Thiếu tôm hùm giống, người dân để trống lồng nuôi

Nhiều người nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa phấn khởi khi tôm được thu mua giá cao. Tuy nhiên niềm vui chưa trọn vẹn khi bắt đầu vụ mới, nguồn tôm hùm giống bị thiếu hụt trầm trọng.

Người nuôi tôm hùm Cam Ranh có lãi vì tôm bán được giá - Ảnh: MINH CHIẾN

Tại TP Cam Ranh, "thủ phủ" tôm hùm của Khánh Hòa, nhiều hộ dân sau khi thu hoạch phải treo lồng chờ con giống nhập về.

Treo lồng chờ giống tôm hùm

Ông Lê Văn Minh, ở phường Cam Linh (TP Cam Ranh), cho hay vừa thu hoạch 10 lồng tôm hùm xanh, tổng sản lượng gần 1 tấn, với giá 1 triệu đồng/kg nên có lãi.

"Gia đình tôi có 200 lồng, trong đó 100 lồng thả nuôi từ đầu năm, 100 lồng sau khi thu hoạch xong thả nuôi tiếp. Nhưng tới giờ tôm giống nhập về ít quá, nên có gần 70 lồng đang bỏ trống" - ông Minh nói.

Tôm hùm giống đánh bắt tự nhiên không đủ nhu cầu nuôi - Ảnh: MINH CHIẾN

Ông Nguyễn Ân - chủ tịch UBND xã Cam Bình - cho biết toàn xã có khoảng 17.000 lồng nuôi tôm hùm. Hằng tháng sau khi thu hoạch, vệ sinh lồng bè xong, người dân sẽ tiếp tục tìm mua tôm giống về thả nuôi. Tuy nhiên, thời gian gần đây con giống cung ứng về rất chậm, mới chỉ đáp ứng khoảng 50% nhu cầu nuôi.

Các vùng nuôi khác trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa như Vạn Ninh, Ninh Hòa, Nha Trang cũng thiếu hụt tương tự.

Ông Võ Khắc Én - phó chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Khánh Hòa - cũng cho hay toàn tỉnh có hơn 64.000 ô lồng nuôi tôm, sản lượng 1.300 tấn. Hiện nay ở nước ta chưa sản xuất được giống tôm hùm nên nguồn giống chủ yếu được khai thác ngoài tự nhiên, đáp ứng khoảng 15 -20% nhu cầu, còn lại 85% là nhập khẩu từ các nước lân cận.

Còn tại tỉnh Phú Yên, theo lãnh đạo Chi cục Thủy sản tỉnh, lượng tôm hùm giống khai thác tự nhiên hằng năm khoảng 400.000 con, chủ yếu loại tôm hùm bông, nhưng càng ngày số lượng càng giảm dần.

Những năm gần đây, người nuôi chuyển sang nuôi tôm hùm xanh do thời gian nuôi ngắn. Phần lớn giống tôm này được nhập từ các nước lân cận, khoảng từ 8-10 triệu con giống/năm.

Hiện nay, người nuôi đang thả vượt quy định về mật độ giống và lồng nuôi (khoảng 2-3 lần), dẫn đến nhu cầu giống tăng cao nhưng hiệu quả nuôi không cao.

Nỗi lo dịch bệnh từ nguồn tôm giống nhập khẩu

Nuôi tôm hùm trong bể tại huyện Vạn Ninh (tỉnh Khánh Hòa) - Ảnh: MINH CHIẾN

Chi cục Chăn nuôi và Thú y Khánh Hòa cho hay qua giám sát, cách ly kiểm dịch tôm hùm giống nhập khẩu của Chi cục Thú y vùng IV, từ ngày 21 đến 30-6, có 5 lô hàng của 3 công ty trên địa bàn tỉnh nhập khẩu gần 1,4 triệu con tôm hùm giống từ Malaysia bị phát hiện nhiễm vi rút gây bệnh đốm trắng.

Để ngăn ngừa tôm giống không đảm bảo sạch bệnh nhập khẩu vào Việt Nam, việc cấp phép nhập khẩu tôm hùm giống từ nước có lô hàng xuất khẩu đã bị tạm dừng. Các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng được yêu cầu không nhập khẩu tôm hùm giống từ các nhà cung cấp, đối tác đã có lô hàng dương tính với vi rút gây bệnh đốm trắng…

Từ đầu tháng 7 đến nay, không có tổ chức, cá nhân nào trên địa bàn tỉnh nộp hồ sơ khai báo kiểm dịch nhập khẩu tôm hùm giống về theo dõi, cách ly tại tỉnh. Cũng từ tháng 7-2023 đến nay, không có lô tôm hùm giống nào được nhập về địa phương.

Theo ông Võ Khắc Én, do không có tôm hùm giống nhập khẩu chính ngạch, được kiểm soát tốt dịch bệnh nên nhiều người nuôi ở Khánh Hòa mua giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc với giá cao, không được kiểm soát chặt chẽ về dịch bệnh. Điều này khiến tỉ lệ tôm bị hao hụt, nhiễm bệnh cao.

Còn bà Lê Thị Hằng Nga - phó chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Phú Yên - cho hay: "Cần thực hiện đúng quy định về số lồng và mật độ giống thả nuôi. Phải nghiêm túc thực hiện quy định để không xảy ra tình trạng giống tôm thiếu hụt nhiều, khó kiểm soát chất lượng. Các cơ sở kinh doanh, ương dưỡng thực hiện nghiêm quy định về nhập khẩu và kiểm dịch, cách ly giống tôm hùm".