Thẩm phán 97 tuổi kiện đòi được tiếp tục làm việc

Thẩm phán Pauline Newman, 97 tuổi, bị đình chỉ công tác năm 2023 do suy giảm nhận thức và thể chất liên quan đến tuổi tác đã quyết định kiện đòi được quay lại làm việc.

Ngày 9/7, tòa án liên bang đã ra phán quyết chống lại bà Pauline, cho rằng quyết định đình chỉ chức vụ thẩm phán với nguyên đơn là đúng đắn.

Bà Pauline Newman là thẩm phán liên bang lớn tuổi nhất của Mỹ, là người đầu tiên được Tổng thống Ronald Reagan bổ nhiệm vào Tòa án Liên bang năm 1984.

Bà là một nhân vật được kính trọng trong lĩnh vực luật bằng sáng chế, nhãn hiệu kinh doanh...và là thẩm phán nổi tiếng cứng rắn tại tòa án, thường xuyên đưa ra phán quyết về các vụ án liên quan đến các công ty lớn.

Thẩm phán Pauline Newman. Ảnh: NCLA

Hội đồng tư pháp của Tòa án liên bang đã đình chỉ bà Pauline Newman vào tháng 9 năm ngoái trong ít nhất một năm hoặc cho đến khi bà phải tham gia các cuộc kiểm tra y tế theo lệnh của tòa án.

Nữ thẩm phán phản đối bằng một vụ kiện Chánh án Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ, người quyết định đình chỉ công tác bà. Chánh án cáo buộc bà Pauline "không có khả năng thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ của văn phòng mình, chậm đưa ra ý kiến và các đồng nghiệp tại tòa án lo ngại về khả năng làm việc nói chung của bà".

Bà Pauline cũng bị cho là bất hợp tác trong các cuộc điều tra về sức khỏe của mình. Chánh án tiết lộ bà Pauline còn bị đau tim và phải phẫu thuật đặt stent động mạch vành vào mùa hè năm 2021".

Đáp trả, nữ thẩm phán 97 tuổi đưa ra các kết quả khám sức khỏe độc lập, phủ nhận thông tin về bệnh tim. "Kể cả là đúng, thì việc mắc bệnh động mạch vành cũng không liên quan gì đến khả năng thực hiện các chức năng tư pháp của một thẩm phán", bà nêu quan điểm.

Bà cáo buộc quyết định của Chánh án vi phạm Tu chính án thứ tư, "Quyền của người dân được đảm bảo an toàn về người, nhà cửa, giấy tờ và tài sản, chống lại mọi cuộc khám xét và tịch thu vô lý...".

Theo bà, chánh án vi phạm do cho phép một cuộc kiểm tra y tế hoặc tâm thần bắt buộc đối với một thẩm phán; bắt buộc giao nộp hồ sơ y tế thuộc về một thẩm phán "mà không có lệnh dựa trên lý do chính đáng".

Song phán quyết hôm qua của Tòa án phúc thẩm liên bang đã đứng về phía bị đơn, bác bỏ toàn bộ cáo buộc của bà Pauline. Sau tuyên án, luật sư của bà cho hay "không bất ngờ", và khẳng định kháng cáo.

"Giả sử ngay cả khi bà Pauline không đủ năng lực, Ủy ban Tư pháp vẫn không có quyền đình chỉ. Họ không có quyền loại bà ấy khỏi ghế thẩm phán, dù chỉ là đình chỉ tạm thời", ông nói thêm.

Ở Mỹ, các thẩm phán liên bang không có tuổi nghỉ hưu bắt buộc. Họ được bổ nhiệm trọn đời bởi tổng thống, với sự xác nhận của Thượng viện.

Riêng tại các tòa án tiểu bang, độ tuổi nghỉ hưu do các bang tự quyết định, hầu hết ở tuổi 70-75, riêng Vermont là 90 và 18 bang không giới hạn tuổi hưu như California, Delaware, Gruzia, Idaho, Kentucky, Maine, Nerbaska...

Hải Thư (Theo National Center for State Courts, Reuters)