Thông điệp dằn mặt trong vụ hạ sát phi công đào tẩu Nga

Sát thủ bắn phi công đào tẩu Kuzminov bằng nhiều phát đạn K59 và lao xe qua người, dường như nhằm phát thông điệp dằn mặt, theo giới chuyên gia.

Maksim Kuzminov, đại úy phi công trực thăng chiến đấu Nga đào tẩu sang Ukraine hồi tháng 8/2023, dường như cảm thấy rất an toàn khi chuyển đến sống tại thị trấn ven biển Villajoyosa của Tây Ban Nha. Anh thuê một căn hộ tại đây để làm lại cuộc đời với số tiền thưởng 500.000 USD nhận của chính phủ Ukraine, bất chấp cảnh báo của giới chức Kiev rằng họ không thể bảo vệ nếu anh ra nước ngoài.

Mọi chuyện hoàn toàn thay đổi vào chiều 14/2, khi phi công này được phát hiện đã chết với nhiều vết đạn trên người. Hai sát thủ bắn Kuzminov trong tầng hầm vắng người của khu chung cư, rồi lái xe cán qua người nạn nhân và tẩu thoát.

"Cách hành động của nhóm sát thủ cho thấy thông điệp dằn mặt rất rõ ràng: 'Chúng tôi sẽ tìm thấy và hạ sát các người'", quan chức cấp cao giấu tên thuộc lực lượng Phòng vệ Dân sự Tây Ban Nha, cơ quan phụ trách điều tra sự việc, cho biết hôm 31/3.

Các nhà điều tra khám nghiệm hiện trường vụ bắn chết phi công đào tẩu Nga hôm 14/2. Ảnh: Reuters

Một đơn vị đặc biệt của Phòng vệ Dân sự Tây Ban Nha đang điều tra vụ ám sát. Các nhà điều tra tìm thấy hàng loạt vỏ đạn Makarov 9x18 mm, mẫu đạn được sử dụng cho súng ngắn K59 tiêu chuẩn của Liên Xô, tại hiện trường. Khám nghiệm tử thi cho thấy Kuzminov trúng 6 phát đạn, phần lớn vào ngực, trước khi bị ôtô cán qua.

Pepe Alvarez, giám đốc Sở cảnh sát Villajoyosa, nói rằng những vụ giết người ở Tây Ban Nha thường không sử dụng nhiều đạn như vậy. "Đây là dấu hiệu cho thấy vụ hạ sát được tiến hành bởi những sát thủ chuyên nghiệp hoặc tội phạm có tổ chức", ông nói.

Các điều tra viên Tây Ban Nha cho hay nếu không muốn phát thông điệp răn đe, dằn mặt tới những người đào tẩu, nhóm sát thủ cũng sẽ không sử dụng loại đạn dễ nhận ra như thế.

Hai tay súng nhanh chóng rời đi sau khi bắn Kuzminov. Chiếc xe của họ được tìm thấy cách hiện trường vài km trong tình trạng cháy trơ khung, dường như do sử dụng chất cháy đặc biệt. Các chuyên gia Tây Ban Nha mất một tuần để xác định mẫu xe và phát hiện nó bị đánh cắp hai ngày trước vụ ám sát.

Chiếc xe được nhóm sát thủ sử dụng để rời hiện trường hôm 14/2. Ảnh: Reuters

Chưa có bằng chứng nào cho thấy Nga trực tiếp liên quan đến sự việc, nhưng Moskva cũng không che giấu mong muốn trừng phạt Kuzminov. Sergey Naryshkin, giám đốc Cơ quan Tình báo Đối ngoại Liên bang Nga (SVR), tuyên bố phi công này "coi như đã chết" vào thời điểm anh ta lên kế hoạch đào tẩu.

Cộng đồng người Nga và Ukraine sinh sống tại thị trấn Villajoyosa cho rằng Nga có liên quan trong vụ hạ sát Kuzminov. "Tất cả đều tin tình báo Nga đã ra tay. Họ có mặt ở khắp nơi", Ivan, 31 tuổi, người rời bỏ thành phố Kherson vào đầu chiến sự, cho hay.

Eugene Rumer, cựu quan chức tình báo Mỹ, cho rằng cái chết của Kuzminov là lời cảnh tỉnh với quân nhân Nga đào tẩu và những người mà Moskva coi là kẻ phản bội. "Họ đều đang nằm trong danh sách nào đó", ông nói.

Andrei Soldatov, chuyên gia nghiên cứu về lực lượng vũ trang Nga, cho rằng các cơ quan tình báo của Moskva đã chuyển sang trạng thái thời chiến và bắt đầu hành động quyết liệt hơn nhiều so với trước chiến sự. "Họ không chỉ duy trì các hoạt động do thám truyền thống, mà còn tiến hành hàng loạt chiến dịch ở nước ngoài, trong đó có ám sát", ông nêu quan điểm.

Quan chức cấp cao Tây Ban Nha nói rằng Kuzminov "sinh sống thiếu khôn ngoan". Anh ta di chuyển bằng xe Mercedes xa xỉ quanh thị trấn, thường xuyên đến những quán bar có nhiều người gốc Nga và Ukraine.

Chưa rõ nhóm sát thủ tìm thấy Kuzminov bằng cách nào. Hai quan chức cấp cao Ukraine nói rằng phi công đào tẩu Nga đã liên lạc với bạn gái cũ đang sống ở Nga và mời cô đến Tây Ban Nha gặp mặt. "Đó là sai lầm chí mạng", một người nói.

Maksim Kuzminov trong cuộc họp báo tại Kiev, Ukraine, tháng 9/2023. Ảnh: Trung tâm Truyền thông Ukraine

Giới quan sát cho rằng Villajoyosa là lựa chọn kỳ lạ với một người đang bị giới chức Nga truy tìm như Kuzminov. Đây là nơi sinh sống và hoạt động của nhiều trùm tội phạm có tổ chức gốc Nga, một số trong đó được cho là có liên hệ với Moskva. Bất kỳ ai trong cộng đồng người Nga và Ukraine ở đây cũng có thể nhận ra Kuzminov, sau khi anh này xuất hiện công khai trong cuộc họp báo ở Kiev để kể về vụ lái trực thăng đào tẩu.

"Villajoyosa là khu vực đầy đặc vụ Nga. Tôi không bao giờ bén mảng tới đó", một quân nhân Nga đào tẩu đang sống tại Tây Ban Nha cho hay.

Vũ Anh (Theo Washington Post)