Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ kêu gọi giảm căng thẳng tại Trung Đông

Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố "sẵn sàng làm hết sức mình" hướng tới thiết lập một nền hòa bình lâu dài ở Trung Đông, trong khi Mỹ kêu gọi triển khai các bước đi đảm bảo "kỳ nghỉ lễ yên bình cho người Do Thái."

Lực lượng an ninh Israel được triển khai sau các cuộc đụng độ với người Palestine tại đền Al-Aqsa (Israel gọi là Núi Đền) ở Đông Jerusalem, ngày 5/4/2023. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Ngày 8/4, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Israel Isaac Herzog, bày tỏ quan ngại về các diễn biến căng thẳng tại Đông Jerusalem, đặc biệt là cuộc đột kích của cảnh sát Israel vào khu phức hợp Đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa (mà Israel gọi là Núi Đền).

Theo Tân Hoa xã, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Erdogan cho rằng Israel không được để căng thẳng vốn đã lan sang Dải Gaza và Liban tiếp tục leo thang trong thời điểm nhạy cảm, khi tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo trùng với Lễ Quá hải của người Do Thái.

Nhấn mạnh rằng cần phải ngăn chặn các cuộc đụng độ trở thành việc lặp lại trong mỗi tháng lễ Ramadan, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố Ankara "sẵn sàng làm hết sức mình để tìm ra gốc rễ của vấn đề và thực hiện các bước đi hướng tới thiết lập một nền hòa bình công bằng và lâu dài.”

Cũng trong ngày 8/4, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã điện đàm với người đồng cấp Israel Yoav Gallant.

Thông cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Bộ trưởng Austin đã nhấn mạnh sự ủng hộ của ông đối với an ninh của Israel trước mọi mối đe dọa. Ông cũng kêu gọi triển khai các bước đi để đảm bảo có kỳ nghỉ lễ yên bình cho người Do Thái, người Hồi giáo và Thiên chúa giáo, đồng thời hoan nghênh những nỗ lực giảm căng thẳng.

Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày, quân đội Israel cho biết ba quả rocket đã được bắn từ Syria về phía Cao nguyên Golan. Một trong số các quả rocket này đã bay vào lãnh thổ do Israel kiểm soát và rơi xuống bãi đất trống. Pháo binh Israel đã tấn công Syria để đáp trả vụ phóng rocket này.

Kênh truyền hình Al-Mayadeen của Liban đưa tin nhóm Lữ đoàn Al-Quds đã tuyên bố thực hiện vụ phóng rocket từ Syria vào Cao nguyên Golan.

Căng thẳng giữa Israel và người Palestine gia tăng sau khi cảnh sát Israel bắt giữ hơn 350 người Palestine trong cuộc đụng độ tại Núi Đền/Al-Aqsa ở Đông Jerusalem vào sáng sớm 5/4.

Cuộc đụng độ diễn ra trong bối cảnh Israel bắt đầu bước vào tuần lễ Quá hải, trong khi người Palestine đang ở trung tuần của tháng lễ Ramadan, hai dịp lễ linh thiêng nhất đối với người Do Thái và người Hồi giáo.

Trong một tuyên bố, quân đội Israel (IDF) cho biết chiều 6/4, ít nhất 34 tên lửa được phóng từ miền Nam Liban vào khu vực miền Bắc Israel. IDF khẳng định hệ thống phòng không Vòm Sắt đã bắn hạ 25 tên lửa. Ít nhất 5 tên lửa rơi vào lãnh thổ Israel, khiến hai người bị thương nhẹ và gây thiệt hại vật chất.

Sau đó, sáng 7/4, Israel đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào cơ sở hạ tầng của phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas ở miền Nam Liban và Dải Gaza nhằm đáp trả các vụ phóng tên lửa. Đây là lần đầu tiên Israel xác nhận việc thực hiện cuộc tấn công vào lãnh thổ Liban kể từ tháng 4/2022.

Tối 7/4 tại thành phố Tel Aviv đã xảy ra một vụ đâm xe và một vụ tấn công bằng súng tại hai địa điểm gần nhau khiến một người thiệt mạng và 5 người bị thương.

Hiện chưa rõ hai vụ việc này có phải do cùng một thủ phạm gây ra hay không, nhưng theo nguồn tin cảnh sát, nghi phạm đã bị “vô hiệu hóa” và có khả năng mang động cơ khủng bố./.