyết, bổ sung, thay thế 27 nghị định, nhưng thấy vẫn vướng, chủ yếu tập trung ở Trung ương. "Cũng nói thật với đồng bào cử tri cả nước và các đại biểu là như vậy", Thủ tướng nói.

Tiền Phong Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên chất vấn. Ảnh: Như Ý. 1

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên chất vấn. Ảnh: Như Ý.

Nhận định đây là nút thắt lớn, Thủ tướng cho biết, đã đề ra nhiều giải pháp. Cụ thể, theo Thủ tướng, cần rà soát lại các quy định của pháp luật; rà soát các thể chế, các quy định của Đảng; rà soát lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan. "Ví dụ xem lại Luật tổ chức Chính phủ, Luật tổ chức Quốc hội, Luật tổ chức chính quyền địa phương; rà soát, tính toán lại việc phân cấp, phân quyền", Thủ tướng nói, đồng thời thông tin sẽ hoàn thiện lại quy chuẩn, tiêu chuẩn; tăng cường kiểm tra, giám sát.

"Bên cạnh phân cấp, phân quyền thì đi kèm với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của các cấp", Thủ tướng nói.

Liên quan câu hỏi của đại biểu về vấn đề cải cách thể chế, ưu tiên lựa chọn cái gì, Thủ tướng nhấn mạnh, vấn đề đầu tiên là phân cấp phân quyền, rà soát thể chế, ưu tiên cho tăng trưởng.

"Ưu tiên cho tăng trưởng thì phải có nguồn lực, bởi tăng trưởng cứ bình bình như hiện nay (6 - 7%) thì rất khó đạt 2 mục tiêu 100 năm. Cần phải ưu tiên cho tăng trưởng, bằng việc tháo gỡ thể chế để huy động mọi nguồn lực của nhà nước, nhân dân, của xã hội, thu hút đầu tư nước ngoài", Thủ tướng nêu.

"Cái đã vỡ rồi thì không lành được"

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ trong việc giải quyết các dự án tồn đọng. Tuy nhiên, bà cũng bày tỏ lo ngại về một số dự án vẫn chưa được xử lý và tình hình của các tổ chức tín dụng yếu kém. Bà Thuý đề nghị Thủ tướng làm rõ nguyên nhân của những vấn đề này và đưa ra các giải pháp cụ thể, đồng thời chia sẻ về tiến độ thực hiện trong thời gian tới.

Tiền Phong Các đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý. 1 Tiền Phong Tiền PhongCác đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý.1 Các đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý. 1 Tiền Phong Tiền PhongCác đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý.1Tiền PhongTiền PhongCác đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý.1 Các đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý.1 Các đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý. 1

Các đại biểu đặt câu hỏi chất vấn Thủ tướng Chính phủ. Ảnh: Như Ý.

Thủ tướng cho biết, với sự nỗ lực của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ thời gian qua, đến nay, với 12 dự án tồn đọng kéo dài đã có chủ trương xử lý. Hiện Chính phủ đang rà soát, đánh giá, xin cơ chế, thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ. Vấn đề nào vượt thẩm quyền sẽ tiếp tục báo cáo xin ý kiến.

Thủ tướng nói, từ "kinh nghiệm" này, sẽ vận dụng được cho những dự án tương tự, xử lý trên tinh thần "tôn trọng hiện trạng, chụp lại hiện trạng, chứ còn nó thất thoát rồi, mất mát rồi, ai vi phạm cũng xử lý rồi".

"Theo quy định của pháp luật rõ ràng đang vướng, thì phải tiếp tục tháo gỡ. Thẩm quyền của Chính phủ thì sẽ xử lý, vượt thẩm quyền thì xin ý kiến, như tinh thần đã xử lý 12 dự án tồn đọng", Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng nêu về một số dự án, như: Đường sắt Cát Linh - Hà Đông; Nhiệt điện Ô Môn; Mỏ khí lô B; Nhiệt điện Thái Bình 2... và cho biết quan điểm là phải tôn trọng thực tại. "Cái nó đã vỡ rồi thì không lành lại được, ta phải chịu sự mất mát. Có hàn gắn lại thì nó cũng thành sẹo. Nguyên tắc là như vậy, rồi cho các cơ chế, chính sách để xử lý", Thủ tướng nêu.

Nói về xử lý ngân hàng yếu kém, Thủ tướng cho biết, vừa qua đã chuyển giao 2 ngân hàng 0 đồng, còn 2 ngân hàng đang làm... trên tinh thần đảm bảo an toàn hệ thống, đảm bảo quyền lợi, lợi ích hợp pháp của người dân, kiểm soát chặt chẽ tài sản không để thất thoát, có lộ trình phù hợp.

