Thỏa thuận GCM: Việt Nam đã có những bước tiến quan trọng trong quản lý di cư

Với định hướng chiến lược được đề ra, Việt Nam đang hướng tới một môi trường di cư an toàn, hợp pháp và bền vững, vì lợi ích của người di cư, của cộng đồng và của sự phát triển bền vững của đất nước.

Các đại biểu tham dự Hội nghị sơ kết 5 năm triển khai Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận toàn cầu về Di cư hợp pháp, an toàn và trật tự (GCM). (Ảnh: PV/Vietnam+)

Việt Nam luôn tích cực, chủ động thực hiện các cam kết quốc tế về quản lý di cư, hướng tới xây dựng môi trường di cư an toàn, hợp pháp và bền vững.

Đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị sơ kết 5 năm triển khai Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận toàn cầu về Di cư hợp pháp, an toàn và trật tự (GCM) của Liên hợp quốc do Bộ Ngoại giao tổ chức vào ngày 19/12.

Hệ thống chính sách, pháp luật về di cư ngày càng hoàn thiện

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh rằng di cư là hiện tượng gắn liền với lịch sử phát triển của nhân loại, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế-xã hội của mọi quốc gia. Hiện nay, Việt Nam đang đóng vai trò đa diện: vừa là quốc gia gốc, vừa là quốc gia tiếp nhận và trung chuyển di cư. Thống kê cho thấy từ năm 2020 đến nay, Việt Nam đã có hơn 600.000 người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đồng thời tạo điều kiện cho hơn 300.000 lao động nước ngoài được cấp giấy phép làm việc tại Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng, trong 5 năm qua, việc triển khai Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận GCM đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hệ thống chính sách, pháp luật về di cư ngày càng hoàn thiện; công tác truyền thông, nâng cao nhận thức về di cư an toàn được đẩy mạnh; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân di cư ra nước ngoài được tăng cường; hợp tác quốc tế trong phòng chống di cư trái phép và mua bán người đi vào chiều sâu.

Dù đạt được nhiều thành tựu, hội nghị cũng thẳng thắn nhìn nhận những thách thức mới, phức tạp hơn. Tình hình khu vực và quốc tế diễn biến khó lường với sự gia tăng của tội phạm mạng, lừa đảo trực tuyến và tội phạm mua bán người nhằm mục đích ép buộc phạm tội. Bên cạnh đó, các vấn đề về biến đổi khí hậu, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh cũng đặt ra yêu cầu phải có cách tiếp cận mới, sáng tạo hơn để giảm thiểu tính dễ bị tổn thương của người di cư.

Bộ Ngoại giao xác định 3 mục tiêu chiến lược trong giai đoạn tới gồm: Đánh giá toàn diện kết quả thực hiện Kế hoạch triển khai Thỏa thuận GCM; tăng cường đối thoại và phối hợp, đề xuất ưu tiên chiến lược gắn với các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Đại hội XIV của Đảng và các mục tiêu phát triển bền vững, chuyển đổi số quốc gia.

Đẩy mạnh đàm phán, ký kết các thỏa thuận quốc tế về lao động

Bà Phan Thị Minh Giang, Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, đánh giá các cơ quan chức năng đã đạt được nhiều thành tựu tích cực, trong đó công tác hoàn thiện chính sách pháp luật liên quan đến di cư quốc tế là điểm nổi bật, với việc ban hành các luật quan trọng như Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Căn cước, Luật Người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch và Nghị định 29.

Tuy nhiên, tình hình di cư quốc tế cũng đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sự gia tăng của tội phạm liên quan đến việc đưa người di cư trái phép và mua bán người trên môi trường mạng. Việc tăng cường quản lý, giám sát và phối hợp giữa các cơ quan chức năng là cần thiết để đảm bảo an ninh, trật tự và quyền lợi cho người di cư, đồng thời góp phần xây dựng nền tảng pháp lý vững chắc cho phát triển kinh tế-xã hội.

Tại hội nghị, đại diện Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) nhấn mạnh thời gian tới cần tăng cường đẩy mạnh đàm phán, ký kết các thỏa thuận quốc tế về lao động nhằm đơn giản hóa và rút gọn thủ tục đối với người lao động Việt Nam đến làm việc, tạo cơ sở để phối hợp giải quyết khi có vấn đề phát sinh. Thường xuyên rà soát việc thực hiện các hiệp định, thỏa thuận hợp tác lao động đã ký nhằm kịp thời phát hiện vướng mắc, hạn chế và có giải pháp tháo gỡ hiệu quả.

Bên cạnh đó, đại diện Cục Quản lý lao động ngoài nước đề xuất cần tăng cường phối hợp với cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài trong việc hỗ trợ kết nối giữa cơ quan quản lý bên nước ngoài và Bộ Nội vụ để cùng theo dõi, quản lý và có biện pháp cải thiện chất lượng cuộc sống, công việc của người lao động Việt Nam ở nước ngoài phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam và nước ngoài cũng như các khuôn khổ hợp tác lao động đã ký. Nghiên cứu kiện toàn các Ban quản lý lao động Việt Nam ở nước ngoài đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra.

Hội nghị sơ kết 5 năm triển khai Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận GCM là bước tiến quan trọng trong quản lý di cư của Việt Nam, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao và mục tiêu chung trong quản trị di cư. Với những kết quả và định hướng chiến lược được đề ra, Việt Nam đang hướng tới một môi trường di cư an toàn, hợp pháp và bền vững, vì lợi ích của người di cư, của cộng đồng và của sự phát triển bền vững của đất nước./.