Thu hồi đất dân không đền bù, còn nhùng nhằng hủy dự án treo

Dự án tái định cư kéo dài hơn 10 năm rồi không thực hiện, nhưng người dân lại phải tiếp tục mòn mỏi chờ hủy… dự án treo.

Khu đất 24ha làm dự án treo từ năn 2009 đến nay không triển khai, người dân gặp nhiều khó khăn - Ảnh: TRUNG TÂN

Ngày 23-7, ông Lê Trọng Yên - phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông - cho biết đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu thủ tục hủy bỏ dự án tái định cư 24ha ở phường Nghĩa Trung (TP Gia Nghĩa, Đắk Nông) để trả đất cho dân.

Đây là một trong những dự án treo khiến dân bức xúc cả chục năm qua.

Thu hồi đất nhưng không bồi thường cho dân

Năm 2012, UBND thị xã Gia Nghĩa (nay là TP Gia Nghĩa) có quyết định thu hồi đất để làm dự án tái định cư đã nêu, nhưng chưa chi trả tiền cho dân.

Ông Phùng Văn Thú (52 tuổi, trú phường Nghĩa Trung) cho biết nhà ông có lô đất rộng gần 200m² để dựng căn nhà cấp 4, thuộc diện thu hồi.

"Quyết định thu hồi đã ban hành, phương án hỗ trợ, tái định cư cũng niêm yết từ năm 2012 nhưng đến nay gia đình tôi không được nhận tiền.

Ngôi nhà cấp 4 xuống cấp không được sửa chữa, tôi phải gia cố bằng mái che như thế này", ông Thú chỉ tay vào giàn sắt thép đỡ mái tôn ọp ẹp.

Theo ông Thú, giá bồi thường thời điểm đó chỉ 25.000 đồng/m², nhưng nếu được bồi thường thì các hộ gia đình cũng được bố trí tái định cư hoặc đi mua nhà nơi khác để ổn định cuộc sống.

"Thế nhưng, tiền không được nhận, nhà không được sửa chữa khiến cuộc sống gia đình gặp nhiều bất lợi. Trách nhiệm này thuộc về ai?", ông Thú đặt câu hỏi.

Nhiều ngôi nhà do không được sửa chưa nên đã xuống cấp, hư hỏng không thể ở, người dân phải đi thuê trọ nơi khác - Ảnh: TRUNG TÂN

Liên quan đến việc này, một lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư Đắk Nông cho biết dự án có diện tích 24,7ha và 142 hộ bị thu hồi đất. Số tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng là 26,3 tỉ đồng.

Theo đó, dự án sẽ dành 38 lô để bố trí cho các hộ dân bị thu hồi đất ở dự án này, nhưng do nguồn ngân sách địa phương gặp khó khăn, đến nay chưa thực hiện.

Lằng nhằng "khai tử" dự án treo

Do không có tiền, nếu thực hiện dự án thì không hiệu quả nên UBND tỉnh Đắk Nông có chủ trương hủy bỏ dự án này từ năm 2015.

UBND TP Gia Nghĩa được giao 2 lần đối thoại với người dân bị thu hồi đất nhưng chưa được bồi thường, thì hơn 98% người dân đồng thuận hủy dự án.

Đất của người dân bị thu hồi không bồi thường, dù cạnh quốc lộ 28, trung tâm TP Gia Nghĩa nhưng thuộc dự án treo nên đành lãng phí - Ảnh: TRUNG TÂN

Tuy nhiên, để hủy bỏ được dự án này cũng không phải dễ dàng. Tháng 3-2022, UBND tỉnh Đắk Nông có văn bản hỏi về thủ tục hủy dự án và đến 18-4-2022, Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) trả lời dự án này vẫn phải tiếp tục thực hiện, yêu cầu tỉnh bố trí vốn.

Tháng 11-2023, UBND tỉnh Đắk Nông lại giao Thanh tra tỉnh này rà soát lại toàn bộ quá trình triển khai dẫn đến sự án tái định cư 24ha phương Nghĩa Trung… dậm chân tại chỗ.

Mới đây, Thanh tra tỉnh Đắk Nông báo cáo rà soát, nêu rõ sau khi có chủ trương, việc tham mưu thực hiện dự án có nhiều sai phạm.

Khi dự án không thực hiện được, các ngành không có điều chỉnh phủ hợp để người dân sửa chữa nhà cửa dẫn đến việc có nhà không thể ở, có đất không được canh tác.

Thanh tra tỉnh đề nghị UBND tỉnh Đắk Nông xem xét thực hiện theo phương án mà Sở Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo (công văn số 271 ngày 14-8-2023).

Đồng thời, yêu cầu ngành chức năng liên quan kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tồn tại hạn chế dẫn đến dự án treo hơn chục năm, người dân mòn mỏi chờ hủy dự án.

Hàng loạt ngôi nhà trong vùng dự án bị thu hồi, bỏ hoang nhưng dân không được nhận tiền - Ảnh: TRUNG TÂN

Nói về vấn đề này, ông Vũ Xuân Quỳnh - phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông - cho biết tháng 8-2023 sở đã có báo cáo tham mưu 2 phương án.

Phương án 1 là tiếp tục thực hiện dự án. Tuy nhiên thực tế là địa phương không có kinh phí, dự án không còn phù hợp.

Phương án 2: hủy bỏ dự án này. Theo ông, Sở Tài nguyên và Môi trường và nhiều sở ngành đều nghiêng về phương án này. Hiện có hơn 98,5% hộ dân liên quan đề nghị hủy bỏ dự án.

Hơn nữa, từ năm 2019, UBND TP Gia Nghĩa thực hiện chỉnh trang đô thị thì đã thu gần 18/24ha dự án này, 6,67ha đất còn lại rất manh mún, không tập trung.