Cơ chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh

Đại biểu Bế Trung Anh (Trà Vinh) nói chuyển đổi số là một lĩnh vực mới, khó, bao gồm các nội dung rộng lớn như: Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và có tác động vĩ mô. Đại biểu đặt câu hỏi về: việc chuyển đổi số có cần cơ sở lý luận không? Khi nào Việt Nam hoàn thành lộ trình thể chế số?".

Thủ tướng khẳng định, "lý luận sẽ soi đường" đi, nhưng phải tổng kết thực tiễn. Chuyển đổi số là xu hướng, là phong trào, là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu để phát triển nhanh, bền vững. Quan trọng là cần có giải pháp phù hợp với điều kiện của Việt Nam để thực hiện.

Trong lộ trình này, Thủ tướng tiếp tục nhấn mạnh đến việc hoàn thiện thể chế. Hiện nay, theo Thủ tướng, chúng ta đang xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, làm rất nhanh, nhưng cũng "còn vướng, còn tình trạng cát cứ, không cung cấp dữ liệu", dẫn đến tình trạng không khai thác được dữ liệu lớn, lãng phí.

Tiền Phong Thủ tướng Chính phủ trả lời các đại biểu Quốc hội. Ảnh: Như Ý. 1

Thủ tướng Chính phủ trả lời các đại biểu Quốc hội. Ảnh: Như Ý.

Cùng với đó, theo Thủ tướng, cần tăng cường xây dựng bộ dữ liệu mở, đẩy mạnh kết nối; tăng cường tiềm lực về hạ tầng số, dành nguồn lực để phát triển; đào tạo nhân lực, quản trị số sao cho thông minh. "Tóm lại cần cơ chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh. Phải làm được điều này", Thủ tướng nêu.

Phải bứt phá, phải tăng trưởng

Về ý kiến đại biểu Quốc hội quan tâm đến các dự án lớn của đất nước, Thủ tướng nêu quan điểm "chúng ta phải bứt phá lên, phải tăng trưởng".

Thủ tướng nhìn nhận, cần phát triển hạ tầng chiến lược, hạ tầng số, hạ tầng giao thông, hạ tầng cứng, hạ tầng mềm để "tháo gỡ điểm nghẽn", tạo động lực tăng trưởng.

"Phải tập trung huy động nguồn lực để đầu tư lĩnh vực truyền thống tiêu dùng, xuất khẩu; đầu tư cho các công trình lớn tầm quốc gia, phải tạo ra sự đột phá về hạ tầng chiến lược, những công trình mang tính chiến lược, xoay chuyển tình thế, xoay chuyển trạng thái chứ không phải bình bình", Thủ tướng nói.

Cụ thể, theo Thủ tướng, chủ trương của Đảng, Bộ Chính trị là phải có đột phá về hạ tầng, hiện đang tập trung vào đường sắt cao tốc kết nối với Trung Quốc, đường sắt Bắc Nam, khởi động lại các dự án năng lượng hạt nhân, năng lượng ngoài khơi...

Tiền Phong Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trả lời chất vấn tại Quốc hội. Ảnh: Như Ý. 1

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trả lời chất vấn tại Quốc hội. Ảnh: Như Ý.

Thủ tướng mong Quốc hội sẽ ủng hộ việc triển khai các dự án này, đặc biệt sắp tới Chính phủ trình Quốc hội về dự án đường sắt cao tốc, mở rộng sân bay Long Thành.

Theo Thủ tướng, về nguồn vốn, sẽ huy động nguồn lực từ Trung ương, từ địa phương, từ tăng thu, tiết kiệm chi; đầu tư không dàn trải. "Từ 12.000 dự án, chúng ta chỉ còn 4.000 dự án thôi thì mới làm được. Tránh đầu tư dàn trải, chỉ đầu tư những dự án có tính chất xoay chuyển tình thế, xoay chuyển trạng thái", Thủ tướng nêu.

Để chứng minh, Thủ tướng nêu ví dụ hiệu quả của việc tập trung nguồn lực cho các dự án lớn, đó là chỉ trong ba năm, Việt Nam đã hoàn thành gấp đôi số lượng đường cao tốc trước đó làm trong 20 năm, dù ban đầu cũng có những lo ngại về nguồn vốn.

Trả lời đại biểu Quốc hội về quản lý hoạt động trên không gian mạng, Thủ tướng nhắc lại quan điểm "quản lý đời thực thế nào thì quản lý trên không gian mạng như vậy". Thủ tướng lưu ý, cần bỏ tư duy không quản được thì cấm. Tinh thần xây dựng thể chế vừa phục vụ quản lý, vừa phục vụ sáng tạo, khuyến khích mọi người dân, doanh nghiệp, chủ thể luôn phải đổi mới sáng tạo. "Đổi mới để bay cao, sáng tạo để vươn xa, hội nhập để tiến lên", Thủ tướng nói.

Thủ tướng đề nghị các cơ quan cùng vào cuộc với tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, làm việc nào dứt việc đó, phân công rõ người rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm.