Tham vọng lớn của liên minh lớn

09:30 08/05/2023

Trụ sở NATO ở Brussels, Bỉ. Ảnh: Xinhua

Xưa nay, NATO tự nhận và được coi là liên minh quân sự lớn nhất và tồn tại lâu nhất trên thế giới. Tuy nhiên, vì bối cảnh ra đời đặc thù của nó là chính trị thế giới sau cuộc chiến tranh thế giới thứ hai trong thế kỉ trước, NATO xác định phạm vi hoạt động gần như chỉ là châu Âu và địch thủ chính là Liên Xô trước đây và nước Nga ngày nay.

Từ sau khi Liên Xô tan rã và cuộc chiến tranh lạnh kết thúc, NATO tìm kiếm lí do mới để tiếp tục tồn tại - tồn tại khi không còn có địch thủ cụ thể - và cơ hội để gây dựng vai trò chính trị thế giới. Kosovo, Afghanistan, Iraq, Syria... là những chiến dịch quân sự tạo nên dấu mốc lịch sử mới cho NATO.

Hiện tại, NATO phải bận tâm hàng đầu và nhiều nhất tới xung đột ở Ukraina giữa Nga và Ukraina. Xung đột này là cơ hội vô cùng quý giá đối với NATO vì nó giúp NATO không những chỉ như hồi sinh mà còn trở thành một trong những tác nhân quyết định tương lai chính trị an ninh và ổn định, hoà bình hay xung đột ở châu Âu.

Ở châu Âu, NATO tiếp tục mở rộng liên minh và hạ quyết tâm làm cho Nga phải thua trong xung đột ở Ukraina đến mức từ sau đó không còn có thể tiếp tục là mối đe doạ và thách thức an ninh nữa đối với các nước thành viên NATO ở châu Âu.

Đáng được chú ý đến nhất trong số những tham vọng lớn này là gây dựng sự hiện diện quân sự trực tiếp ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và thiết lập quan hệ đối tác và hợp tác chiến lược với một số đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Trong chiến lược mới đã được công bố cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, NATO xác định rõ Trung Quốc là đối thủ mà NATO phải phòng ngừa và đối phó, xác định khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là nơi liên quan trực tiếp tới lợi ích của các nước thành viên NATO mà NATO phải bảo vệ, xác định ở khu vực lớn này hiện tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe doạ lợi ích của các nước thành viên NATO nên NATO phải vươn tới để đảm bảo an ninh cho các nước thành viên NATO.

Chủ định của NATO thành lập văn phòng liên lạc tại Nhật Bản là kết quả của những suy xét và mưu tính chiến lược lâu dài của NATO.

Văn phòng liên lạc của NATO ở Nhật Bản sẽ là bằng chứng rất thuyết phục về cấp độ và chất lượng mới trong mối quan hệ hợp tác giữa NATO và Nhật Bản.

Nhật Bản có thể tận dụng NATO nhiều hơn và hiệu quả hơn để gây dựng và tăng cường vai trò, ảnh hưởng chính trị quân sự, quốc phòng và an ninh ở châu Âu cũng như ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Thoả thuận với Nhật Bản về mở văn phòng liên lạc ở Nhật Bản giúp NATO trên thực tế mở toang được cánh cổng để chính thức tiếp cận và thâm nhập vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và có được bàn đạp để NATO biến khu vực lớn này thành lãnh địa hoạt động của NATO như châu Âu cho đến nay.

Nhật Bản hiện là đối tác thích hợp nhất cho NATO thực hiện những định hướng chiến lược và lợi ích chiến lược đã đề ra cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Trung Quốc có lí do xác đáng để quan ngại thật sự và sâu sắc về tham vọng lớn mới này của NATO và sự đáp ứng thuận lợi của Nhật Bản.